Vandaag heeft het Nationaal Volkscongres niet één, maar 21 belangrijke wijzigingen aan de Chinese grondwet goedgekeurd.
Er is meer dan de verwijdering van de limiet op de ambtstermijn van de president. Die betekent trouwens niet vanzelf dat Xi levenslang aan de macht blijft. Het is nodig te vermelden dat er in totaal 21 artikelen van de Grondwet gewijzigd zijn.
21 wijzigingen
Vier ervan stonden in de preambule, het voorwoord. De overige 17 punten die aangepast werden stonden in de hoofdtekst. Bovendien is er een nieuw hoofdstuk aan de Grondwet toegevoegd. Enkele belangrijke wijzigingen gaan over de strijd tegen corruptie, de rol van de partij en de principes waarop de Grondwet steunt.
Corruptiebestrijding
In de vernieuwde Grondwet komt een apart hoofdstuk over een overkoepelende instelling voor corruptiebestrijding, de Nationale Commissie van Toezicht. Die zal niet alleen op de partijleden, maar ook op alle ambtenaren onafhankelijk toezicht houden.
Partij
De leidende rol van de partij wordt van de preambule, het voorwoord van de Grondwet, verplaatst naar de hoofdtekst. Het betekent dat het socialistische karakter van de Chinese Grondwet meer nadruk krijgt. Het onderscheid met de burgerlijke Grondwetteksten van andere landen wordt concreter. China stelt voortaan helder: ‘fundamenteel voor het socialisme met Chinese kenmerken is de leidende rol van de Communistische Partij’.
Principes
persconferentie over de grondwetswijziging
Ook de politiek doctrine van Xi Jinping wordt aan de Grondwet toegevoegd. Dat wil zeggen: samen met het marxisme-leninisme en het gedachtegoed van vorige leiders (Mao, Deng, Jiang, Hu), worden de ideeën van Xi nu ook genoemd in de Grondwet.
Kritiek op de persoon of het beleid van Xi zal evenmin verboden zijn als kritiek op de gedachten van zijn voorgangers. De Communistische partij heeft bijvoorbeeld op Mao zelf scherpe kritiek geleverd en een concrete beoordeling gegeven van zijn beleid. De opname van bepaalde leerstellingen in de Grondwet wijst erop wat de leidinggevende principes in het Chinese stelsel zijn. Net zoals de ‘heiligheid van het privébezit’ een leidinggevend principe is van heel wat westerse grondwetteksten.
Er is meer dan die ambtstermijn
Westerse commentatoren hebben zich de afgelopen weken vastgebeten in dat ene besluit over de ambtstermijn. In dat kader laten sommigen zich verleiden tot onbezonnen uitspraken over een toekomst die in wezen onvoorspelbaar blijft. Het lijkt alsof het hele werk en de besluiten van het Volkscongres te reduceren vallen tot een machtsgreep van Xi. Een opiniemaker stelde: ‘het is geen mysterie waar Xi het land mee naartoe neemt’. Daar zou ze wel eens gelijk in kunnen hebben. Xi en zijn collega’s maken duidelijk dat ze de partij nog meer gewicht willen toekennen en het socialistisch karakter van China een meer uitgesproken karakter willen geven.
Bronnen: Xinhua, South China Morning Post, VRT, NOS, Guardian
Opmerkelijk hoe er in dit artikel alvast op kritiek wordt voorgesorteerd. Om de monden te snoeren worden er alvast krampachtig verdedigende en afleidende zaken in stelling gebracht. De zinsnede “Er is meer dan de verwijdering van de limiet op de ambtstermijn van de president” is alles zeggend. Verder worden de strijd tegen corruptie en de onzorgvuldigheid van westerse journalisten als afleiding breed uitgemeten. Let wel, vrijwel direct na het bekendmaking van de “verlenging” van het ambtstermijn werd er in China 10x zoveel als normaal op internet gezocht naar de mogelijkheden van emigratie. Expats hebben hun grote zorgen, angsten en onzekerheid omtrent de bedoeling hiervan gedeeld. Die bliezen bepaald niet op een loftrompet. In plaats daarvan lieten ze de doodsklok luiden. De realiteit is dat de vlag half stok gaan hangen is.
