De Chinese econome Keyu Jin heeft een zeer gedetailleerde inleiding in de economie van het hedendaagse China geschreven, dat ook inzicht biedt in andere aspecten van de Chinese samenleving. Als iemand van Chinese komaf met een westerse opleiding kan zij deze onderwerpen vanuit een duaal Chinees-westers perspectief belichten. Een minpunt is dat zij kennelijk haar connecties in geen van beide werelden tegen de haren wil strijken. Dit leidt geregeld tot excessief neutrale beschrijvingen.
De auteur
Dr. Keyu Jin is universitair hoofddocent Economie aan de London School of Economics and Political Science. Ze is geboren in Beijing en heeft een bachelor, master en doctoraat van Harvard University. Haar onderzoek richt zich op internationale macro-economie en handel en de Chinese economie, waarbij ze vragen onderzoekt zoals technologische concurrentie tussen China en de rest van de wereld, wat het optimale beleid van regeringen zou moeten zijn in de context van China’s snelle groei en technologische vooruitgang, kapitaalstromen tussen China en de rest van de wereld, en de rol van demografie. Jin geeft regelmatig colleges aan diverse Chinese universiteiten.
Het boek
Met 409 pagina’s is The New China Playbook meer dan weer een nieuw boek over China. Het is een naslagwerk dat je een keer geheel door kunt lezen, maar vooral ook binnen handbereik kunt houden om geregeld haar beschrijving van een specifiek onderwerp op te zoeken. De tekst laat zich vlot lezen. Het valt binnen de categorie populair wetenschappelijke boeken. Jin beschrijft ieder onderwerp in detail en vanuit haar economische discipline, maar in een voor een breed publiek begrijpelijke taal. Zoals bij de meeste boeken in dit genre betekent dit wel dat lezers met een academische interesse geregeld conclusies zullen missen. Het ontbreken van een onderliggend academisch model geeft aan veel van Jins redeneringen een open einde. Je kunt er alle kanten mee op. Zij bevredigt zo tegelijkertijd iedereen en niemand.
Socialisme en kapitalisme
Aangezien deze politieke termen in de subtitel van het boek staan, verdient dit onderwerp hier een eigen paragraaf. China is een socialistische staat. Dat is het basisbeginsel van de Partij. Wat dat socialisme precies inhoudt staat echter niet vast. Al sinds de oprichting van de Communistische Partij van China hebben opeenvolgende leiders, en na 1949 regeringen, gepoogd het socialisme in een Chinees jasje te steken, of, in de woorden van Deng Xiaoping, tot een socialisme met Chinese karakteristieken te komen. Zie hiervoor een eerder artikel op Chinasquare over de vernieuwing van het socialisme in China. Jin begint al vrij vroeg in haar relaas met een vergelijking van beide staatsvormen, maar komt daarbij ook al meteen vast te zitten in het moeras van niemand tegen het hoofd te willen stoten. Kapitalisme wordt positief beschreven. Socialisme minder, maar ook niet negatief. Echter, Jin geeft ook onmiddellijk aan dat het Chinese politieke systeem eigenlijk een hybride is. Wat dat ‘socialisme met een beetje kapitalisme’ dan precies is komt echter niet uit de verf. In de loop van het boek worden zeker veel details genoemd, maar Jin komt ook aan het eind van het boek in het hoofdstuk ‘Toward a new paradigm’ niet verder dan te concluderen dan de huidige Chinese staatsvorm een ‘uniek ontwerp’ is. Daar zal iedereen het over eens zijn, maar het draagt juist daarom ook niet bij aan een dieper begrip van China. Het nodigt niet uit tot discussie.
Sterke punten
De sterke punten van dit boek zijn te vinden in de levendige uitleg van veel details van het reilen en zeilen van de Chinese economie; vaak met concrete cases geïllustreerd, zoals een laag opgeleide ondernemer die miljonair werd door de verkoop van meloenpitten. Jin reist geregeld door China, waar zij naast haar gastcolleges ook met mensen uit alle lagen van de samenleving spreekt. Haar sterke kant is het omzetten van die gesprekken in anecdotes voor de verlevendiging van haar relaas. Dit is ook de reden waarom Jin ruim 400 pagina’s nodig heeft om haar verhaal over China te schrijven. Dit boek is een naslagwerk in de meest letterlijke zin. Het heeft een uitgebreide index waardoor het boek goed doorzoekbaar is. Dit boek is vooral een belangrijke bron van informatie voor hen die meer over China willen weten dan wat in de media gerapporteerd wordt. Daar kun je dan zelf een opinie over vormen.
Bron: Keyu Jin: New China Playbook – Beyond Socialism and Capitalism, ISBN: 9780593512678; Penguin Books; 2023
De meningen in deze recensie zijn die van de auteur en worden niet per se door de andere redacteuren gedeeld
