Maandag heeft de regering besloten tot fiscale en financiële maatregelen om het binnenlands verbruik aan te zwengelen en de economie te ondersteunen. Dit gebeurt als antwoord op externe onzekerheden. De focus ligt op kleine en middelgrote bedrijven (kmo)
Tegenover een aantal onzekere buitenlandse factoren zal de regering doelgerichte en goed getimede maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de economische groei redelijk blijft. Ze ontkent echter met klem dat er een stortvloed van stimulerende maatregelen zal volgen, zoals dat in de wereldcrisis van 2008-9 het geval was.
Wat de externe factoren zijn is duidelijk. De door de VS opgestarte handelsoorlog zal zich onvermijdelijk laten voelen in de Chinese uitvoercijfers en dreigt de groei te vertragen. Het antwoord is minder afhankelijkheid van uitvoer door meer binnenlandse consumptie en investeringen.
President Xi had er eerder al op gewezen dat de structuur van de overheidsuitgaven verbeterd moest worden om zeker te zijn dat de uitgaven gebeuren voor de meest prioritaire projecten. Premier Li benadrukte eerder dit jaar de noodzaak om op de echte economie te focussen. Met echte economie bedoelt hij in dit geval vooral kleine en middelgrote ondernemingen. Die wil de regering nu extra ondersteunen.
Fiscaliteit
In de eerste helft van het jaar heeft de overheid al de kosten voor de bedrijven verminderd, onder meer door veel openbare projecten en door meer kortingen toe te staan op de belastingen. Er zijn ook belastingmaatregelen doorgevoerd die de financiering van kmo gemakkelijker moeten maken.
Op de vergadering deze week is beslist dat de fiscale politiek nog meer proactief moet zijn. Er komen nog grotere kortingen op belastingen en andere heffingen, en meer bedrijven zullen kunnen genieten van een bijkomende aftrek van O&O kosten van hun belastingen. Dat zou dit jaar tot 65 miljard yuan lagere belastingen moeten leiden, bovenop de al geplande vermindering van 1.100 miljard. Er wordt ook voor 113 miljard yuan btw teruggestort aan speerpuntbedrijven.
Experts vinden echter dat de belastingverminderingen eerder cosmetisch zijn. De totale geïnde belastingen stegen de eerste helft van dit jaar met bijna 15%.
Er zal 1.350 miljard yuan extra uitgegeven worden aan de bouw van infrastructuur door lokale besturen. Om dat te ondersteunen worden speciale obligaties uitgegeven.
Financiën
De centrale bank zal er voorzichtig voor zorgen dat er genoeg geld in omloop is om de economie te laten groeien, zonder teveel geld uit te geven. Ze zal haar werking verbeteren om de gewenste kredietpolitiek duidelijker te stellen en effectiever door te duwen. Financiële instellingen wordt gevraagd het extra geld dat ze kunnen uitgeven door een daling van hun verplichte reserves te gebruiken voor kmo en voor omzetting van schuld in aandelen (bij bedrijven in moeilijkheden) .
De voorzichtige monetaire politiek verhindert niet dat de centrale bank de dag van de beslissing al voor 502 miljard yuan extra geld in de economie pompte, onder vorm van leningen aan de banken met een termijn van één jaar. Zoveel was al jaren niet meer gezien.
De regering zal de werking versterken van het staatsgarantiefonds, dat als streefdoel heeft voor 140 miljard yuan leningen aan 150.000 kmo te waarborgen. Middelgrote bedrijven zullen door de banken geholpen worden om obligaties uit te geven, en de beperkende voorwaarden daarop worden versoepeld.
Lokale overheden die vooruitgang boeken bij het financieren en het verminderen van de kosten voor kmo krijgen een goede beoordeling met daaraan verbonden voordelen.
Tegelijk met meer steun voor de ‘echte economie’, zullen meer zombiebedrijven gesloten worden zodat het geld elders beter kan besteed worden. Zombie bedrijven zijn (meestal) grote staatsbedrijven die systematisch met verlies produceren maar rechtgehouden worden met bankleningen die ze uiteindelijk niet kunnen terug betalen.
De overheid drijft ook de strijd tegen illegale financiële instellingen en illegale vormen van financiering op.
Experts wijzen er op dat meer soepelheid in het toekennen van kredieten niet betekent dat de langdurige politiek om de schuldgraad van de Chinese bedrijven en overheden te verminderen, opgegeven wordt. Het afbouwen van de schuldgraad zal wel langzamer en minder agressief gaan gebeuren. Zo zijn de lang verwachte nieuwe regels op ‘wealth management products ‘ (een vorm van schaduwbankieren) uiteindelijk toch bekend gemaakt: ze zijn minder strikt dan gedacht en de volledige toepassing wordt uitgesteld tot einde volgend jaar.
Geen stiekeme devaluatie
China ontkent de bewering van de Amerikaanse regering dat het de koers van zijn munt stiekem devalueert om meer concurrentieel te zijn met uitvoerproducten. De voorbije zes weken is de koers van de Chinese munt 6% gedaald tegenover de dollar. Volgens de Chinezen is de daling een gevolg van de marktwerking. Door de onzekerheid over de economische relaties tussen China en de VS trekken beleggers en investeerders weg uit de yuan en vluchten naar de ‘veilige dollar’. Bovendien voert de Amerikaanse centrale bank momenteel een politiek van beperking van de geldhoeveelheid, terwijl de Chinese centrale bank voor binnenlandse redenen de geldhoeveelheid verhoogt. Dat zet onderlinge wisselkoers onder druk. Het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde dat een sterke daling van de koers te veel nadelige gevolgen voor China zelf heeft: het verhoogt de kosten van ingevoerde producten, versterkt de inflatie, moedigt kapitaalvlucht aan, en schaadt het vertrouwen in een munt en zijn land. Buitenlandse experts gaan er dan ook van uit de de Chinese centrale bank de koers niet veel verder zal laten dalen en wanneer nodig resoluut zal ondersteunen door dollars te verkopen.
Bronnen: Xinhua, People’s Daily, Global Time, South China Morning Post, Bloomberg