Handelsbesprekingen, goed voor weer een weekje van spanning en vraagtekens rond de verhouding tussen China en de VS.
Liu He is in Washington als speciaal afgezant van president Xi Jinping.
Politiek zwaargewicht
De Chinese vicepremier praat over de Chinees-Amerikaanse betrekkingen en zoekt met de tegenpartij naar een weg om het handelsconflict te laten de-escaleren. Dat blijkt een zware opdracht. Liu kwam op dinsdag in Washington aan, uitgenodigd door de Amerikaanse regering.
Behalve vicepremier is Liu lid van het Politiek Bureau van de Communistische Partij. Hij leidt de Chinese delegatie bij de geregelde ‘algemene economische China-VS dialoog’. Liu heeft diploma’s van de Renmin Universiteit van Beijing en van Harvard. Vele jaren werkte hij in de Planningscommissie van de staat. Zowel in de VS als in zijn eigen land zijn politici en zijn eigen collega’s onder de indruk van zijn deskundigheid.
Weinig positieve voortekenen
Tijdens een ontmoeting met president Trump op donderdag, wisselden de beide partijen beleefdheden uit over de vooruitgang in hun betrekkingen. Ze hadden het over de noodzaak om samen te werken en een ware handelsoorlog te voorkomen. Vooraf waren er van de twee kanten verzekeringen gekomen dat de kloof tussen de tegenovergestelde visies moeilijk te overbruggen zou zijn. Amerikaanse politici hadden zich gekant tegen de bereidheid die de president leek te tonen om het Chinese bedrijf ZTE te sparen. Er komen zowel bij Republikeinen als Democraten politici naar voren die niet van plan zijn om gauw in stemmen met mogelijke compromisvoorstellen van China in deze zaak.
Plaagstoten
Trump spande zich in om een softe aanpak van zijn kant te ontkennen. Vervolgens had hij zich zelf ook erg pessimistisch getoond op Twitter en tegenover Stoltenberg, de Secretaris-Generaal van de Navo. Chinese media noemden het verhaal van het handelstekort en de eisen om dat snel te dichten ‘zo overdreven dat zelfs westerse media er schande van spraken’. Onder andere Xinhua, People’s Daily en Global Times voorspelden dat China weinig toegevingen zou doen. Dat hoefde ook niet want ‘de bevolking staat pal achter haar regering in deze kwestie’.
De 2 teams
Opvallende figuren in het Amerikaanse team zijn vicepresident Mike Pence, minister van Financiën Steven Mnuchin, minister van Handel Wilbur Ross en handelsgezant Robert Lighthizer. Aan Chinese zijde wordt Liu He ondersteund door Gao Feng, woordvoerder van het handelsministerie. Omwille van zijn studentikoze verleden als popzanger en ook wel door zijn recente steile carrière valt verder Liao Min (49) op. Hij is nu een belangrijke figuur in de Centrale Commissie Financiën en Economie van de CPC, op voorspraak van Liu He zelf. Voordien werkte hij voor de Centrale Volksbank van China en de bankencommissie. Liao Min heeft een gezaghebbend boek geschreven over de euro.
Chinese olijftak
Normaal gesproken zouden de onderhandelingen op vrijdag alweer afgerond zijn. In de loop van de dag gebeurde er echt wel een en ander. Het Chinese ministerie van Handel kondigde aan dat het de maatregelen tegen de import van Amerikaanse sorghum zou stopzetten. Dat is een graansoort waarvan China een grote afnemer is voor veevoer en alcohol. Een van de reacties op invoerheffingen door de VS was immers de aankondiging van het Chinese onderzoek naar dumping en subsidies van dat landbouwproduct door de Amerikaanse staat. In afwachting daarvan werd een invoerbelasting van 178,6% geheven. Alles wat daarvan is betaald zal nu worden teruggegeven, want het onderzoek is (voorlopig?) van de baan. ‘Het onderzoek dient het belang van de bevolking niet’ heeft het Chinese ministerie van Handel gezegd in een officiële verklaring. Het zal ‘de onkosten voor de veeteelt en voor de meerderheid van de consumenten laten oplopen’. Vele waarnemers zien het echter ook als een redelijke concessie van Beijing.
Nepnieuws als tactiek?
Vervolgens verspreidden westerse media en de SCMP uit Hongkong een bericht uit anonieme bron. China zou hebben toegegeven dat er inderdaad een enorm handelstekort was. Beijing zou door de knieën zijn gegaan voor Trumps eis om meteen US $ 200 miljard van dat tekort goed te maken. Het zou Amerikaanse bedrijven vette contracten toe te spelen en de Chinese export naar de VS te beknotten.
Doek valt
Eerst viel in de Chinese media geen bevestiging te bespeuren van dit sensationele nieuws. Vervolgens kwam de ontkenning ervan op de WeChat-accounts van Xinhua en van People’s Daily, en op de website van Global Times. Uiteindelijk maakte Lu Kang, de officiële woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, het duidelijk. Er was van een dergelijke eenzijdige en zware toegeving nooit sprake geweest. Lu Kang verwees ook naar de verklaring van het ministerie van Handel over de sorghum. Hij maakte duidelijk dat die informatie wel klopte. Diplomatisch voegde Lu eraan toe: ‘…de gesprekken gaan verder en zijn constructief. We moeten geduld hebben’.
Wel slotverklaring, geen grote doorbraak
De gespreksronde van de afgelopen week lijkt in elk geval beëindigd. Voorlopig zijn er geen super spectaculaire resultaten. De Chinese zakenkrant Caixin heeft ‘van insiders vernomen dat de gesprekken positief, constructief en productief waren’. Over wat de gesprekspartners elkaar hebben beloofd is zaterdag laat een slotverklaring uitgegeven. Wordt duidelijk vervolgd. Zie: http://www.chinasquare.be/actueel-nieuws/china-belooft-vs-meer-landbouw-en-energieproducten-te-kopen/
Xinhua, South China Morning Post, BBC, Washington Post, Bloomberg, Global Times, People’s Daily, Morning Star, vetr.com (een Amerikaanse beursblog), Caixin, Financial Times