Mensenrechten in Xinjiang – de Chinese visie op het verslag Mensenrechtencommissariaat

Peter Peverelli (achtergrond)

mensenrechten Xinjiang
Straatbeeld Kashgar (foto Li Zhihao / Xinhua)
disclaimer

Dit is een korte Nederlandse samenvatting van de Chinese reactie die tegelijkertijd met het rapport van het Commissariaat Mensenrechten van de VN (Engels: Office of the High Commissioner for Human Rights, afgekort OHCHR) gepubliceerd werd.

Om deze samenvatting zinvol en begrijpelijk te maken, omvat zij ook enige uitleg van mijn kant.

Chinese wetten

China wijst erop dat het rapport aan Chinese wetten en beleid voorbij gaat. Dit argument gaat over het Universal in het begrip Universal Declaration of Human Rights (UDHR). De meeste Westerse lezers geloven dat de VN de gehele mensheid verenigt. Veel internationale verdragen, declaraties, e.d., steunen echter op Westerse culturele waarden. Toen de VN opgericht werd, waren veel huidige lidstaten echter nog koloniën. De Volksrepubliek China heette toen nog de Republiek China. De laatste jaren zien we steeds meer niet-Westerse landen meer politieke invloed krijgen. Hun wetten en beleid, die de eigen culturele waarden reflecteren, stroken niet altijd met clausules van de UDHR. Dit is een probleem dat de westers gedomineerde OHCHR hardnekkig weigert te aan te spreken.

Terrorisme

China wijst erop dat het VN verslag geen melding maakt van terroristische activiteit in Xinjiang. Het Chinese veiligheidsbeleid in Xinjiang is niet geformuleerd voor de onderdrukking van etniciteit, maar voor de bestrijding van terrorisme. In de periode ruwweg 2007 – 2014 werd de regio door geregelde terroristische aanslagen geteisterd. Dezen werden door kleine groepen gepleegd, maar richtten grote materiële en immateriële schade aan. De scherpe veiligheidsmaatregelen die sindsdien getroffen zijn hebben ertoe geleid dat het terrorisme geheel tot stilstand gebracht is. China ziet dit als een belangrijke bijdrage aan het levensgeluk van iedereen in Xinjiang. Ook hier is sprake van cultuurverschillen: de Chinese rangorde van aspecten die belangrijk zijn voor een normaal menselijk dagelijks bestaan is anders dan in de meeste westerse naties.

Dubbele standaard

China meent dat de VN bij het vaststellen van schendingen van mensenrechten meerdere standaarden hanteert. Dit argument wordt door regeringen van meerdere niet-westerse landen onderschreven. Verreweg de meeste beschuldigingen betreffen inderdaad niet-Westerse landen. Bij veel Westerse burgers bestaat daarom het idee dat ‘die mensen’ nog een hele weg te gaan hebben. Echter, recent onderzoek van de relatie tussen mensenrechten en nationale cultuur laat zien dat verschillende sets culturele basiswaarden tot verschillende inzichten in recht en onrecht leidt. De VN gaat hieraan vooralsnog voorbij.

Etnische pluriformiteit

Xinjiang is een regio met meerdere etnische groepen en China respecteert de rechten van alle. De Oeigoeren vormen de grootste etnische groep in Xinjiang. Zij zijn echter in de zuidelijke helft van de regio geconcentreerd. De Han Chinezen vormen een goede tweede. In het noorden wonen Kazakken, Mongolen, Xibo en nog een aantal kleinere etnische groepen. Het Chinese beleid geldt voor alle etnische groepen. Oeigoeren worden niet extra aangepakt.

Beroepsonderwijs

Wat in de westerse media geregeld met interneringskampen of vergelijkbare termen aangeduid worden zijn in werkelijkheid trainingscentra voor beroepsonderwijs. Een onderdeel van de maatregelen om terrorisme en extremisme in Xinjiang te bestrijden is het oprichten van beroepstrainingscentra. China erkent dat de grote werkeloosheid in het eerste decennium van deze eeuw in Xinjiang een groot probleem was en heeft een aantal trainingscentra opgericht, een deel daarvan zelfs met geld van de Wereldbank. De lokale overheid heeft een aantal mensen die in het openbaar extremistische opmerkingen hebben gemaakt voor een bepaalde tijd naar een trainingscentrum gestuurd. In de Westerse optiek komt zo’n centrum dan dichtbij een huis van bewaring of arresthuis, maar in China is dit een vorm van heropvoeding, de lichtste vorm van detentie die ingesteld is om mensen met lichte vergrijpen tot inkeer te brengen zonder dat dit tot een strafblad leidt. Ook hierin zit dus een cultureel aspect.

MEER LEZEN
Gezanten 30 islamitische landen: ‘China beschermt rechten Oeigoeren’
Commentaar bij sluiting Centrum Mensenrechten VU Amsterdam

Bronnen: ANNEX_A.pdf (ohchr.org) De tekst van de Permanent Mission Of The People’s Republic Of China To The United Nations Office At Geneva And Other International Organizations In Switzerland http://www.china-un.ch

1 comment for “Mensenrechten in Xinjiang – de Chinese visie op het verslag Mensenrechtencommissariaat

  1. Als Moslim ben je verplicht naar Mecca te gaan. En je moet bewijzen dat je een Moslims bent door een aanbevelingsbrief van een Imam aan de overheid te geven. Sinds de 20 jaar van aanslagen durven meeste Imam dat niet meer te doen. Stelt dat het volgende dag deze person een aanslag pleegt en de politie komt bij je moskee met je brief. ‘Hij is een goed moslims en komt elke vrijdag naar mijn preek en moskee’. Dus vragen ze aan de imam dat je dit de-radicalisatie programma volgt. Dat je aanslag pleegt zelf na het overheidsprogramma bewijs dat het niet het imam zijn schuld was voor de aanslag.

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *