Bij het Belt & Road initiatief is Iran centraal. Daar ontstaat de gelegenheid om meer dan ooit een kruispunt tussen Oost en West aan te leggen.
Op de nieuwe Zijderoutes kan Iran centraal staan. Thomas Erdbrink vertelt ons waarom. Erdbrink is sinds 2002 correspondent in Teheran als een van de weinige westerse journalisten in Iran. Hij is bekend in de Nederlandse, Amerikaanse en Duitse mainstream media. In 2016 presenteerde hij Zomergasten voor de VPRO. De titel van zijn recente stuk is For China’s Global Ambitions, ‘Iran Is at the Center of Everything’. Het stond enkele dagen geleden in de New York Times. ChinaSquare vat het samen.
Kruispunt
Iran is al duizenden jaren lang een knooppunt van de handel tussen Oost en West. Die rol kan het ook vervullen in het project voor de nieuwe Zijderoutes. ‘One Belt, One Road’, het ‘Belt&Road’ initiatief, wil met een reusachtige infrastructuur 60 landen van Europa, Azië en Afrika met elkaar verbinden. In Iran, een kruispunt tussen Europa en Azië, zijn Chinese arbeiders aan het werk. Zij zorgen voor de aanleg en modernisering van spoorwegen en bruggen. Er komen treinverbindingen tussen Iran, Turkmenistan en Afghanistan aan de ene kant en tussen Iran en Turkije aan de andere. Uiteindelijk moeten de treinen tegen 185 km/u gaan lopen van Teheran tot Urumqi, in de Chinese regio Xinjiang. Dan gaat het verder naar Shanghai. In een proefrit vorig jaar deed de trein er tussen Teheran en Shanghai nu al maar 12 dagen over. Dat is de helft korter dan een zeereis met containerschepen. De twee grootste steden van Iran, Teheran en Mashhad, krijgen een spoorverbinding met diepwaterhavens in het zuiden (ChSq: aan de Perzische Golf en de Golf van Oman).
Wederzijds voordeel
Betrekkingen met China hebben het door het Westen georganiseerde isolement van Iran afgezwakt. China is nu de grootste handelspartner van Iran. China koopt olie. Beijing voorziet voor infrastructuurprojecten in Iran de leningen die de internationale bankwereld nog altijd niet mag verstrekken van de VS. Chinese staatsbedrijven bouwen wegen, graven mijnen en produceren staal. De handelsroutes door Iran zijn een aanvulling en kunnen altijd een alternatief bieden voor mogelijke concurrentie vanwege de handelsroutes door Rusland.
Laat de Chinezen maar komen
De Nederlandse correspondent beschrijft de bedrijvigheid van een succesvolle Chinese ondernemer. Die bouwt aan een zakenimperium in Iran. Ook hij ziet grote voordelen aan de horizon van de nieuwe Zijderoutes. Deze meneer Lin beschouwt zichzelf als een voorloper: van het Belt&Roadplan is sprake sinds 2013 en hij is al sinds 2002 actief in Iran. (ChSq: hetzelfde kan je zeggen van Cosco dat in Griekenland begon te pionieren in 2009 en nu een sleutelrol vervult in het B&R initiatief). Over de arbeiders in de fabrieken van meneer Lin zegt Erdbrink dat ze zich ook als de baas het niet hoort blij tonen met de Chinezen. De winkels liggen vol met Chinese producten en in de straten zie je overal Chinese auto’s. Volgens een Iraanse diplomaat met wie Erdbrink heeft gesproken is het ‘Belt&Road’ initiatief uiterst veelzijdig. ‘Denk aan infrastructuur, city planning, culturele uitwisseling, handelsovereenkomsten, investeringen en toerisme’, alles zit erin.
Bron: New York Times