Laogai uitdovend?

Het systeem van ‘heropvoeding door arbeid’  of laojiao zal voortaan minder gebruikt worden.

‘Heropvoeding door arbeid’ is een systeem waarbij een politierechter zonder formeel proces  personen die kleine misdrijven plegen kan veroordelen tot maximum vier jaar ‘administratieve opsluiting’ in een speciale ‘heropvoedingsinstelling’. Het system is ingesteld in 1957 en er bestaat ook een lichtere vorm van ‘heropvoeding in hechtenis’, zonder dwangarbeid. Laojiao is  een naar Chinese normen kleinschalig fenomeen, met einde 2008 zowat 160.000 mensen opgesloten in 350 instellingen. Laojiao instellingen zijn geen echte gevangenissen, de inwoners hebben meer rechten dan gewone gevangenen, bijvoorbeeld kiesrecht, recht op bezoek van familie, recht op technische opleiding; ze worden soms ook achteraf aan een baan geholpen.
Doch ook in China begint men vragen te stellen bij het soms arbitraire karakter van de bestraffing.  Zo werden op één januari de uitvoeringsbesluiten gepubliceerd voor een nieuwe wet op de ‘administratieve opsluiting’, die het fenomeen verder wil beperken. In dat kader besloot Chongqing als eerste stad dat prostitutie en het tegen betaling gebruik maken van seksuele diensten niet langer onder de ‘administratieve opsluiting’ kan vallen. Tot dan toe hadden prostituees en hun klanten kans gelopen op een administratieve opsluiting plus 5.000 yuan boete. Naast prostitutie wordt de administratieve opsluiting vooral gebruikt voor kruimeldiefstal en drugsgebruik.
In het algemeen reageert het publiek de laatste jaren op een aantal gevallen waarbij mensen ten onrechte (te lang) opgesloten zijn. Zo bijvoorbeeld werd een man uit Hebei die op het internet geruchten verspreidde over een nieuwe SARS epidemie, nog dit jaar veroordeeld tot twee jaar heropvoeding. Een, 68-jarige vrouw in Jiangsu die in 2010  via een petitie-actie opkwam voor de rechten van haar gehandicapte zoon die volgens haar door de politie geslagen was, werd een jaar heropgevoed, onder meer met militaire training. Een vrouw die in Beijing in 2009 wegens een ruzie over het busticket een bus een uur ophield, kreeg een jaar heropvoeding; ze probeerde later zonder succes een proces aan te spannen tegen het heropvoedingskamp.
Na een verdacht overlijden van een gevangene in Liaoning in 2003 stelde een professor in Beijing al voor de laojiao volledig af te schaffen.In 2007 werd de fakkel overgenomen door 69 experts en academici. Laojiao geeft te veel macht aan de lokale politie en besmeurt de reputatie van China als rechtsstaat. Sindsdien zijn kleine wijzigingen aangebracht. Maar er zijn ook experten pro laojiao: het systeem laat het gerecht toe te focussen op ‘echte’ misdaden’, en geeft tegelijk een signaal dat ook kleine misdrijven niet getolereerd worden.
Bron: Global Times