Afgelopen week hebben de topdelegaties van de VS en China met elkaar gediscussieerd in Beijing. Ze gaan volgende week deze gesprekken voortzetten in de hoop voor 1 maart een akkoord te kunnen afsluiten. Struikelblok vormen nog nog de zgn. ‘structurele kwesties’ en een controlemechanisme.
Xi spreekt de delegaties toe
Twee dagen van onderhandelen hebben volgens beide zijden duidelijk vooruitgang opgeleverd, maar nog onvoldoende om een akkoord af te sluiten dat een streep zou trekken onder de handelsoorlog. Van Amerikaanse zijde werd de delegatie geleid door VS-handelsgezant Robert Lighthizer en minister van Financiën Steven Mnuchin. Van Chinese kant leidt vicepremier Liu He de gesprekken. De VS-delegatie werd vrijdag ontvangen door president Xi Jinping die hoopte dat er een win-win akkoord uit de bus komt. Delegatieleider Lighthizer antwoordde dat echte vooruitgang werd geboekt maar dat nog echt moeilijke problemen moeten behandeld worden. Het is de bedoeling dat de Chinese delegatie dinsdag naar de VS vliegt om deze meningsverschillen te overbruggen.
Gehoopt wordt om nog voor de deadline van 1 maart een oplossing te vinden. Anders dreigt president Trump de bestaande heffingen te vermeerderen van 10% tot 25%. Toch heeft hij eveneens verklaard dat indien een goede deal op til staat, hij misschien de deadline zou kunnen verschuiven. Ook de mogelijkheid van een ontmoeting tussen de presidenten Xi en Trump werd al geopperd. Het overblijvend moeilijk probleem is wat de VS-zijde de ‘structurele problemen’ noemt en een controlemechanisme dat toekijkt op de naleving van het akkoord. Bij de structurele problemen worden onder meer genoemd: de bescherming van de intellectuele rechten, de overheidssubsidies en wederzijdse markttoegang.
Uitwegen
Wang Xiangwei
Hoe China over het probleem van de ‘structurele problemen’ denkt, halen we uit een opinie van voormalig hoofdredacteur en SCMP-editorialist met standplaats Beijing Wang Xiangwei. Cruciaal is bijvoorbeeld de bescherming van de intellectuele rechten. In het verleden planden de Chinese leiders al een nieuwe IP-wet en hebben daarvoor speciale rechtbanken opgezet. China was de voorbije 7 jaren wereldwijd de onbetwiste leider bij het aanvragen van octrooien. Verwacht wordt dat het ook maatregelen neemt tegen IP-diefstal en gedwongen overdracht van technologie. Wang Xiangwei meent te weten dat Chinese geheime diensten voordien aangemoedigd werden om achter commerciële geheimen van buitenlandse bedrijven aan te zitten. Deze praktijk zou gestopt zijn op het nationaal niveau, maar er blijken nog provincies op dit vlak actief te zijn aldus nog de editorialist van de SCMP.
Bij de aanvang van de hervormingspolitiek werd het verlenen van markttoegang in ruil voor technologie openlijk aangehangen. Deze politiek leverde maar gemengde resultaten op. Neem bijvoorbeeld de autosector waar van buitenlandse producenten vereist werd dat ze joint-ventures aangingen met lokale partners. Toch wordt de Chinese automarkt gedomineerd door de buitenlandse merken. Ondertussen heeft China Tesla toegestaan een eigen fabriek te bouwen voor de bouw van elektrische voertuigen.
Yi Gang
Voorts zijn er nog problemen waar China niet wil voor buigen, hoewel beterschap mogelijk is. Dit gaat om de overheidssubsidies en de voorkeursbehandeling van staatsbedrijven. China argumenteert dat er overheidssubsidies zijn in elk westers land. Wel wil het meer transparantie verschaffen over de beschikbare subsidies. Wat de voorkeursbehandeling voor staatsondernemingen betreft, heeft onder meer de voorzitter Yi Gang van de Nationale Bank geargumenteerd dat er een gelijk speelveld moet zijn tussen staats-, privé en buitenlandse firma’s. Hoe de beloften te controleren is ook nog een struikelblok tussen VS en China. Hierbij wordt gedacht aan een internationaal adviespanel dat bekende buitenlandse IP-rechters, advocaten en juridische professionals zou bevatten die geconsulteerd dienen te worden in het geval van belangrijke zaken waar buitenlandse bedrijven bij betrokken zijn. Er ligt dus nog aardig wat werk op de plank. Nu al rijst het vermoeden dat een uiteindelijke overeenkomst slechts mogelijk zal zijn wanneer de presidenten Xi en Trump zelf de knopen doorhakken voor of na de deadline.
Bron:SCMP
