Ng Sauw Tjhoi*
Van 1 tot 24 maart 2024 loopt in Gent het MADE IN CHINA FESTIVAL, een feest van film, muziek, cultuur, actualiteit over en vanuit het hedendaagse ‘reële China’. Met gasten uit het land zelf (en andere landen) die echt wat te vertellen hebben.
Je kunt door het programma snuffelen via de website of via instagram of facebook.
Het onderstaande interview, waaruit we hebben geput, dateert van 2023. Het volledige interview stond in China Vandaag #2, juni 2023.
Al voor het vijfde jaar zal het ‘Made in China Festival’ in de maand maart de Gentse binnenstad in de ban houden. Vanuit alle hoeken van het land (en ver daarbuiten) hebben tijdens de editie 2023 zo’n 2.200 bezoekers kunnen genieten van Chinese films, literatuur, visuele kunst en lezingen.
Voor een kennismaking met het ‘gedreven duo’ achter dit mooie, groeiend en uniek festival.
is er geen betere plek dan de prachtige Gentse bibliotheek ‘De Krook’. Ik ontmoet er Iege Vanwalle en Katrien Coupez, twee sinologen, Chinalovers in de brede zin van het woord.
China Vandaag: Hier zitten twee tevreden dames bij mij ?
Iege Vanwalle: Best wel! Het was hard werken maar met mooie resultaten. We zijn bescheiden begonnen in 2020, het jaar 2021 was online wegens je-weet-wel, en vorig jaar hadden we toch al over de duizend bezoeken. Ik zie dat de films in deze vierde editie het ongelooflijk goed hebben gedaan. Drie films waren compleet uitverkocht en andere filmvertoningen zaten gemiddeld driekwart vol. Er zijn een tiental langspeelfilms vertoond en een viertal ‘short movies’. Van Chinese cineasten, filmmakers uit Hongkong, Macau, Taiwan, Singapore en uit Oostenrijk en de VS.
Katrien Coupez: Het aanbod was ook veel uitgebreider dan film alleen. De expo in ‘LUCA School of Arts’ bracht een overzicht van de stripcultuur in China van 1930 tot vandaag. Topper was zeker de voorstelling van de Chinese documentaire graphic novel ‘K1ND’ (die in het Nederlands is vertaald) in aanwezigheid van de auteur zelf Wang Ning. Hij is naast ‘graphic artist’ één van de belangrijke uitgevers van strips in China. Via contacten in Frankrijk geeft hij ondermeer de Belgische stripreeks ‘Boerke’ uit in het Chinees. Deze serie is van striptekenaar Pieter de Poortere en ‘Boerke’ zijn woordeloze comics met een cynische inhoud in onschuldige tekenstijl, die lang bij Knack en Humo zijn verschenen.
Iege Vanwalle: Wang Ning had ook drie Chinese kunstenaars mee die ondermeer verhalen vertelden en workshops begeleidden. En zo kregen we eigenlijk uit eerste hand een weinig bekende kant van het actuele China. Recht in de roos van de bedoeling van ons festival. Dit event was op vele vlakken een meerwaarde aan het festival.
China Vandaag: Wat is eigenlijk jullie achtergrond?
Katrien Coupez: We zijn beiden sinologen en hebben lang geleden ook in China gestudeerd en vooral veel rondgereisd in het land, al van in onze studietijd. We zijn met China en het Chinees bezig gebleven, ondermeer als vertalers.
Iege Vanwalle: Ik ben naast het vertalen ook vooral les gaan geven als docente Chinees.
Katrien Coupez: En ik ben meer in de culturele sector gaan werken, los van mijn sinologische opleiding. Maar in 2018 ben ik van job veranderd, had even meer tijd en dan zijn we echt gaan samenzitten (lacht).
Iege Vanwalle: We wilden iets wezenlijks doen omdat China zo vaak negatief in het nieuws komt, altijd die (politieke) stereotiepen, nooit wordt de andere kant van China getoond, de rijke en oude geschiedenis maar ook de hedendaagse cultuur, … een China dat mensen hier niet kennen.
Katrien Coupez: Ja, en ook al die artiesten, die krijgen helemaal geen kans om hier bij ons gezien te worden, precies omdat China voortdurend wordt weggezet door de ‘politieke vingerwijzingen’. En dan hebben we onze stoute schoenen aangetrokken en zijn aan het festival begonnen. Eerst met film. Dat was ook omdat ik veel en lang met film bezig ben. Nog steeds ben ik een zeer grote filmfanaat, ik vind het een sterk medium, dat heel toegankelijk kan zijn, waarmee je mensen kan ‘raken’ én informeren. We zijn toen echt begonnen van nul, als gekken zijn we online beginnen te zoeken, websites van filmfestivals waar Chinese (Aziatische) cinema werd vertoond, afgestruind. In Azië zelf, Hongkong, Singapore bijvoorbeeld, maar ook in Europa, iets minder in de VS. Zo hebben we stukje bij beetje onze weg gevonden in die internationale netwerken van de Chinese film.
