Deze week besliste het Politbureau van de Communistische Partij van China over de grote lijnen van het 14de vijfjarenplan. Verdere vernieuwingen, alert zelfvertrouwen en kwantitatieve voorzichtigheid lijken belangrijke elementen.
Het Politbureau van de CPC keurde deze week de hooflijnen van het 14de vijfjarenplan (2021-25) goed. De volgende stap wordt de discussie door het Centraal Comité. Dat komt voor zijn vijfde plenaire zitting bijeen van 26 tot 29 oktober.
Wat zijn de uitgangspunten voor het nieuwe plan?
Niet op de lauweren rusten
In afwachting van goedkeuring door het Centraal Comité is de verklaring van het Politbureau nog wat vaag. Men begint met te stellen dat China nog steeds volop in beweging is en dat ook de volgende vijf jaar geen rustige tijden worden. Hervormingen en verdere opening van het land moeten de economische en sociale ontwikkeling vooruit stuwen.
De aanwezigen benadrukten het belang van klare leiding door de CPC, met als doel het ‘socialisme met Chinese eigenheden’ te perfectioneren. Meer concreet moet de capaciteit versterkt worden om nieuwe ontwikkelingsconcepten voor de economie en de maatschappij in de praktijk te brengen.
Nieuw ontwikkelingspatroon
Ontwikkeling moet altijd het verbeteren van het welzijn van de bevolking als doel hebben. Meer concreet moet men een nieuw ontwikkelingspatroon uitbouwen dat zich op de eerste plaats richt op de binnenlandse markt; de binnenlandse en de buitenlandse markt zullen elkaar aanvullen en versterken; het ontwikkelingsmodel moet evolueren naar een hogere kwaliteit, een grotere efficiency en meer duurzame groeimotoren. Alhoewel de tekst het niet expliciet zegt is dit de ‘dual circulation’, een nieuw concept dat recentelijk veel geciteerd wordt.
Belangrijke verdere hervormingen en maatregelen om het land te openen hebben als doel de toewijzing van productiefactoren efficiënter te maken en het initiatief van de volledige bevolking te mobiliseren.
Zelfvertrouwen maar alert blijven
Het Politbureau verwijst naar de ingewikkelde internationale toestand en de zware taak van de binnenlandse ontwikkeling, zeker met de Covid-19 pandemie. Daarom moet de basis versterkt worden, sterke punten verstevigd en zwakke weggewerkt, en belangrijke risico’s en uitdagingen tijdig erkend en aangepakt worden.
Het werk van het Centraal Comité in de huidige periode wordt positief beoordeeld. Het vijfjarenplan 2016-2020 is zo goed als vervuld en China is algemeen, economisch en technologisch nooit zo sterk geweest als nu.
Democratie op zijn Chinees
Het politbureau boog zich ook over de manier waarop het 14de vijfjarenplan en de lange termijn doelstellingen voor 2035 opgesteld zijn en worden. Het noemt dit een voorbeeld van ‘democratie op zijn Chinees’.
Voor het opstellen van het huidige ontwerpplan heeft men rekening gehouden met de mening en opmerkingen van alle regeringsdepartementen op elk niveau. Er is gepeild naar de verwachtingen van het publiek, experts en veldwerkers zijn geraadpleegd.
De tekst is door het politbureau nog bijgeschaafd. Hij gaat nu naar het Centraal comité voor goedkeuring. Nadien wordt dit algemeen nationaal plan per regio en per sector verder geconcretiseerd. In het voorjaar bespreekt ook de algemene vergadering van het Chinese parlement het plan.
Kwantitatief streefdoel voor groei?
Het Politbureau geeft geen streefdoel voor gemiddelde economische groei tijdens de volgende vijfjarige periode. Er wordt over gespeculeerd of het plan uiteindelijk zoals de vorige plannen zulk streefcijfer zal bevatten. Het 13de vijfjarenplan ging uit van 6,5% minimum , het 12de van 7%. Door Covid-19 zal de groeidoelstelling van het 13de plan, die tot en met 2019 overschreden werd, waarschijnlijk niet volledig gehaald worden.
De officiële krant Global Times publiceert uiteenlopende verwachtingen van experts.
Sommigen denken dat de nadruk volledig op kwalitatieve en structurele verbeteringen – zoals innovatie – zal liggen en er geen groeicijfer komt.
Bovendien moet rekening gehouden worden met de externe onzekere situatie.
Het verdere verloop van de spanningen met de VS, de Covid-19 pandemie en de evolutie van de wereldeconomie hebben moeilijk kwantitatief te voorspellen gevolgen voor China. Om die reden is in 2020 voor het eerst geen streefcijfer voor het jaar gepubliceerd.
Anderen verwachten toch een cijfer dat om dezelfde redenen een stuk lager ligt dan in het vorige plan, misschien 4,5%. Met een dergelijk groeiritme kan China omstreeks 2030 de VS economisch voorbij streven.
Bronnen: China Daily, Global Times