Zondag begint het vijfjaarlijks partijcongres van de Communistische Partij van China. Ongeveer 2.300 afgevaardigden zullen er beslissen over de toekomst van China de komende vijf jaar. Zij zullen een centraal comité aanduiden dat die plannen moet uitvoeren en een centrale controlecommissie die moet zorgen voor de interne ethiek van de Partij.
Wie zijn die 2.300 en hoe worden ze verkozen uit de 96 miljoen partijleden?
Volgens een richtlijn van het centraal comité van november 2021 moeten de afgevaardigden ‘uitmuntende leden van de partij ‘ zijn, vooral wat hun politiek gedrag betreft.
Behalve de leidende kaderleden moeten de afgevaardigden basiswerkers zijn zoals arbeiders, boeren en technici. Er moet ook een ‘redelijk aantal’ vrouwen en etnische minderheden vertegenwoordigd zijn.
De kieskringen werden aangemoedigd afgevaardigden aan te duiden die hun kwaliteiten bewezen hebben in de armoedebestrijding, de technologische innovatie en de strijd tegen Covid-19. Bijvoorbeeld de gepensioneerde expert in epidemies Zhong Nanshan en de eerste vrouwelijke astronaut die een ruimtewandeling maakte.
Er worden ook een aantal gepensioneerde kaderleden afgevaardigd.
Het verkiezingsproces proces moest afgerond zijn tussen november 2021 en juli 2022.
Het aantal verkozen basisleden bedraagt 33,6%¨. Het aantal vrouwen 27%, 3% meer dan in 2017. Etnische minderheden leveren 12% van de afgevaardigden, even veel als vorige keer maar meer dan hun aandeel in de totale bevolking van China.
Wie vertegenwoordigen ze?
De afgevaardigden worden verkozen in 38 kieskringen; alle provincies, de centrale organen en de overheidsdiensten,de financiële bedrijven, de staatsondernemingen en het leger.
De resultaten van de lokale verkiezingen zijn tussen april en juli bekend gemaakt. In juli werden de namen van 293 afgevaardigden voor de grootste kieskring, de centrale organen en overheidsdiensten, bekend gemaakt. Als laatste volgde het leger.
De zeven leden van het huidige leidinggevend Vast Comité zijn door lokale kieskringen als afgevaardigde aangeduid. Partijsecretaris en president Xi Jinping is afgevaardigde voor de provincie Guangxi. Premier Li is afgevaardigd door Gansu. Guangxi en Gansu zijn armere provincies .
Buitenlandminister Wang Yi en de ambassadeur in de VS vertegenwoordigen de centrale overheidsdiensten.
De gouverneur van de Centrale Bank spreekt namens de financiële bedrijven. De partijsecretaris van Shanghai is pas in juni tot afgevaardigde verkozen, na een twee maanden lange Covid-19 lockdown.
Hoe gebeurt de verkiezing?
In november 2021 kondigde de organisatie afdeling van het Centraal comité aan dat kandidaat afgevaardigden moesten aangeduid worden op basis van voorstellen van de partijcellen en individuele leden.
De kieskringen hebben dan deze kandidaten gescreend met de hulp van de basiscellen, de vorige afgevaardigden en het publiek. De focus lag op het inschatten van hun politieke bekwaamheid om te oordelen, te verstaan en uit te voeren.
Op basis van deze gegevens stelt het Vast Comité van de kieskring – het leidend orgaan van de kieskring- een longlist van kandidaat afgevaardigden op.
Uit deze longlist wordt een shortlist verkozen door alle partijkaders van de kieskring.
De definitieve verkiezing van de afgevaardigden gebeurt op een partijcongres van de kieskring.
De afgevaardigden voor dit congres werden vooraf op een gelijkaardige manier geselecteerd als die voor het nationale partijcongres.
De uiteindelijke verkiezing kan gebeuren met minimum 15% kandidaten meer dan beschikbare plaatsen, of door bevestiging van een preselectie die bestaat uit het juiste aantal afgevaardigden.
Na hun verkiezing moeten de kandidaten nog bevestigd worden door een legitimatiecomité bestaande uit leden van het vorige congres. Bij het congres in 2017 werden er van de 2.304 verkozen kandidaten in laatste instantie nog 27 geweigerd.
Zoals het nationaal congres de nationale politiek uitstippelt en de nationale leiding verkiest, stippelen de congressen van elke kieskring hun specifieke politiek uit en verkiezen ze een lokaal partijbestuur.
Ook drukke activiteit voor het parlement
In het voorjaar van 2023 is ook het nationale parlement aan vijfjaarlijksevernieuwing toe. Ook hier gaat heel wat lokale activiteit aan vooraf.
Er zijn tussen begin 2021 en nu lokale raden bij algemeen stemrecht verkozen op het niveau van kantons en arrondissementen. China telt bijna 3.000 arrondissementen (met gemiddeld bijna 500.000 inwoners)en bijna 30.000 kantons (met gemiddeld bijna 50.000 inwoners).
In totaal zijn er 2,6 miljoen raadsleden verkozen, ongeveer één per 500 inwoners. Om de democratie te verbreden waren er 150.000 meer verkozenen dan bij vorige verkiezingen. Voor de arrondissementen zijn er 670.000, voor de kantons bijna 2 miljoen.
Het aantal gewone werkers, boeren of technici bedraagt 52,53% voor de arrondissementen en 76,75% voor de kantons, iets meer dan bij vorige verkiezingen. Het aantal vrouwen bedroeg respectievelijk 31,64% en 32,36%, een verhoging met 3,23% en 4,34%. De minderheden tellen 15,42% en 17,18% raadsleden.
Voor de arrondissementen daagden 921 miljoen kiezers op, dat is 86,49% van de geregistreerde kiezers. Voor de kantons waren er 623 miljoen, 85,63% van de geregistreerde kiezers.
De raden van de arrondissementen en de kantons verkiezen de prefectuurraden, die op hun beurt de provinciale raden verkiezen. Die verkiezen uiteindelijk het nationale parlement.
Daarnaast zijn er nog de vijfjaarlijkse verkiezingen van de dorps- of wijkraden, die zich enkel met lokale zaken bezig houden
Bronnen: Caixin, South China Morning Post, Xinhua
