Op de Klimaattop van de VN werd gesteld dat de opwarming moet beperkt blijven, maar gezwegen over de fossiele brandstoffen. Wat nu? Elkaar de schuld geven of kijken naar waar er toch vooruitgang is?
Het klimaatbeleid hapert… De onderhandelaars van COP27 zijn het niet eens kunnen worden over de twee voorname oorzaken van de schadelijke klimaatopwarming: de uitstoot en het gebruik van fossiele brandstoffen, steenkool, aardgas en olie.
Het beschuldigende vingertje
Daarom is de vrees ontstaan dat dit weer uitstel betekent bij het beperken van de opwarming van de aarde tot 1,5 graad Celsius. Terwijl dit toch de ‘rode lijn’ is die de wereld niet mag overschrijden volgens de overgrote meerderheid van de wetenschappers. Ten opzichte van de vorige klimaattop van de VN COP26 in Glasgow is er in feite een stap achteruit gezet. In Europa gaan er bij de beoordeling van COP27 stemmen op om de Verenigde Staten en China hiervoor verantwoordelijk te stellen.
Wat doet de VS echt?
De Verenigde Staten, hebben inderdaad meer beroep gedaan op fossiele brandstoffen, de toename van de fossiele energiecapaciteit in de VS is onder de regering Biden groter geweest dan onder Trump, hoezeer de huidige president ook reclame maakt voor zijn klimaatplannen, omdat hij zich gesterkt voelt door een kleiner dan verwachte verkiezingsnederlaag. Bovendien is er in de huidige politieke cultuur van de VS geen eendracht over een doortastend klimaatbeleid. Democraten en Republikeinen zijn het er alleen over eens dat ze China zo hard en slim mogelijk moeten aanpakken. Ze gaan hierbij zelfs zover dat ze de zonnepanelenindustrie van de Chinese Oeigoerenregio met sancties proberen ondermijnen. Ook de Chinese batterijen voor elektrische auto’s neemt de VS in het vizier: de Amerikaanse bank Goldman Sachs laat via Twitter weten dat ‘het Westen ernaar streeft de machtspositie te breken die China wereldwijd heeft in de sector van de autobatterijen’, zelfs al moet dat veel geld kosten. Het belet Beijing niet om samenwerking te blijven zoeken met de VS op het gebied van klimaatbeleid. Onderhandelaars Xie Zhenhua en John Kerry hebben een positief en productief gesprek gehad tijdens COP27 en zullen de resultaten hiervan bekendmaken na een formele klimaattop China – VS.
Oorlog en klimaatbeleid
Ook de oorlog in Oekraïne heeft door toedoen van Washington zeer schadelijke effecten op alle inspanningen om de opwarming tegen te houden. De Verenigde Staten zetten Europa onder druk om het goedkope Russische aardgas te vervangen voor hun Amerikaanse schaliegas dat op een schadelijke manier wordt gewonnen en veel duurder is. De sancties zijn tot op zekere hoogte ook de oorzaak van de huidige energiecrisis. In hun ijver om Rusland en China te treffen zijn de Duitse Groenen zelf bereid om hun klimaatdoelen te laten vallen. Robert Habeck, de ‘groene’ Duitse minister voor Economie en Klimaat, vraagt de kolencentrales om meer elektriciteit op te wekken zodat gasreserves snel worden aangevuld.
China tevreden? En waarom dan?
Westerse journalisten beweren dat China na COP27 tevreden naar huis gaat ‘omdat het niet zo snel wil gaan om de uitstoot te verminderen’. Hierbij negeren ze zoals gewoonlijk de gigantische inspanningen van China en de resultaten die het daarmee boekt. In eigen land streeft China er al meer dan tien jaar hardnekkig naar om het gebruik van steenkool terug te dringen. Het land wil de maximale CO²-uitstoot vóór 2030 en koolstofneutraliteit vóór 2060 bereiken. De Chinese regering heeft deze doelen vele malen herhaald, er een gedetailleerd actieplan voor opgesteld en ze in de wet opgenomen. De bekende Singaporese diplomaat Kishore Mahbubani citeert professor Adam Tooze dat: ‘indien volledig uitgevoerd, China’s nieuwe toezegging vanzelf de verwachte temperatuurstijging met 0,2-0,3 °C zal verlagen.’ Dat zou betekenen dat China door zijn binnenlands beleid al een deel van de klimaatstijging in de wereld aanpakt, net zoals het door zijn eigen armoedebestrijding 70% van de armoedebestrijding in de wereld voor zijn rekening heeft genomen.
Steenkool versus hernieuwbaar
In de periode van 2007 tot 2022 is het aandeel van steenkool in de energiemix in China gedaald van 81 procent naar 56 procent. Tegelijkertijd met het terugdringen van het gebruik van steenkool, is China de kampioen geworden van hernieuwbare energie, goed voor 46 procent van de mondiale opwekkingscapaciteit voor zonne- en windenergie in 2021. Verder boekt China belangrijke vooruitgang bij het koolstofarm maken van vervoer, met meer hogesnelheidslijnen dan de rest van de wereld samen en een gigantisch aantal elektrische bussen. China heeft tijdens de eerste 8 maanden van dit jaar 16,7% meer in energie geïnvesteerd dan vorig jaar. Zowat 80% er van gaat naar investeringen in groene energie.
Hoop
Diegenen die COP27 een mislukking noemen moeten hun pijlen eerder richten op de westerse regeringen en multinationals die fossiele brandstoffen exploiteren. De critici kunnen enige hoop ontlenen aan de groeiende mondigheid van de Derde Wereld en het volgehouden en planmatige klimaatbeleid van China.
‘geen land doet het beter’
De regering van de Volksrepubliek China heeft een speciale erkenningsbrief gekregen voor ‘uitstekende bijdragen aan het bevorderen van koolstofneutraliteit’ van de Nobel Sustainability Trust Foundation (NST). De NST is een stichting van leden van de familie Nobel (verwanten van de vader van de Nobelprijs), die hun eigen prijs (voor duurzaamheid) in het leven hebben geroepen. Wij nemen het citaat over met de verantwoording voor dit eerbetoon, dat we vonden in een Asia Times- artikel van 22 november. ‘De stichting merkt op dat van 2012 tot 2021 China’s gemiddelde jaarlijkse groei van het energieverbruik van 3% zorgde voor een gemiddelde economische groei van 6,5%. De uitstoot van kooldioxide per eenheid van het bbp met 34,4% is er gedaald in vergelijking met 2012, wat gelijk staat aan een vermindering van 3,7 miljard ton CO2-uitstoot. Het aandeel van het kolenverbruik daalde van 65,8% in 2014 naar 56% in 2021, met een gemiddelde jaarlijkse daling van 1,4 procentpunt. China realiseerde hiermee de snelste daling in de geschiedenis. Tegen het einde van 2021 was de niet-fossiele energie van China goed voor 16,6% van zijn totale energie-output, terwijl de cumulatieve geïnstalleerde capaciteit van nieuwe energie 1,12 miljard kilowatt bedroeg. De waterkracht, windenergie en fotovoltaïsche energieopwekking in China bedroeg 300 miljoen of meer kilowatt. Geen land in de wereld doet het beter. China’s geïnstalleerde capaciteit voor hernieuwbare energie is goed voor een derde van die in de wereld. Meer dan 50% van ’s werelds windenergieapparatuur en meer dan 85% van ’s werelds componenten voor fotovoltaïsche apparatuur komen uit China. De cumulatieve investering in hernieuwbare energie heeft 380 miljard US dollar bereikt. Ook op dit terrein bekleedt China de eerste plaats in de wereld. Ook de Chinese bosvoorraad neemt toe. In 2021 zal de bosdekkingsgraad van China 24,02% bereiken en het bosbestandsvolume 19,493 miljard kubieke meter bereiken, waardoor de Volksrepubliek het land is met de grootste toename van bosbronnen ter wereld. China zal het komende decennium 70 miljard extra bomen planten. Vanaf juni 2022 heeft het aantal nieuwe energievoertuigen in China de 10 miljoen bereikt, goed voor meer dan de helft van het wereldwijde marktaandeel’.
China Daily, vrt.nws, De Standaard, Reuters, Financial Times, Asia Times, Morning Star, mahbubani.net, Lavamedia, Friends of Socialist China, DeWereldMorgen
