De onlangs verkozen leider van Taiwan, Lai Ching-te, is op maandag 19 mei ingehuldigd. In zijn gelegenheidstoespraak toonde hij zich een goede leerling van Washington. Beijing is niet onder de indruk.
Lai Ching-te, de nieuwe leider in Taipei, beloofde dat hij vrede zou nastreven in ‘de betrekkingen met China’. Hij vroeg Beijing om ‘in goed vertrouwen de dialoog te verkiezen boven confrontatie’.
Een kwestie van vertrouwen
Echter, volgens de Amerikaanse commentator Bill Bishop (geen vriend van de CPC) ‘zal de Chinese regering Lai niet of zelfs nooit vertrouwen‘. Inderdaad, en dat Beijing daar goede redenen voor heeft liet de Taiwanese politicus in zijn speech ook merken. Hij sprak zichzelf al meteen tegen met beschuldigingen over ‘vele bedreigingen en pogingen tot infiltratie vanuit China’. Verder vond Lai, die zich president laat noemen alsof Taiwan een onafhankelijke staat zou zijn, dat Beijing ‘de realiteit van het bestaan van (Taiwan) maar eens onder ogen moet zien’. Dit is een nauwelijks verholen manier om het dubbelzinnige standpunt van zijn Democratische Progressieve Partij uit te dragen. De DPP is immers van mening dat het niet nodig is om naar onafhankelijkheid van China te streven, omdat Taiwan al een soevereine natie zou zijn.
Het Amerikaanse draaiboek
Lai’s toespraak was volledig conform de huidige politiek van Washington om het ene te zeggen en het andere te doen: trouw aan het één-China principe voorwenden, maar intussen Taiwan behandelen als het onafhankelijk tweede en echt democratische China. Op dezelfde manier zegt Washington ‘vrede en stabiliteit in de Straat van Taiwan’ te willen, maar voert het de wapenleveringen aan het Chinese eiland op en zet het zijn provocerende doorvaarten in de Straat van Taiwan verder.
Officiële verklaring over onofficiële relatie
In tegenstelling tot de Chinese regering vertrouwt de politieke elite van de VS Lai Ching-te wel en ze heeft daar dus op haar beurt ook goede redenen voor. In een officiële verklaring feliciteerde minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken de nieuwe ‘president’ van Taiwan en prees hij zijn voorganger ‘Tsai Ing-wen voor het versterken van de banden tussen de Verenigde Staten en Taiwan tijdens de afgelopen acht jaar’.
Washington kijkt er erg naar uit om de met Taiwan ‘gedeelde belangen en waarden te bevorderen’, en ‘onze al lang bestaande onofficiële relatie te verdiepen’. Eenzelfde band van wederzijds vertrouwen en voorkeur voor dubbelzinnigheid bestaat er tussen de zogenaamde presidenten van Taiwan en de gevestigde media in het Westen, die de Amerikaanse propaganda over Xi’s dreigementen die steeds krachtiger en onheilspellender zouden worden als vanzelfsprekend nazeggen.
Tegengestelde visies
Sinds de recentste verkiezingen heeft de DPP in de Wetgevende Yuan (het Wetgevend Bestuurslichaam) een minderheidspositie. Afgelopen vrijdag was er in deze volksvertegenwoordiging zelfs een echte vechtpartij tussen vertegenwoordigers van de verschillende politieke partijen. De politieke tegenstellingen kunnen Lai problemen geven als hij zijn agenda wil doordrukken. Voor Taiwanese politici die oprecht zoeken naar een vreedzame toenadering tussen het de facto autonome eiland en het moederland schept dit dan weer kansen. Zowel Washington als Beijing zullen daar rekening mee houden en dat kleurde wellicht hun uiteenlopende reacties. Blinken streeft naar samenwerking ‘over het hele politieke spectrum van Taiwan’, met alle partijen, in de hoop ook diegenen die naar meer Chinese eenheid streven niet te verliezen. Wang Yi, minister van BuZa van China toonde zich zelfverzekerd over ‘de algemene trend van de hereniging van China die onomkeerbaar is’.
Binnenlandse aangelegenheid, buitenlandse consequenties
Wang zei verder dat ‘de Chinese natie de gemeenschappelijke overtuiging heeft dat het grondgebied ondeelbaar is, dat het land niet kan worden gedestabiliseerd, dat de natie niet kan worden gescheiden en dat de Chinese beschaving niet kan worden verbroken’. ‘Het realiseren van de volledige hereniging van China is een gedeeld streven van alle zonen en dochters van de Chinese natie’ aldus Wang. De Chinese minister benadrukte dat de zogenaamde Taiwanese kwestie een binnenlandse aangelegenheid van China is, maar wel grote invloed heeft op de vrede in de regio en in de wereld. Immers, steun aan ‘onafhankelijkheid van Taiwan’ is de ernstigste uitdaging voor de internationale orde en de echte en gevaarlijkste ‘verandering in de status quo’. Voor China is het één-China-principe de fundamentele voorwaarde en politieke basis om betrekkingen met alle andere landen aan te gaan en te ontwikkelen en de basis voor de vrede in de Straat van Taiwan.
Wang reageerde op de speech van Lai tijdens een vergadering van de Shanghai Cooperation Organization. Hij zal zich ongetwijfeld gesterkt hebben gevoeld door de verklaringen van de landen die lid zijn van de SCO en andere internationale organisaties dat ze vasthouden aan het één-China-principe. Ze steunen krachtig het Chinese verzet tegen de ‘onafhankelijkheid van Taiwan’, evenals de bevordering van de hereniging van China.
Krachtige reactie van het leger
(UPD) Het Volksbevrijdingsleger van China is op donderdag begonnen met militaire oefeningen rond Taiwan. Het stuurt bijna elke dag marineschepen en gevechtsvliegtuigen naar gebieden rond het hoofdeiland en omringende eilandjes die ook door Taipei worden gecontroleerd. Het commando van het Volksbevrijdingsleger in die specifieke regio laat weten dat de oefeningen bedoeld zijn ‘om de capaciteiten van militaire eenheden van de marine en de luchtmacht te testen, evenals hun gezamenlijke aanvalsvermogen om doelen te raken en de controle over een slagveld te winnen.’ Deze voortgezette militaire oefeningen van het Volksbevrijdingsleger .. dienen als een resolute bestraffing voor de provocerende uitspraken van de leider van de regio Taiwan, zei Chen Binhua een woordvoerder inzake Taiwanese zaken van het vasteland. ‘Ze zijn ook een strenge waarschuwing aan externe krachten die de “onafhankelijkheid van Taiwan” steunen en zich bemoeien met de binnenlandse aangelegenheden van China, evenals een rechtvaardige daad om de nationale soevereiniteit en territoriale integriteit te verdedigen’.
Bronnen: Xinhua, sinocism.com, BBC, AP, The Independent, Wikipedia, state.gov (website State Department US)
