Internaten in Tibet: kwaliteitsvol onderwijs of gedwongen assimilatie?

China reageert op een motie in het Europees parlement in verband met internaten in Tibet. Gaat het om betere onderwijskansen voor kinderen in afgelegen gebieden of om ontvoering en gedwongen assimilatie?

Foto Wang Wei/Xinhua Disclaimer

Op 14 december heeft het Europees parlement een motie tegen de Chinese onderwijspolitiek in Tibet aangenomen. Dit gebeurde met een grote meerderheid en zonder debat.

De motie stelt dat de Chinese regering systematisch meer onderdrukkend werkt en dat de situatie van de mensenrechten in Tibet steeds verder verslechtert. De Chinese regering wordt ervan beschuldigd 80% van de Tibetaanse jeugd de facto verplicht naar internaten te sturen. Het zou gaan om alle kinderen van 4 tot 18 jaar (zowat één miljoen). Daar zouden ze geen echte kansen krijgen om Tibetaans te leren, gescheiden zijn van hun familie en met geweld geassimileerd worden tot Han. Voor de ouders zijn er nauwelijks alternatieven voor privéonderwijs. beschikbaar.

Het Europees parlement veroordeelt China, wil de onmiddellijke afschaffing van de internaten en het oprichten van privéonderwijs. Het roept de EU op, in navolging van de VS, sancties te treffen tegen Chinese ambtenaren die meewerken aan het onderwijssysteem in Tibet.

Eén van de andere eisen is dat de Chinese regering onderhandelt met de dalai lama over ‘echte autonomie’ voor Tibet.

Als bewijs voor deze beschuldigingen tegen China verwijst men naar VN-experts. Het gaat in feite over een rapport van februari 2023 door drie ‘speciale rapporteurs’ voor de United Nations Human Rights Office of the High Commissioner (UNHCR).

Deze speciale rapporteurs zijn niet in dienst van het UNHCR, worden er niet door bezoldigd en onderzoeken in theorie volledig onafhankelijk bepaalde aspecten van de mensenrechten waarover ze dan rapporteren. Men kan de vraag stellen wie deze onderzoekers dan wel betaalt en hoe onafhankelijk ze echt zijn.

Het Chinese antwoord

Woordvoerder Wang Wenbin van het Chinese ministerie van buitenlandse betrekkingen heeft tijdens zijn dagelijkse persconferentie gereageerd op de motie. Hij noemt de Europese aanval op het systeem van internaten in Tibet een miskenning van het recht van kinderen op onderwijs.

Wang wijst erop dat in Tibet de economie bloeit, de maatschappij er vredig en stabiel is, en het cultureel erfgoed er effectief beschermd en ondersteund wordt. De rechten van de minderheden, waaronder de vrijheid van godsdienst en het recht om de eigen taal te spreken en te schrijven, worden er ten volle gerespecteerd.

Doordat een deel van de bevolking van Tibet erg verspreid leeft, moeten kinderen zich erg ver verplaatsen om een school te bereiken. Internaten zijn dan veel comfortabeler.

Mocht men overal waar leerlingen leven een school willen bouwen, dan zou men onvoldoende leerkrachten vinden en geen kwaliteitsonderwijs kunnen bieden. De lokale overheden hebben internaten opgericht om alle kinderen een degelijk onderwijs te kunnen garanderen.

De woordvoerder vermeldde overigens niet dat men overal in China in gebieden met erg verspreide bevolking dezelfde strategie toepast.

Wang benadrukte dat de ouders volledig vrij zijn hun kinderen al dan niet naar een internaat te sturen. Internen kunnen indien ze dat willen wekelijks naar huis terugkeren; dat kan ook op feestdagen en tijdens de winter- en zomervakantie. Ouders kunnen hun kinderen op elk moment bezoeken en ze mee naar huis nemen indien dat nodig blijkt.

Ontoelaatbare inmenging

Wat de inhoud van het onderwijs betreft: er zijn lessen Tibetaanse taal, literatuur, volksdans en traditionele cultuur. Op school serveer men traditioneel Tibetaans voedsel geserveerd en de leerlingen kunnen hun traditionele kledij dragen.

Volgens Wang bevat de motie van het Europees parlement valse informatie en vormt ze een inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van China. Ze is een aanslag op het recht van kinderen op degelijk onderwijs. Dit soort acties ondermijnt het onderling vertrouwen en de samenwerking tussen China en Europa.

En passant hield hij Europa een spiegel voor. ‘Indien Europa echt begaan is met mensenrechten, dan moet het eerst aanvangen om zijn eigen schendingen ervan aan te pakken. Dan moet het iets doen aan de schendingen in plaatsen als Gaza, eerder dan dubbele maatstaven en selectieve minimalisering toe te passen of mensenrechten in te zetten als wapen.’

Bronnen: website Europees parlement, website UNHCR, Global Times