Hoe slecht is Beijing's lucht?

Volgens officiële statisiteken sinds 1998 verbetert de lucht in Beijing van jaar tot jaar . 80% van de tijd is die nu goed. Maar volgens de twitter van de VS-ambassade is de lucht er 80% van de tijd ‘ongezond’ tot zelfs ‘gevaarlijk’ en één keer zelfs ‘buiten classement’. Hoe zit het juist ?
De discussie flakkerde sterk op in het begin van deze maand, toen gedurende twee dagen een dikke mist het luchtvaartverkeer onmogelijk maakte en het wegverkeer in de knoop hielp. Hoe giftig is deze mist of smog ? Op 6 december zouden er tegen de middag al 4,4 miljoen berichten over de luchtvervuiling op Sina Weibo gepost zijn. Officiele kranten als de China Daily en de Global Times vroegen dat de situatie zou opgeklaard en verbeterd worden. ‘Een verstikkende smog lag over Beijing zoals een vettige deken. … Alle inwoners van de stad weten dat de lucht slecht is, dus waarom moet men dat verbergen uit schrik voor kritiek.’, aldus China Daily. 
Officiële statistieken meten op 11 punten in Beijing een aantal vervuilende elementen – zwaveloxiden, stikstofoxiden en stof van minder dan 10 micron(PM10) -, maar niet  fijn  stof van minder van 2,5 micron (PM2,5) noch ozon. En uit steekproeven blijkt dat dit fijn stof toeneemt. Vandaar dat ‘goede’ dagen niet noodzakelijk helder of gezond zijn. De meting en publicatie van het gehalte aan fijn stof en ozon is slechts vanaf 2016 gepland. Recentelijk maakte het ministerie van leefmilieu bekend dat deze datum zou vervroegd worden.
De Amerikaanse ambassade heeft van zijn kant één enkel automatisch meetstation op zijn dak staan, dat ieder uur lezingen voor ozon en fijn stof van minder dan 2,5 micron (PM2,5) op twitter plaatst en evalueert. In de VS wordt gewerkt met gemiddelden van 24H, waardoor uurpieken verdwijnen. Door uur per uur een luchtevaluatie te maken geeft de ambassade systematisch een slechter beeld dan de testnorm voorschrijft. Ook waarschuwt de ambassade dat dit ene station niet noodzakelijk representatief is voor de stad. De VS hebben hebben sinds 2007 normen voor fijn stof PM2,5 en de EU sinds 2008.
Een Amerikaanse milieuconsulent,  Stephen Andrews die de resultaten van beide metingen vergeleek, wijt de verschillen tussen beide evaluaties toe aan twee oorzaken.
Beijing en de Amerikaanse ambassade meten niet hetzelfde, fijn stof PM 2,5 en ozon ontbreken nog in de metingen van Beijing. Er zijn voor PM2,5 wel gegevens beschikbaar, maar ze worden niet bekend  gemaakt omdat PM2,5 nog geen deel uitmaakt van de criteria voor lucht en er nog geen normen voor zijn.
Bovendien zijn volgens Andrews de Chinese normen voor PM10 minder streng dan de Amerikaanse, Europese of zelfs die van Hongkong, zodat de lucht rapper ‘goed’ verklaard wordt.Wat in Beijing nog juist groen is (iets slechter dan blauw) is in HK al geel, in de VS oranje en in de EU zelfs rood. Ook  de voorgestelde  Chinese norm voor PM2,5 is minder streng dan de Amerikaanse:  indien de meetresultaten van de Amerikaanse ambassade representatief voor de stad zouden zijn, zou volgens Beijing de lucht 45% van de tijd goed zijn, maar volgens de Amerikaanse normen slechts 19%.
Volgens Andrews is zelfs naar de Chinese maatstaven voor PM10 de lucht niet verbeterd maar heeft men de statistieken opgesmukt. De onderdirecteur van het stedelijk milieubureau Du Shaozhong ontkent dat Beijing sinds 2006 bewust gestopt is met gegevens te gebruiken van de twee slechtste meetstations.In het begin waren er zeven meetstations, daarvan werden en in 2006 twee gestopt en nadien zes toegevoegd, volgens Andrews op plaatsen die beter gelegen zijn, zodat het gemiddelde daalt. Experten wijzen erop dat het normaal is nieuwe meetstations bij te voegen in een zeer snel uitdijende stad als Beijing. Oude meetstations kunnen gestopt worden omdat hun situatie verandert: bijvoorbeeld sluiting van een vervuilende fabriek in de omtrek of aanleg van een drukke weg vlakbij.
Du Shaozong is overigens een sterk voorstander van het internet, hij twittert veel via Sina Weibo en heeft daar 11.000 volgers.Op zijn microblog komt Du deze week met een klaar standpunt dat uitvoerig in Global times besproken wordt. Het jaargemiddelde van stof PM10 voor Beijing bedraagt 120 microgram, terwijl de norm 100 microgram is. Dat is een bekend cijfer, helemaal geen geheim. De kwaliteitsindex  van de lucht in Beijing houdt echter ook rekening met andere parameters dan PM10, zoals zwavel- en stikstofoxides. Die index geeft een meer algemeen beeld van de lucht in Beijing dan een beoordeling toegespitst op één parameter. En die index is effectief sinds 1998 nog nooit beter geweest. De heisa rond het niet bekendmaken van de cijfers voor PM2,5 vindt hij onterecht. Het is duidelijk dat er nog veel werk is om het niveau van stof PM10 tot onder de norm te krijgen, de cijfers voor PM2,5 vallen uiteraard ook boven de voorgestelde norm, maar dat verandert niet veel aan de zaak. Hij schat dat de helft van het PM10 stof uit PM2,5 bestaat. Indien hij geliijk heeft  zou dat een jaargemiddelde van 60 microgram opleveren, inderdaad een stuk boven de voorgestelde 35 microgram norm.  
Du erkent wel dat men door het fijne stof voor de derde keer naar een crisissituatie in Beijing gaat : de eerste crisis was in 1998 toen de metingen begonnen, de tweede keer in de periode vóór de Olympische Spelen. Verdere maatregelen tegen vervuiling door auto’s, door verbranden van steenkool , door industrie en bouwstof zijn mogelijk en noodzakelijk. Hij ontkent dat het stadsbestuur zich onder druk zou laten zetten door de metingen van de Amerikaanse ambassade. De eigen metingen van de stad zijn aangepast om effectieve milieumaatregelen te kunnen nemen, de metingen van de Amerikaanse ambassade veranderen daar niets aan. 
Een recent artikel in China Daily beschrijft echter hoe weinig het milieubureau van Beijing eigenlijk in te brengen heeft. Bij een inspectie van 17 grote bouwwerven bleek geen enkele maatregelen tegen stof te nemen. Toen het bureau na een waarschuwing drie dagen later terug op inspectie ging, was er nog geen enkele firma die iets verbeterd had. De belangrijkste bronnen van stof in Beijing zijn bouwwerven, steenkoolverwarming en voertuigen. Alhoewel Beijing zelf al veel aardgas verbruikt, wordt veel steenkool verstookt in de omliggende provincie. Beijing zelf heeft intussen al 5 miljoen auto’s en dit jaar komen er nog een kwart miljoen bij. De ligging van Beijing – gedeeltelijk omsloten door bergen- en de relatieve nabijheid van de Gobi-woestijn zijn andere negatieve factoren.  
Men is zich nog niet zolang bewust dat juist fijn stof PM2,5 een groot gevaar op longziekten zoals kanker betekent. Zo stellen Chinese experten vast dat het aantal gevallen van longkanker in Beijing in tien jaar met 60% is toegenomen, terwijl het roken van sigaretten toch stabiel bleef. Fijn stof draagt ook bij aan hart- en vaatziekten en asthma. Een masker dragen helpt zo goed als niet want het fijne stof dringt erdoor.
Een pas verschenen rapport van de Chinese Academie voor Sociale Wetenschappen klasseert Beijing qua algemene zorg voor het milieu op nummer drie van alle Chinese provincies.
Naschrift 27 december: De EU maakt bekend dat de toestand betreffende fijn stof in Vlaanderen en Brussel slecht is en zelfs ernstig verslechterd. De EU dreigt met boetes. Heeft iemand al een twitter van de Amerikaanse ambassade in Brussel gezien?