foto CRS
Een grote vervuiling van rivieren in drie provincies is onderwerp van debat in de sociale media. Op 31 december is er in de provincie Shanxi 9 ton aniline door een lek gevloeid dat was ontstaan in een fabriek van de Tianji Coal Chemical Industry Group. De kankerverwekkende stof kwam terecht in de Zhuozhangrivier in de stad Changzhi. Het stadsbestuur meldde de verontreiniging pas vijf dagen later aan de provinciale regering. Intussen was het drinkwatersysteem van de stad Handan in de naburige provincie Hebei, die aan dezelfde rivier ligt, vervuild. Het drinkwater voor meer dan een miljoen burgers was onveilig geworden. In watermonsters genomen aan de grens tussen de provincies bleek 720 keer de toegelaten hoeveelheid van de chemische stof te zitten. Ook een andere provincie in de buurt heeft nu last van de milieuramp: in de Huanherivier bij Anyang in de provincie Henan is aniline uit de Zhuozhangrivier terecht gekomen. De concentratie van het gif daar is 45,5 keer meer dan de nationale norm. Arbeiders bouwen nu in hoog tempo een ‘filterdam’ om het water te zuiveren voor het ook daar in het drinkwaterreservoir, 50 km verderop stroomt (zie foto). Het lek was veroorzaakt doordat een klep niet goed was bevestigd. Functionarissen bij de fabriek, onder andere de directeur en onderdirecteur, zijn ontslagen. De burgemeester van Changzhi heeft zich in het openbaar verontschuldigd en gesproken van gebrek aan kennis en waakzaamheid. Volgens hem had de plaatselijke overheid de schade onderschat. Eerder had een kaderlid van de afdeling voorlichting gezegd dat zij niet schuldig waren aan het verzwijgen van de zaak, omdat ze zoiets volgens de wet pas hoefden te melden als er andere regio’s bij betrokken waren. Een van de redenen waarom er uiteindelijk toch, zij het te laat, alarm werd geslagen was de storm van protesten die op internet was opgestoken. Nu brengen de sociale media dan ook kritiek op deze laksheid. Sommigen eisen dat de overheid wordt gestraft en dat de waarnemende gouverneur van de provincie ontslag neemt. Li Xiaopeng, een zoon van de gepensioneerde leider Li Peng, werd al eerder deze maand geconfronteerd met een gelijkaardig geval van bestuurlijke onkunde en een mogelijke doofpotzaak toen een explosie met dodelijke slachtoffers pas in het nieuws kwam nadat de informatie door de sociale media aan de kaak was verspreid. De waarnemende gouverneur had toen toegezegd dat hij ervoor zou zorgen dat een dergelijke laksheid nooit meer zou voorvallen. Li Xiaopeng heeft opdracht gegeven de productie stop te zetten bij het bedrijf van de Tianji Coal Chemical Industry Group. De fabriek mag pas opnieuw starten als aan alle eisen voor veiligheid en milieubescherming is voldaan. Li dringt er op aan de schuldigen bij het bedrijf te straffen.
Het Hoogste Volksgerechtshof heeft overigens voor het eerst de criteria vastgesteld om te hanteren bij het bestraffen van nalatigheid en het verzwijgen van ongelukken. Het hof geeft een reeks definities van gevallen van nalatigheid door ambtenaren ‘met ernstige schade aan openbaar bezit, de belangen van staat en bevolking.’
Als functionarissen in de toekomst ongelukken of rampen verhullen of anderen ertoe aanzetten dat te doen en zo ernstige schade berokkenen zullen ze zware straffen krijgen. Bijkomende principes zullen zijn dat de hoogste personen inde hiërarchie de zwaarste straf zullen krijgen en dat men zich niet meer zal kunnen verschuilen achter een ‘collectieve verantwoordelijkheid’. Vooral zaken in verband met voeding en medicijnen zullen hoog worden opgenomen, omdat ze directe consequenties hebben voor de bevolking. Van januari tot november 2012 hebben Chinese gerechtshoven bijna 5.000 zaken in behandeling gehad van machtsmisbruik en plichtsverzuim. Meer dan 4.400 ambtenaren zijn daarbij veroordeeld.
Bronnen: SCMP, Xinhua
