De SCMP Group, uitgever van de South China Morning Post, heeft gisteren bekendgemaakt dat een ‘belanghebbende partij’ zijn media-aandelen wil overnemen. De voorbereidende gesprekken zijn in volle gang. Volgens Amerikaanse en Chinese bronnen is de geïnteresseerde partij Jack Ma. Geen van beide gesprekspartners heeft dat nog bevestigd.
De media-aandelen van de SCMP Group zitten in de krant South China Morning Post, in tijdschriften en outdoor media (reclamepanelen e.d.), custom publishing (publicaties voor bedrijven) en de evenementensector. De mogelijke aankoper zal de activiteiten hiervan voortzetten en de gang van zaken zo weinig mogelijk verstoren, volgens de CEO van de SCMP Group, Robin Hu, die alle werknemers wilde geruststellen dat er goed voor hun belangen zou worden gezorgd. Volgens Hu zijn de onderhandelingen nog maar net begonnen en zal de verkoop daarna nog een beoordeling en uiteindelijk de goedkeuring van de regelgevers bij de overheid moeten krijgen. De identiteit van de potentiële koper is niet onthuld, ook niet door de belanghebbende partij zelf.
De afgelopen weken zijn er hardnekkige geruchten gegaan dat Jack Ma, het hoofd van de internetgigant Alibaba Group een meerderheidsaandeel in de SCMP wil kopen. De miljardair zou dit zelf kunnen doen, en in dat geval moet hij het enkel eens worden met de directie van de krant. Als het de Alibaba Group is die de aandelen wil verwerven is ook de directie van die onderneming betrokken. Alibaba heeft al mediacomponenten: Youku Tudou en Sina Weibo, de Chinese tegenhangers van respectievelijk YouTube en Twitter. De bedrijven zullen een zekere synergie kunnen ontwikkelen. Ze moeten dan wel rekening houden met het gegeven dat het publiek van Yukou en Weibo Chinees is en Chinees spreekt en leest, terwijl de SCMP hoofdzakelijk in het Engels en voor een Engelstalig publiek opereert. Alibaba lijkt te bouwen aan een Chinese versie van Bloomberg. In juni meldde het bedrijf voor e-handel dat het voor 188 miljoen dollar zou investeren in China Business Network, een consultancy consortium uit Shanghai, om Yicai, een provider van financiële informatie, te creëren. De South China Morning Post is de grootste Engelstalige krant van Hongkong en heeft wereldwijd een sterke reputatie van kwaliteitsjournalistiek, in het bijzonder over China. De krant profiteert van de ruimte geboden door het systeem van ‘een land, twee systemen’ om ook te schrijven over onderwerpen die andere Chinese kranten mijden omdat het hun ontraden of zelfs soms verboden wordt erover te berichten.
Politiek?
De transactie zou interessante politieke implicaties kunnen hebben, al is dat verre van zeker. Ma is een succesvolle, superrijke en machtige ondernemer, maar hij moet rekening houden met de richting die de CPC en de overheid uitstippelen voor de ontwikkeling van China. Het is mogelijk dat hij met zijn eigen krant invloed koopt, de kans bestaat evenzeer dat de verwerving van de SCMP een louter commerciële zet is. Sommige waarnemers beweren echter dat de Chinese overheid, als ze druk uitoefent op Ma, de vrijheid van meningsuiting in de SCMP zou kunnen beperken. De westerse pers en de SCMP zelf geven hoog op over de onafhankelijkheid van de krant uit Hongkong. CEO Hu heeft gezegd: ‘de redactionele onafhankelijkheid draagt wezenlijk bij aan onze wereldwijde reputatie en het succes …deze kernwaarde moeten we handhaven, dat is voor onze aandeelhouders het allerbeste.’
De meeste journalisten van de krant uit Hongkong worden inderdaad niet of veel minder gehinderd door de Chinese staatscontroleurs dan hun collega’s in de andere regio’s van de Volksrepubliek. Ze schrijven echter wel vanuit een westers referentiekader en werken inniger samen met westerse media en persbureaus dan met de officiële Chinese media, waarvan ze de informatie selectief en vaak neerbuigend doorgeven. Vanaf februari zal de South China Morning Post ook The International New York Times for Hong Kong and China drukken. De SCMP gebruikt de grotere vrijheid van meningsuiting die Hongkong kent om analyses en voorstellingen van de feiten te geven met een inhoud die zeer kritisch is over het beleid van de Communistische Partij en de overheid. Redactionele onafhankelijkheid is duidelijk niet hetzelfde als onpartijdigheid, hoewel dat vaak wordt gesuggereerd.
Als Jack Ma zelf of Alibaba de media-aandelen van de SCMP Group wil kopen is het de vraag welke partij hierdoor het meeste aan media-invloed zal winnen, maar het kan natuurlijk ook een onschuldige commerciële manoeuvre van een internet-tycoon zijn die het pad van de technologische innovatie verder wil verkennen.
SCMP, China Daily, Xinhua, New York Times, villamedia.nl