Iege Vanwalle: We waren toen nog helemaal niet bezig met sociale media, maar nu dus wel want op facebook … daar zitten alle belangrijke contactpersonen en distributeurs! En via Facebook kan je een begin maken van contact, en aan vertrouwen bouwen.
Katrien Coupez: Helemaal in het begin waren we ook nog geen festival, dus wat hadden wij die distributeurs te bieden? Er zijn natuurlijk Chinese distributeurs die al in Europa werken, dus dat was in het begin ons geluk, want die zijn zelf ook klein en willen echt ook wel hun films verspreiden. In China distributeurs vinden was moeilijker in het begin, omdat ze dikwijls niet echt geïnteresseerd waren … begrijpelijk want Belgie is echt wel een te verwaarlozen afzetmarkt. Voor hen is een film in China uitbrengen meteen miljoenen mensen.
Iege Vanwalle: Vorig jaar ging dat eigenlijk al veel beter, omdat we intussen een heel groot netwerk hebben kunnen uitbouwen. We kunnen nu programmeren op kwalitatieve en populaire films. Voor ons is een belangrijk criterium dat ’het leven in China’ wordt getoond, dan gaan we bijvoorbeeld ook de meer ‘artyfarty’ producties programmeren, ook als de film niet in China wordt getoond.
Katrien Coupez: Het is niet eenvoudig om films te programmeren die populair zijn in China, omwille van onze kleine ‘markt’ en dus dure prijzen. Alhoewel dat wel onze bedoeling is om dit soort van films tijdens het festival hier te programmeren. Maar in 2023 hadden we bijvoorbeeld ‘Madalena’ (Emily Chan) en ‘Table for six’ (Sunny Chan), toch twee heel populaire films in China zelf, op ons festival. Soms lukt het dan toch wel.
Iege Vanwalle: De meeste films die we brengen zijn vertoond in China en geven een inkijk in het ‘dagdagelijkse leven’ in China. Ook de zogenaamde ‘onpopulaire’ kritische films in China zitten in onze progammatie. Mensen hier denken dat kritisch zijn in China niet mag. Dat is echt niet zo. Maar we programmeren niet op basis van ‘kritisch zijn voor China’, het moet eigenlijk ofwel tonen waar Chinezen naar kijken ofwel ook inderdaad het gewone leven in China, zoals Katrien al zei. Omdat we zeer goed beseffen dat hier China echt veel te weinig ‘genuanceerd bekend’ is en dat zal er jammer genoeg niet meteen op verbeteren. Maar we leveren onze bescheiden bijdrage.
China Vandaag: Naar de volgende editie, met de hevigere China-bashing en de geopolitieke spanningen, … vrezen jullie geen negatief effect voor het Made in China Festival?
Katrien Coupez: Ja, dat was in 2020 eigenlijk ook al zo. Sinds het begin willen we ons festival weghouden van het eng politieke. Maar dat neemt niet weg dat wij wel mensen blijven uitnodigen om lezingen te brengen of documentaires en films blijven vertonen over hoe het er echt aan toegaat in China. We brengen bijvoorbeeld lezingen met experten die niet allemaal op dezelfde wijze, eerder ‘meerstemmig’, over China denken en spreken. Ons doel en dat willen we echt benadrukken, … onze mission statement is om ‘bruggen te bouwen’, om de Chinese cultuur naar hier te brengen en niet om nog eens alle negatieve zaken bij elkaar te zetten. Maar wij gaan ook niet alleen maar mensen vragen die enkel positieve dingen over China vertellen. Op dat vlak willen we het echte debat promoten waarbinnen verschillen kunnen aanbod komen.
Iege Vanwalle: Het feit dat we in de 2023 editie opvallend meer bezoekers hebben gehad, geeft toch wel aan dat de interesse voor China groot is en blijft, los van positieve of negatieve meningen over China. We halen daaruit veel positive energie en wij blijven hameren op het feit dat we zoveel kunnen leren van elkaar.
China Vandaag: we wensen jullie veel geluk bij de 5de editie in 2024. En we houden onze lezers zeker op de hoogte! (bij dezen)
————————————-
* Voor China Vandaag interviewde Ng Sauw Tjhoi de initiatiefnemers en drijvende krachten van dit bijzondere evenement. Tjhoi vroeger VRT-journalist, tegenwoordig podcastmaker en altijd Chinakenner, gaf ChinaSquare toestemming om zijn interview te ‘plunderen’, zodat ook de lezers van deze website een eerste of voortgezette kennismaking werd gegund met de vrouwen achter het machtig mooie Made in China Festival.
disclaimer alle illustraties komen van de website van het MiC
