Grootste vrijhandelsverdrag ondertekend

Na 8 jaar onderhandelen hebben de 10 ASEAN landen plus China, Japan, Zuid Korea, Australië en Nieuw Zeeland zondag het ‘ Regional Comprehensive Economic Partnership’ (RCEP) vrijhandelsverdrag ondertekend. Na ratificatie door de parlementen ontstaat volgend jaar het grootste vrijhandelsgebied ter wereld zelfs zonder deelname van India dat afhaakte.

Het RCEP werd het eerst voorgesteld in 2011 en de onderhandelingen startten op de ASEAN -top van 2012 in Cambodja. In totaal waren 30 onderhandelingsrondes nodig. Oorspronkelijk was het ook de bedoeling dat India zou meedoen. Uiteindelijk haakte dat land af want India vreesde door de vrijhandel overspoeld te worden door Chinese goederen en door landbouwproducten uit Australië en Nieuw Zeeland. Een bijkomende uitdaging was dat de VS met ook een aantal Aziatische partners dacht het Transpacific Trade Partnerschap (TPP) af te sluiten. Na het aan de macht komen van president Trump verscheurde die deze overeenkomst in 2017. De overblijvende 11 landen hebben nadien het Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership (CPTPP) afgesloten zonder de VS. De deelnemende landen zijn Australië, Brunei, Canada, Chili, Japan, Maleisië, Mexico, Nieuw Zeeland, Peru, Singapore en Vietnam

Het wegvallen van het TPP heeft ongetwijfeld de discussies over het RCEP gestimuleerd. Naast de 10 ASEAN landen Brunei, Cambodja, Maleisië, Myanmar, de Filippijnen, Singapore, Thailand en Vietnam doen als vrijhandelspartners verder nog Australië, China, Japan, Nieuw Zeeland en Zuid Korea mee. Het RCEP zal op termijn 90% van de importheffingen elimineren. Ook voor e-commerce-, handel en intellectuele eigendom bestaat regelgeving die 20 hoofdstukken omvat. Het CPTPP gaat wel verder door de eliminatie van  99% van de heffingen en door bepalingen qua  milieu en arbeidsomstandigheden. China vindt het huidige verdrag echter een basis om later verder te gaan. Het was al moeilijk een gemeenschappelijke noemer te vinden tussen de meer en de minder ontwikkelde landen. Nu is het toch zover: onder leiding van huidig ASEAN-voorzitter Vietnam hebben de verschillende ministers van handel hun handtekening geplaatst.

Betekenis

Zelfs zonder deelname van India is 30% van ’s werelds bevolking en productie door het vrijhandelsverdrag betrokken. Het is het eerste vrijhandelsverdrag waaraan zowel China, Japan als Zuid Korea deelnemen. China heeft overigens al vrijhandelsverdragen met 17 landen en regionale blokken en onderhandelt met 15 andere. Gehoopt wordt dat het tot stand komen van het verdrag de regionale economische groei aanzwengelt.

Premier Li Keqiang merkte op dat ASEAN voor de eerste maal de grootste Chinese handelspartner geworden is nog voor de EU. Volgens de Chinese ambassadeur bij ASEAN Deng Xijun overtrof de handel in goederen tussen China en ASEAN tijdens het eerste semester 2090 miljard yuan of 298 miljoen $. Dit is een vooruitgang met 5,6%. Li Keqiang  vond de ondertekening niet enkel van grote betekenis voor de regionale samenwerking in Oost-Azië maar bestempelde het ook als een overwinning van het multilateralisme en vrijhandel.

Verwacht wordt dat de overeenkomst de besprekingen tussen China, Japan en Zuid-Korea over een handelsovereenkomst in de hand zal werken. Een ander gevolg is dat het RCEP de eerste stap betekent voor het naar buiten toe optreden als een geheel zoals Europa en Noord Amerika. Het is ook uitkijken hoe de Biden-regering tegen RCEP en CPTPP zal aankijken waarin de VS nu buiten spel staan. Asia Times ziet in het nieuws van de ondertekening het echte aanbreken van de Aziatische eeuw.

Bronnen: Global Times , FT, Peoples Daily, Wikipedia, Asia Times

Voor meer details lees The Straits Times.

Video CGTN ondertekening