De Japanse premier Abe en de Chinese president Xi Jinping hebben elkaar een half uur gesproken tijdens de APEC-top in Beijing. Het gesprek werd mogelijk gemaakt door een voorbereidend akkoord vorige week tussen twee hoge gezanten.
Het akkoord vorige week om te gaan dialogeren werd in Beijing bereikt door discussies tussen Staatsraad Yang Jiechi en de Japanse veiligheidsadviseur Shotaro Yachi. Ze werden het eens over een viertal punten. Beiden zijn het eens dat er onderling verschillende standpunten bestaan over het territoriaal dispuut over een eilandengroep. Verder zijn ze het eens dat gradueel de politieke, diplomatieke en de veiligheidsdialoog moet hervat worden en de escalatie van de spanningen dient vermeden door het gebruik van raadplegingen en een mechanisme dat crises behandelt. De twee landen zullen ook de principes respecteren die overeengekomen werden in de vier belangrijke documenten die eerder afgesloten werden tussen beide landen. De twee landen willen onbevangen staan tegenover de geschiedenis met het oog op de toekomst.
Japan nam tot voor kort het standpunt in dat er helemaal geen conflict is, omdat de eilanden volgens hen ‘gewoon tot hun territorium behoren’. Op dat specifieke punt is Tokio enigszins teruggekomen. De diplomaten zeggen nu: ‘er zijn verschillende meningen over de oorzaken van de spanningen en de onderhandelingen moeten onder meer daarover gaan’. Dat is een Japans stapje in de goede richting en een kleine toegeving aan China. Een van de twee voorwaarden tot dialoog van Beijing was juist de erkenning dat er daar domweg wel degelijk een probleem is.
Aan een andere Chinese voorwaarde tot onderhandelen heeft Japan ook nu nog niet voldaan: Abe noch zijn diplomaten hebben beloofd dat de Japanse premier voortaan zal wegblijven van het schrijn waar ook oorlogsmisdadigers worden geëerd (iets wat overigens ook Zuid-Korea scherp bekritiseert en wat zelfs de VS enige zorgen zou baren).
Het akkoord tussen Yang Jiechi en Shotaro Yachi werd in de beide landen welwillend onthaal, maar het mag geen wonder heten dat veel Chinese burgers, hun regering en hun president niet meteen dol enthousiast zijn over het begin van toenadering tussen de beide landen.
Gesprek
Het akkoord maakte in elk geval de weg vrij voor het 30 minuten durend gesprek 
tussen Abe en Xi Jinping na twee jaar spanningen over een eilandengroep. Abe zegde dat het half uur durend gesprek “de eerste stap” was op de weg naar het verbeteren van de relaties tussen de twee Aziatische grootste economieën, doordat ze terugkeerden naar wederzijds gunstige betrekkingen gebaseerd op gemeenschappelijk belang. Hij zei nog dat Xi aandrong op het aanleggen van een hotline die botsingen op zee wil voorkomen na diverse wrijvingen tussen paramilitaire vaartuigen in de wateren rond de betwiste eilanden. Abe beschouwt het als een concrete stap in de uitbouw van een mechanisme tot maritieme communicatie, zo verklaarde hij na het gesprek in de Grote Hall van het Volk in Beijing. Xi Jinping hoopte dat Japan het pad van vreedzame ontwikkeling volgt en een voorzichtige militaire- en veiligheidspolitiek. Hij riep Abe nog op meer initiatieven te nemen die het wederzijds vertrouwen versterken tussen Japan en de landen in de omgeving.
Bronnen: China Daily, SCMP
