Hu deze week naar USA: de inzet

Deze week bezoekt president Hu de USA. Het is het sluitstuk van een aantal bezoeken op hoog niveau met als laatste de Amerikaanse minister van defensie Gates in Beijing. Wat is de inzet van het bezoek?
Maandag gaf Hu een schriftelijk interview voor Wall Street Journal en Washington Post.
Hij deed vier voorstellen om de relaties te verbeteren : 1. Het vertrouwen strategisch versterken door een intensere dialoog 2. Streven naar een win-win situatie; daarom afstappen van de koude-oorlogsmentaliteit en aanvaarden dat we een verschillend ontwikkelingsmodel hebben  3. Ons niet bemoeien met elkaars binnenlandse aangelegenheden en rekening houden met de pijnpunten van de ander 4. Meer concrete punten van samenwerking zoeken.
Als meest interessante domeinen voor samenwerking stelde hij  schone energie, nieuwe energie, infrastructuur , luchtvaart en ruimte voor. De wetgeving betreffende buitenlandse firma’s in China zal verder verbeterd worden.
Over concrete kwesties zei Hu dat er geen overeenstemming is over de Amerikaanse argumenten om de Chinese munt te herwaarderen. Indirect gaf hij kritiek op de politiek van de Amerikaanse Centrale bank die de dollarkoers laag probeert te houden.
Hij merkte verder op dat het internationaal muntsyssteem met de dollar als basis een product van het verleden is. Maar een echte internationale rol voor de yuan ligt nog ver weg.
Hu’s bezoek is een antwoord op het bezoek van Obama aan China, reeds 14 maand geleden . Er werden mooie verklaringen afgelegd over strategisch partnership en het verminderen van het wantrouwen, maar in de praktijk zijn er nu meer spanningen dan toen.
Essentieel ziet China de USA als een wereldmacht op de terugweg,  die de opkomst van China wil afremmen. De dit jaar toegenomen Amerikaanse militaire en diplomatieke activiteit in Oost- en Zuid-Azië is een aanwijzing dat de USA de Aziatische naties tegen  China willen opjutten.
Obama van zijn kant stelt dat de USA gewoon een inhaalbeweging maken na de grove verwaarlozing van de regio door Bush. De Amerikaanse regering toont  zich bezorgd over de modernizering van het Chinese leger en vooral over de toename van de vloot en de rakettendivisie die de Amerikaanse hegemonie op zee zou kunnen bedreigen.
Op economisch vlak zijn er een aantal pijnpunten die verergeren : de wisselkoers (de USA wil een hogere koers voor de yuan, China wil niet dat de USA de dollar laten zakken tegenover Europa of Japan), protectionisme (de USA is de belangrijkste uitvoermarkt voor China, de Amerikaanse regering staat onder druk om ‘iets’ te doen om jobs te redden), beperkingen op technologieoverdracht (China is geïnteresseerd in Amerikaanse hightech die de USA om strategische en militaire redenen niet willen leveren) , intellectuele eigendom (daarrond is het recentelijk wat stiller, nu China steeds meer eigen patenten begint te hebben), en de kwaliteit van het zakenklimaat voor Amerikaanse investeerders in China (buitenlandse investeerders in het algemeen klagen dat China te kieskeurig aan het worden is omdat het hen niet meer zo erg nodig heeft).
Een positief punt is de brede samenwerking op het gebied van nieuwe energietechnologieën, waar beide landen complementair zijn : de USA heeft veel  know-how, en China heeft het geld en de wil om nieuwe technologie uit te testen en toe te passen.
Zowel China als de USA zitten aan het begin van een zware herstructurering : China moet het binnenlands verbruik aanzwengelen om zo langzaam minder afhankelijk te worden van uitvoer. De USA moet het overheidstekort drastisch terugdringen en wil banen creëren door meer export.  Naast de fundamentele tegenstelling tussen de wegsmeltende hegemonie van Amerika en de onstuitbare opkomst van China, riskeren de wederzijdse relaties flink bepaald te worden door het succes of het falen van beide landen bij hun binnenlandse doelstellingen ; het is immers verleidelijk de andere te gebruiken als zwart schaap voor de eigen problemen.
(China Daily, Reuters, Los Angeles Times, Guardian)