‘De regering zal aan de markt en de maatschappij overlaten wat zij goed kunnen doen en zich concentreren op de zaken binnen haar eigen domein.’ Premier Li Keqiang heeft recentelijk al iets laten zien van de hervormingen die op het partijplenum in november zullen besproken worden.
Op de opening van het World Economic Forum in Dalian, ook bekend als Summer Davos, verklaarde premier Li dat de Chinese economie gestaag vooruit gaat en fundamenteel gezond is. In de eerste helft van het jaar vertraagde de groei van zowel binnenlandse consumptie, als van investeringen en uitvoer. De centrale overheidsinkomsten daalden zelf, dat was lang geleden. De strategie in die omstandigheden bestaat uit het nastreven van gestage groei, structurele aanpassingen en hervormingen.
Om de groei op peil te houden heeft men na ampele overwegingen besloten geen korte termijn stimulansen te gebruiken. Men blijft bij een stabiele politiek. Het overheidstekort wordt beperkt terwijl de gebieden in het binnenland, de structurele hervormingen, de welvaart van de bevolking en de steun aan middel- en kleinbedrijf voorrang kregen. Er kwamen maatregelen om de kredietrisico’s te beperken en de reële economie te ondersteunen; de schuld van lokale overheden is onder controle gebracht.
Zonder structurele hervormingen en modernisering zal China op langere termijn geen snelle economische groei kunnen volhouden. Er is verder gewerkt aan hervormingen en opendeurpolitiek, en daarbij krijgt de markt een grotere rol. Daarvoor is eerst en vooral de administratie hervormd. Lagere niveaus krijgen meer bevoegdheden. In een commentaar achteraf verklaarde Li dat hierdoor de gevestigde belangen van ambtenaren die hun bevoegdheden te gelde maken getroffen worden. De toepassing van de btw wordt verbreed. De rentevoeten, de financiering van infrastructuurprojecten zoals spoorwegen, de prijzen van grondstoffen en openbare diensten worden meer marktconform. Er zijn stappen gezet naar een meer gemengde economie, door de markttoegang in de sectoren van financiën, olie , elektriciteit , spoorwegen, telecommunicatie, grondstoffenwinning en openbare dienstverlening te vergemakkelijken voor privébedrijven. De economie is meer naar het buitenland geopend door vrijhandelsverdragen met Zwitserland en IJsland en men bespreekt het verdiepen van de vrijhandelszone met de ASEAN-landen. Gemakkelijker toegang voor buitenlandse investeerders en een grotere openheid in de dienstensector zijn prioriteiten. Buitenlandse investeerders in China zullen ‘dezelfde behandeling’ krijgen als Chinese staatsfirma’s. De regering gaat optreden tegen inbreuken op de intellectuele eigendom, tegen namaak- en minderwaardige producten.
In een vergadering met ondernemers sprak Li nog straffere taal: ‘We zijn vastbesloten hervormingen door te voeren, net zoals een krijger bereid is zijn pols af te kappen’. Dit verwijst naar een Chinese spreuk over een krijger die gebeten wordt door een slang en zijn pols afkapt om het vergif te elimineren.
Vlak voor deze toespraak liet Li ook al een opiniestuk in de Financial Times plaatsen waarin hij dezelfde thema’s behandelt maar enkele andere accenten legt. In deze tekst benadrukt hij meer de noodzaak voor technologische vernieuwing.
We lezen er verder: ‘… structurele veranderingen doordrukken en economische sectoren laten groeien onder diverse eigendomsstructuren (privé naast staat, n.v.d.r.). De regering zal aan de markt en de maatschappij overlaten wat zij goed kunnen doen en zich concentreren op de zaken binnen haar eigen domein.’
Voor de verdere opening van China presenteert hij de geplande vrijhandelszone in Sjanghai als een speerpuntproject.
De toename van het binnenlands verbruik zal er onder meer komen via meer IT-diensten; daarvoor zullen breedband internet en het 4G netwerk uitgebouwd worden. Een andere cruciale factor van binnenlands verbruik wordt de verstedelijking van de woonsituatie van 100 miljoen mensen de volgende tien jaar. Het wordt een moeilijk en complex proces. De dienstensector blijft een groot verstrekker van banen; openbare diensten worden ook verbeterd; en de btw op kleine ondernemingen is afgeschaft.
Investeringen blijven belangrijk maar moeten meer gericht: energiebesparing, milieubescherming, spoorwegen in het binnenland, gemeentelijke infrastructuur.
In het algemeen valt op dat Li in deze teksten erg markt- en ondernemersvriendelijk is. Het kan natuurlijk zijn dat hij zijn klemtonen iets verlegd heeft om op de Summer Davos of in de Financial Times voor een publiek van voornamelijk buitenlandse ondernemers te spreken. Maar de strekking is duidelijk.
Bron: China Daily, Caijing
