De Chinese centrale overheid is bezig doortastende maatregelen te nemen tegen speculatieve investeringen in het buitenland. Het doel is de huidige kapitaalsvlucht op korte termijn af te remmen. Dat schrijft de South China Morning Post (SCMP) op gezag van ‘betrouwbare bronnen’ en een intern document dat ze kon inzien.
De informatie komt van gesprekspartners die bevestigen dat ze instructies in die zin gekregen hebben. De kern van de maatregel is dat kandidaat-investeerders moeilijker aan buitenlandse deviezen zullen geraken. Het departement voor buitenlandse deviezen van Shanghai – waar zich een vrijhandelszone bevindt waarlangs veel geld naar het buitenland vertrekt- zou aan lokale bankdirecteurs hebben laten weten dat voortaan alle buitenlandse transfers boven 5 miljoen dollar een speciale vergunning van de centrale overheid nodig hebben. Dit betekent niet dat buitenlandse investeringen verboden worden, maar de vergunning zal meer tijd vergen en minder gemakkelijk te krijgen zijn.
De SCMP kreeg ook een document te zien dat een verslag zou zijn van een vergadering bij de Chinese centrale bank. Volgens dat document zal men tot september 2017 geen toestemming meer geven voor buitenlandse investeringen van meer dan 10 miljard dollar. Overnames van meer dan 1 miljard dollar die buiten de corebusiness van de overnemer vallen, zijn evenmin toegelaten. En verder ook geen investeringen van meer dan 1 miljard dollar door staatsbedrijven in buitenlands vastgoed.
De centrale bank reageerde niet op vragen van de SCMP. De centrale regering heeft geen beleidsdocument gepubliceerd. Wel werd maandag een kort bericht – ondertekend door vier betrokken ministeries – bekend gemaakt. Daarin staat dat de regels voor investeringen in het buitenland niet gewijzigd worden. Maar “de centrale regering zal de buitenlandse investeringen door bepaalde bedrijven onderzoeken overeenkomstig de wetten en regels”.
Alles onder controle?
Analisten leggen een verband met de dalende wisselkoers van de Chinese yuan tegenover de dollar. De koers van de Chinese yuan steeg tien jaar lang. Maar sinds vorige zomer is hij 10% gedaald, en sinds de verkiezing van Trump nog eens ongeveer vijf procent. De daling met 10% ondersteunt de Chinese uitvoer en kwam de centrale bank niet slecht uit. Maar het ging sneller en minder gecontroleerd dan verwacht, door massale uitvoer van kapitaal. De recente daling is minder betekenisvol, want ook munten als de euro verloren terrein tegenover de dollar. Maar opnieuw is gebleken dat de centrale bank in geval van zware speculatie tegen de Chinese munt misschien niet alles stevig onder controle heeft.
Een en ander hangt samen met de internationalisering van de Chinese munt. De Chinese yuan is stap voor stap vrij omwisselbaar gemaakt, eerst voor handelsdoeleinden en dan voor kapitaalsinvesteringen. Er ontstond een offshore markt voor de Chinese munt, met Hongkong als draaischijf. En de centrale bank liet de koers van de munt dagelijks schommelen binnen een bredere band.
Terwijl de koers gestaag daalde, begon speculatief kapitaal weg te vluchten uit China. In juni bereikten de Chinese buitenlandse deviezen een piek met 3.990 miljard dollar. Intussen zijn ze echter al met 873 miljard gedaald. Alleen al in oktober was er een daling met 46 miljard dollar. Een aantal buitenlandse investeringen door Chinese bedrijven draagt het stempel van kapitaalvlucht. Dat is vooral zo wanneer bedrijven investeren in sectoren die niet tot hun corebusiness behoren. Sommige bedrijven brengen ook kapitaal vlugger naar buiten dan noodzakelijk voor hun investeringen.
Vorig weekend werd al druk gespeculeerd over mogelijke maatregelen om kapitaalvlucht door buitenlandse investeringen te beperken. Dat leidde meteen tot een piek in de uitstroom. Beperkingen op kapitaalstromen gaan in tegen het streven van de overheid om de yuan als internationale munt vrij verhandelbaar te maken. Maar zelfs zonder officiële maatregelen bekend te maken heeft de Chinese overheid de mogelijkheid de uitstroom van kapitaal flexibel en tijdelijk af te remmen naargelang de noden.
Sommige analisten denken ook dat het in het voordeel van China is om de marktkrachten de koers van de yuan nu naar beneden te laten duwen, voordat Trump president wordt. Trump beschuldigt immers China van koersmanipulatie en eist dat de koers omhoog gaat, waardoor de Chinese uitvoer naar de VS moeilijker zou worden.
Bron: South China Morning Post