@Bert: je reactie is nogal emotioneel. Weinigen twijfelen dat Xi een bekwaam leider is. Is het goed of slecht voor China dat de bekwame leider langer kan aanblijven? Dat is de vraag die men rationeel moet beantwoorden.
@Bert
De opmerkingen over de westerse journalisten werden te breed uitgemeten. Daarover ben ik het eens met Bert. Ik heb dat stuk dan ook herschreven. De aanval op de berichtgeving in de eerste versie leidde de aandacht af van waar het om gaat: sommigen reduceren de hele parlementszitting tot een machtsgreep van Xi.
Blijkbaar vindt Bert dat ook nodig. Hij leest met instemming (in welke media?) dat aspirant emigranten en expats de doodsklok zouden laten luiden. Ik lees in de Financial Times van 27 februari in een artikel van Tom Mitchell, iets anders. De FT-correspondent in Beijing verneemt dat ‘de massa’s Xi steunen omdat hij om hen geeft en krachtig is …dat soort gevoelens leeft nog sterker bij interne migranten en boeren die zijn campagne tegen corruptie erg waarderen…’
Aan Bert: ”Let wel, vrijwel direct na het bekendmaking van de “verlenging” van het ambtstermijn werd er in China 10x zoveel als normaal op internet gezocht naar de mogelijkheden van emigratie. ”
Omdat deze mensen zelf corrupt zijn en graag willen emigreren. De vraag is naar welke landen? Wanneer zelfs Interpol met China samenwerkt om corrupte Chinezen op te pakken en aan China uit te leveren. Ze worden hiervoor bekritiseerd door Human Rights Watch. Maar Interpol en China hebben genoeg bewijzen dat deze mensen corrupt zijn. Hun asiel aanvraag is niks dan tijd trekken. De kritiek van HRW is selectief.
Sommige Chinezen willen emigreren. Waarom? Omdat ze denken elders een beter bestaan te kunnen leiden. Wat is beter bestaan? Dit is voornamelijk om materiële redenen. Soms omwille van niet-materiële redenen zoals liefde, studie, jobinhoud, ondernemingsklimaat. Soms ook omwille van juridische en politieke redenen zoals corruptie en staatsondermijnende activiteiten in China. Dat laatste is de heel kleine minderheid, maar trekt de meeste aandacht in de westerse media.
De grondwetswijziging heeft geen directe gevolgen voor Chinezen die willen emigreren omwille van materiële en niet-materiële redenen. Waarschijnlijk wel voor mensen die willen emigreren omwille van juridische of politieke redenen.
Sommige Chinezen keren nadien weer terug omwille van dezelfde redenen toen ze het land hebben verlaten. En het aantal stijgt elk jaar.
@Bert
Waarom zijn er steeds meer westerse expats in China? Waarom wil een deel weer terug? Geef eens jouw analyse.
Je verneemt altijd dat Xi JinPing enorm populair is in China, en dat wil ik best aannemen, als dat zo zou zijn.
Maar ik moet raar genoeg de eerste Chinees nog ontmoeten die gek van hem is. In tegendeel, de tientallen Chinese die ik spreek (zowel middenklasse als interne migranten), wantrouwen Xi Jinping, en al zeker zijn poging om langer aan de macht te blijven.
Hoe populair is hij echt ? Niemand zal het weten.
Hoe populair Xi in China is weten we niet. Wel is zeker dat hij de minst saaie leider tot nu toe is. Hij is zeker erg populair onder de overzeese Chinezen. Tijdens zijn staatsbezoek aan NL probeerden Chinezen daar met een tijdelijke muur hem van wat demonstranten af te schermen. Dalai Lama had nochtans een officieel verbod aangekondigd aan Tibetanen om niet tegen hem te protesteren. Enige Chinese leider waarvan meeste buitenlanders zijn naam kunnen uitspreken. Dus hij straalt macht uit aan buitenland, iets waar veel Chinezen naar verlangen.