Gisteren is in Beijing de jaarlijkse zitting van de nationale Chinese People’s Political Consultative Conference (CPPCC) begonnen. De CPPCC is een van de kamers van het Chinese parlement. In tegenstelling tot de meer belangrijke kamer, de Nationale Volksvergadering, die later deze week bijeenkomt, kan de CPPCC alleen adviseren, geen wetten uitvaardigen. De CPPCC wordt tegenwoordig beschouwd als een belangrijk instrument om de “consultatieve democratie” te verbeteren.
De CPPCC is een raadgevende vergadering waarin veel leden van andere politieke partijen dan de CPC, en partijlozen zitten. Er worden ook veel bekende Chinezen in opgenomen, naast vertegenwoordigers van sociale organisaties en van etnische minderheden. 21 van de 100 rijkste Chinezen zetelen in de CPPCC. Er zijn er ook 15 lid van de Nationale Volksvergadering. De CPPCC gaat historisch terug op de conferentie van de coalitiepartijen die samen met de CPC na de stichting van de Volksrepubliek in 1949 werkten aan het opstellen van de grondwet. Naast een nationaal comité heeft ze ook provinciale en regionale comités. De huidige nationale CPPCC telt 2.153 leden. Voorzitter is Yu Zhengsheng die ook lid is van het Vast Comité van het Politbureau van de CPC. Op de openingszitting waren ook de andere zes leden van het Vast Comité, waaronder de president en de premier, aanwezig.
Het bilan en de plannen van de voorzitter
In zijn openingstoespraak stelde Yu het begrip “Vier maal allesomvattend” voorop. Dat begrip is onlangs door president Xi gelanceerd en mikt op allesomvattende inspanningen om van China een redelijk welvarende maatschappij te maken, om de hervormingen te verdiepen, om de rechtsstaat te bevorderen en om de CPC zelf correct te laten werken. Volgens Yu is het sleutelwoord “hervormingen”. De CPPCC zal bespreken hoe die in 2014 gevorderd zijn en objectieven voor 2015 vastleggen. Yu noemt 2015 een belangrijk jaar: een kritisch jaar voor het verdiepen van allround hervormingen, het eerste jaar van het voluit gaan voor de rechtsstaat, en het laatste jaar om het huidige vijfjarenplan te realiseren. De neerwaartse druk op de economische groei houdt aan, en de Chinese leiders verwachten veel van hervormingen in de richting van een gezondere en effectieve groei met een lagere snelheid, “de nieuwe norm”.
Bij de belangrijke hervormingen van 2014 noteert Yu de fiscale hervorming die over een periode van twee jaar de budgetten van lokale overheden gezond moet maken, het vrijer maken van het domiciliesysteem voor migranten in de steden, en een grotere vrijheid voor banken om hun rentevoeten aan de klant aan te passen. De administratieve rompslomp bij het oprichten van nieuwe ondernemingen is fel verminderd en een aantal hinderpalen voor privéondernemingen zijn verwijderd. De CPPCC gaf adviezen hierover, deed inspecties en organiseerde onderzoeken en studies. De CPPCC was vooral actief rond onafhankelijke rechtspraak, transparant bestuur, voorkomen van luchtvervuiling en verbeteren van de economische structuren. Er waren 19 tweewekelijkse symposia rond thema’s zoals overcapaciteit en waterkwaliteit langs het middelste traject van het Zuid-Noord wateromleidingsproject.
Voor 2015 staat het 13de vijfjarenplan op de agenda, en strategische adviezen. Specifieke topics voor advies en onderzoek zijn de Nieuwe Zijderoute projecten, de luchtvervuiling in de zone Beijing-Tianjin-Hebei en democratische controle over de vooruitgang van het bestuur in een rechtsstaat, in het bijzonder machtsmisbruik en nalatigheid. CPPCC leden worden ook opgeroepen om een vooraanstaande rol te spelen in sterkere banden met etnische minderheden, met religieuze groepen, met Hongkong en Macao.
Advies en controle
Yu benadrukte de rol van de CPPCC als democratisch controleorgaan op het bestuur, en riep op om de functie van “consultatieve democratie” te verbeteren. De democratische controle zal zich focussen op de schulden van lokale overheden, op de geloofwaardigheid van de regering, en op het toepassen van de nationale regels van de “acht soberheden”. De CPPCC zal ook op lokaal vlak een grotere rol gaan spelen in de consultatieve democratie.
Sinds de bijeenkomst vorig jaar zijn er 6.101 voorstellen van adviezen ingediend en daarvan zijn er 5.052 aan de overheid overgemaakt.
Corruptie heeft ook in de CPPCC toegeslagen. Er zijn sinds 2013 al 14 leden afgezet wegens corruptie, en daarbij ook twee ondervoorzitters Ling Jihua en Su Rong. Yu riep de andere leden op dit te zien als een waarschuwing.
Bronnen: Xinhua, Global Times, People’s Daily.
