Een vervallen fabriek in Hubei is opgeknapt en herbestemd tot een belangrijke toeristische trekpleister. Dit past in een nationale trend om industrieel en architecturaal erfgoed beter te beschermen.
Huaxin 1907 was een cementfabriek in de stad Huangshi, op anderhalf uur rijden van Wuhan, de provinciehoofdstad van Hubei. Vandaag vindt men in de silo’s en de loodsen van de fabriek een reeks attracties zoals musea, cafés, boekhandels en hotels. Er is een avondmarkt met diverse producten en snacks waar het publiek talrijk op af komt.
Huaxin werd oorspronkelijk opgericht in 1907 en was één van de eerste Chinese cementfabrieken. In 1946 voerde men twee moderne productielijnen in uit de VS; die zijn vandaag nog te bezichtigen. Men kan er ook nog de machines zien die China zelf ontwierp en bouwde in 1977, tijdens de culturele revolutie. Huaxin maakte naam als ‘wieg van de Chinese cementindustrie’.
Op haar hoogtepunt bestond de fabriek uit grote productiecomplexen en woongebouwen voor het personeel die zich uitstrekten over verschillende wijken. Op de terreinen bevonden zich alle nodige voorzieningen, van scholen over winkels tot een hospitaal.
De fabriek sloot in 2007 omwille van de luchtvervuiling door de cementproductie. De hele buurt ging er op achteruit. Een nieuwe fabriek werd gebouwd in Yichang.
Herbestemming in plaats van afbraak
In 2019 besliste de overheid dat de fabriek niet mocht gesloopt worden maar beschermd werd als nationaal industrieel erfgoed. De unieke geschiedenis ervan was hierbij doorslaggevend.
De industriële site bood veel ruimte die goedkoop verhuurd werd. Vanaf 2021 begonnen investeerders projecten te lanceren zoals parken, musea, kunstgalerijen en incubators voor startende bedrijfjes. Daardoor leefde ook de omgeving op. Intussen trekt de site veel startende ondernemers aan. Het reliek van het industriële verleden is vandaag een bruisende plaats voor jongeren.
Gedurende de vijf dagen verlof ter gelegenheid van 1 mei kwamen er 50.000 bezoekers langs.
Veel inwoners van Huangshi hadden een band met de fabriek en bewaren er nog levendige herinneringen aan. Het bedrijf dat de huidige site coördineert is van plan om er belevenisbezoeken te organiseren, waarbij de bezoekers werkkledij van 50 jaar geleden zullen dragen en zelfs een douche kunnen nemen in de baden van de oude slaapzalen.
Betere bescherming erfgoed recente trend
Huaxin 1907 is een voorbeeld van een originele herbestemming van industrieel erfgoed door stadsplanners. Ook elders in de provincie laat men zich door dit concept inspireren om projecten te lanceren op verlaten industriële sites met een historisch belang.
De officiële herbestemming van industrieel erfgoed is vrij recent en blijft niet beperkt tot Hubei. Onder meer in Shanghai lopen er een aantal vergelijkbare projecten.
In het verleden gebeurde het wel dat verlaten fabrieken spontaan een herbestemming kregen toen ze gekraakt werden door kunstenaars die een atelier of expositieruimte zochten. Zo ontstonden al in de jaren ’90 de bekende sites 798 in Beijing en Moganshan in Shanghai. Die werden na een tijdje geregulariseerd en groeiden uit tot commerciële kunstdistricten.
De officiële belangstelling voor het conserveren van industrieel erfgoed hangt samen met een algemene tendens in de steden om meer architecturaal erfgoed te bewaren, te herstellen of indien het al vernield werd te herbouwen. Deze interesse blijkt ook uit de huidige campagne voor sanering van stadsdorpen (dorpen die opgeslorpt zijn door de grootstad), die niet meer systematisch platgewalst worden en vervangen door hoogbouw, maar selectief gerenoveerd.
Bron: China Daily
