Onze media blijven hardnekkig over ‘de slechte behandeling’ van Oeigoeren in China spreken. Op dit moment zijn zij elkaar vooral aan het napraten zonder nieuwe ‘informatie’ toe te voegen. Vorig jaar bezocht Frank Willems Xinjiang en hij kon de meeste aantijgingen weerleggen. Tijdens mijn recente verblijf in China viel mij ook op dat Oeigoeren vaker dan voorheen in het Chinese leven te zien zijn.
Neghmet Rakhman, presentator van CCTV; foto mydramalist (disclaimer)
Nieuwjaarsgala
Ik meldde al eerder dat het Nieuwjaarsgala van CCTV dit jaar beter ontvangen werd dan in voorgaande jaren. Een van de vernieuwende aspecten waren de bijdragen uit steden in diverse regio’s van China. Een daarvan was Kashgar in Xinjiang. Waar de meeste andere steden provinciale hoofdsteden waren, was Kashgar dat niet. De hoofdstad van Xinjiang is Ürümqi. Kashgar is de grootste stad in Zuid-Xinjiang, de regio waar de meeste Oeigoeren wonen. Zeker, Kashgar was ongetwijfeld ook geselecteerd omdat het de meest westelijke Chinese stad op de oude Zijderoute is, maar toch was deze keus een duidelijke handreiking naar de Oeigoeren. Een van de vaste presentatoren van het Gala is al enige jaren Neghmet Rakhman, een Oeigoerse alumnus van de Communication University of China, de topopleiding voor de media in China. Rakhman was er dit jaar ook weer bij en zijn naam werd een aantal malen genoemd, terwijl die van de andere presentatoren eenmaal in beeld kwam. Dit lijkt een subtiele maar herkenbare onderstreping van het belang dat CCTV hechtte op het multi-etnische karakter van het Gala van dit jaar.
Brandweer
Een paar dagen voordien keek ik naar een spelletjesprogramma dat al enige jaren op CCTV te zien is. Groepjes collega’s vertellen over hun werk en strijden daarna met elkaar in een quiz. Een van de deelnemende groepen bestond uit twee leden van de brandweer van Ürümqi. De hoogste in rang was Oeigoer; de andere Han Chinees. Er werd gedurende de tijd dat deze twee in beeld waren in het geheel niet over etniciteit gesproken. Men misbruikte dit niet om een statement te maken. Het is immers vanzelfsprekend dat de brandweer van Ürümqi de etnische diversiteit van die stad weerspiegelt. Ook hier vormde het niet met zoveel woorden vermelden van de etniciteit net een sterk signaal dat China een multi-etnische natie is waarin de Han-meerderheid en de minderheden collegiaal met elkaar omgaan.
Restaurants
Als carnivoor ben ik een fan van de keuken van Xinjiang. Er waren altijd al meerdere restaurants in Beijing, maar ik krijg de indruk dat er de laatste tijd veel bijgekomen zijn. Ik heb tweemaal in verschillende restaurants geluncht die voorheen andere lokale cuisines aanboden, maar nu in handen van restauranthouders uit Xinjiang gekomen zijn. Beide keren waren de restaurants ook tijdens lunchtijd stampvol. De sfeer was vrolijk door de combinatie van lekker eten en Oeigoerse zang en dans. Ik denk dat deze populariteit ook in verband staat met de groeiende interesse in andere manieren van leven. In een eerder artikel rapporteerde ik al over de toenemende interesse onder Chinese jongeren voor de Tibetaanse cultuur. De Chinese lunchtijd op werkdagen ademt vaak een zekere haast uit om weer op tijd op kantoor te zijn. Dat gevoel is in Xinjiang-restaurants afwezig.
Bron: Eigen observaties van de auteur