Kunqu – hernieuwde interesse in traditionele Chinese kunst

Deze week waren we uitgenodigd om de fototentoonstelling: Blossoming Colours, gewijd aan de traditionele Kunqu opera, bij te wonen. De fotograaf Pang Xiaowei heeft een aantal maanden bij verscheidene Kunqu-gezelschappen foto’s van volledig opgemaakte acteurs gemaakt. Het zijn foto’s die je raken; ook als je geen speciale band met oude Chinese opera hebt.

Aankondiging van de tentoonstelling; foto’s van de auteur

Kunqu

Alle mensen met enige interesse in China zijn met de Peking Opera bekend. Niet iedereen zal de muziek en de manier van zingen even hoog waarderen, maar men is gewoonlijk wel onder de indruk van de kleding en de opmaak van de acteurs. Ook de gevechtsscones oogsten bewondering van toeristen die een avond naar een voorstelling gebracht worden. China kent echter ook vele lokale vormen van traditioneel theater. Kunqu is een ervan, afkomstig uit een streek niet ver van Shanghai. Het heeft een geschiedenis van 600 jaar en is daarmee ouder dan de bekendere Peking Opera. Het is door de UNESCO erkend als ‘Masterpiece of the Oral and Intangible Heritage of Humanity’. Het hoofdinstrument is de fluit, wat een veel zachtere muziek oplevert dan de strijk- en slaginstrumenten van de Peking Opera. Ook ligt bij Kunqu de nadruk op romantische thema’s.

Foto’s

In deze tentoonstelling, in een hal in het Nationale Operahuis te Beijing, ligt de nadruk op de relatie tussen de acteurs en hun rol. In het traditionele Chinese theater was optreden niet enkel een kwestie van je teksten en zang instuderen, je gezicht schminken en je aankleden. Tijdens het optreden was de acteur de dubbelganger van de gespeelde rol. Pang Xiaowei heeft dit basisthema van de Chinese opera opgepakt en geheel opgemaakte acteurs tegen een monochrome achtergrond gefotografeerd. Hij deed dat vlak voor het begin van een voorstelling, zodat acteurs zich niet speciaal voor hem hoefden te verkleden. Een bijkomend voordeel was dat de acteurs bij het fotograferen in feite al de identiteit van hun rol aangenomen hadden. Illustraties op Internet zijn niet diep genoeg om de kwaliteit van Pangs foto’s weer te geven. Pang is een van de weinige fotografen die nog steeds met echte filmrollen fotografeert. Ik volsta dus bij een foto van een aantal geschminkte gezichten (zie foto bij deze sectie).

Modernisering

Hoewel Kunqu nog steeds voldoende interesse geniet, zijn sommige gezelschappen ook bezig deze traditionele kunstvorm op moderne thema’s toe te passen. De tentoonstelling laat ook foto’s zien van een nieuwe Kunqu Opera over het leven van Qu Qiubai (1899 – 1935), een van de eerste generatie Chinese Communisten, die ook een aantal jaren Partijvoorzitter is geweest. Hij werd in 1935 gevangen genomen en geëxecuteerd.

Bron: eigen observaties van de auteur