De belangrijkste Oeigoerse imam van de beroemde Id Kah moskee van Kashgar, Jume Tahir, is dood gevonden. Dat is bevestigd door de Islamitische Bond van Xinjiang, waarvan Jume Tahir de ondervoorzitter was, en door woordvoerders van de Islamitische organisaties in de autonome regio en in Kashgar zelf. Het gaat waarschijnlijk om een moord. Drie verdachten werden opgespoord, twee van hen zijn door de politie gedood.
Id Kahmoskee in Kashgar
Een westerse toerist heeft tegenover het persbureau Reuters verklaard dat hij een bebloed lichaam had gezien bij de moskee en twee met messen gewapende mannen die wegrenden. Radio Free Asia heeft de directeur van een wijkcomité geciteerd: ‘hij was een vaderlandslievend religieuze persoon, hij is vermoord…we bereiden nu zijn begrafenis voor.’ Vorig jaar vond een andere Oeigoerse imam Abdurehim Damaolla door een aanslag met messen de dood in Turpan, nadat hij gewelddadige volksgenoten terroristen had genoemd en de politie had geholpen verdachten op te sporen. De imam die nu in Kashgar de dood heeft gevonden, Jume Tahir, was een voormalig lid van het Nationale Volkscongres. Hij had vaak kritiek geleverd op diegenen die Xinjiang willen afscheuren van China en op krachten die haat wilden zaaien tussen gelovigen en niet-gelovigen. De Id Kah moskee waar hij werkte, is 600 jaar oud. Het zou de grootste moskee van China zijn en hij biedt plaats aan duizenden gelovigen. Rond de moskee is al eerder het leven van een imam in gevaar gebracht: in 1996 vielen extremisten ook imam Aronghan Haji, 76, en zijn zoon aan, en brachten hen hevige verwondingen toe met messen. In Kashgar is er maandag alweer een reeks van terreuraanvallen geweest die tientallen slachtoffers heeft geëist. Internet was geblokkeerd, maar functioneert intussen weer. Er zijn meer ordestrijdkrachten op straat te zien, maar het leven komt overwegend weer gewoon op gang. De politie heeft woensdag meteen drie verdachten van de moord op de imam opgespoord en als hun namen Turgong Turson, Memetjon Yimtila en Nurmemet Abidili gegeven. De ordehandhavers hebben aanwijzingen dat ze nog meer plannen voor ‘een grote actie’ hadden. Twee van de drie zouden zich volgens de verklaring van de politie tegen hun aanhouding hebben verzet, met behulp van bijlen en messen. De agenten hebben hen doodgeschoten. De derde man is aangehouden.
Tweesporenbeleid
In april heeft Xi Jinping Kashgar bezocht.
China voert tegenover het toenemende geweld in de westelijke provincie een tweesporenbeleid. Enerzijds worden de ordediensten in staat van paraatheid gehouden en is er een strenge repressie tegen personen die aanslagen plegen of haat zaaien. Het is mogelijk dat lokale overheden fouten maken en overdreven maatregelen nemen. Sommigen hebben zich bijvoorbeeld afgevraagd of het verbod om de Ramadan te houden voor CPC-leden, ambtenaren en studenten niet contraproductief was. Anderzijds spant Beijing zich in om de ontwikkeling van Xinjiang verder op te voeren, de vruchten van die groei eerlijker te verdelen en om door onderwijs en vorming alle bevolkingsgroepen met elkaar en met het centrale gezag te verzoenen. Een voorbeeld is de universiteit die Kashgar (waar 2 scholen van hoger onderwijs zijn) bouwt, onder andere met de financiële hulp van Shenzhen waarmee het een stedenband heeft. Bij de soft power die Beijing in Xinjiang laat gelden zijn vooraanstaande Oeigoeren uiteraard betrokken. Sommigen wordt dat fataal.
Bronnen: The Guardian, Radio Free Asia, Asiatimes Online, Global Times, China Daily
