In het tijdschrift Caixin verscheen een artikel over hervormingen die de verantwoordelijkheid van verschillende bestuursniveaus voor het gebruik van budgetten klaar moeten stellen.
Op 24 augustus gaf de regering een document vrij waarin ze hervormingen van de budgettaire verantwoordelijkheden van de centrale en lokale overheden uiteenzet. Het is de bedoeling te komen tot meer transparantie, toerekenbaarheid en een duidelijke verdeling van de verantwoordelijkheden.
De richtlijn komt er in een periode waarin een toenemend aantal regio’s met hoge schuldenlast geen geld meer vinden om openbare projecten te financieren als antwoord op een groeivertraging van de economie.
De hervorming van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden is ingewikkeld en daardoor achter gebleven bij veranderingen op andere gebieden, zoals bijvoorbeeld het belastingsysteem en het budgetsysteem. De algemene lijn van de hervorming gaat ervan uit dat lokale overheden krap bij kas zitten door te lage belastinginkomsten en toont een tendens om sommige verantwoordelijkheden weer op een hoger niveau te centraliseren. Hervormingen op gebied van bevoegdheden en verantwoordelijkheden moeten volgens Caixin twee valstrikken vermijden: beletten dat hogere overheden hun verantwoordelijkheid doorschuiven naar een niveau lager; en beletten dat lagere overheden hun budgetten verkeerd besteden.
Volgens het regeringsdocument belooft de centrale overheid de financiering te verzorgen van projecten voor landsverdediging, buitenlandse zaken, nationale veiligheid, strategische ontwikkeling van grondstoffen en het bestrijden van pandemieën. De lagere overheden zouden verplicht worden projecten te financieren in verband met openbare veiligheid, openbaar vervoer, wegenbouw op het platteland, plus andere openbare diensten in landelijke of stedelijke gemeenschappen. De provincies zijn verantwoordelijk voor economische en sociale stabiliteit en het aanvuren van de regionale economische groei. De bestuursniveaus onder het niveau van provincie houden zich vooral bezig met elementaire openbare dienstverlening.
Het aantal domeinen met gedeelde verantwoordelijkheid moet verminderen om minder verwarring te hebben. Waar er toch gedeelde verantwoordelijkheid is moet de samenwerking verbeteren. Het gaat om domeinen zoals onderwijs, cultuur, O&O, pensioenstelsels en gezondheidszorg. Zo is er een oproep om dringend de verschillende provinciale pensioenstelsels – waarbij sommige provinciale systemen met een zwaar industrieel verleden dreigen failliet te gaan – op te nemen in één nationaal pensioenstelsel. De hervormingen op het gebied van landsverdediging en buitenlandse zaken worden dit jaar nog uitgetest; opvoeding, gezondheidszorg en milieubescherming zijn voor volgend jaar. Een gezond systeem voor de verdeling van de financiële verplichtingen moet einde 2020 ingevoerd zijn.
Opdat de hervormingen succes zouden hebben pleit Caixin voor brede hervormingen die meer transparantie en beter bestuur waarborgen. Het belastingsysteem geeft hier het goede voorbeeld: er is een dubbel systeem van nationale en lokale belastingen, de verdeling van de verantwoordelijkheid bij het innen ligt vast, en ook de verdeelsleutel van de opbrengsten. Een tweede voorwaarde tot succes is dat de centrale overheid het laatste woord behoudt. Zij heeft als taak te controleren en verhinderen dat hogere lokale overheden hun verantwoordelijkheid afschudden ten laste van lagere besturen die al zwaar in de schulden zitten. Op lokaal vlak moet er door bredere consultaties uitgemaakt worden hoe de belangen van de verschillende partijen best verzoend kunnen worden in een win-win situatie. Ten derde wil men de lokale overheden kunnen afrekenen op wat ze met het geld van de burger gedaan hebben. Nu de economie vertraagt wordt algemeen verwacht dat de centrale regering de noodlijdende lokale overheden zal bijspringen om hun schulden af te betalen. Om misbruik van die nieuwe fondsen te voorkomen gaan de lokale overheden hun bestuur verbeteren en meer transparant zijn, en zich onderwerpen aan kritiek van het publiek.
Bron: Caixin
