Om de Europese investeringen in China op te drijven wil commissaris De Gucht een investeringsakkoord laten afsluiten. Op 18 oktober hoopt hij een mandaat tot onderhandelen van de Europese ministerraad te krijgen.
Eurocommissaris De Gucht vindt dat er te weinig Europese investeringen in China zijn, rekening houdend met de grote handelsvolumes. De EU is de grootste handelspartner van China en China de tweede partner voor de EU. IN 2012 bedroeg het totale handelsvolume meer dan 475 miljard euro, met een handelsoverschot voor China. Maar slechts 2,1% van alle Europese buitenlandse investeringen gaat naar China. In 2011 was slechts 1,4% van alle buitenlandse investeringen in de EU afkomstig uit China. De EU investeerde in 2011 bijna 18 miljard euro in China, China investeerde 3,1 miljard in de EU. In beide richtingen lopen wel extra bedragen via Hongkong.
In de optiek van De Gucht moet het investeringsakkoord vooral Europeanen gemakkelijker toegang geven tot meer sectoren in China.
Voor Beijing heeft een nieuw akkoord het voordeel dat het de bestaande aparte investeringsverdragen met alle lidstaten, behalve Ierland, ineens zal harmoniseren.
De bestaande verdragen beschermen buitenlandse investeerders tegen discriminatie, garanderen het vrij repatriëren van kapitaal en winst en beschermen de investeerders tegen onteigening en nationalisatie. Er is ook een clausule van internationale arbitrage voorzien voor inbreuken. Maar de verdragen hebben het niet over de totale openstelling van alle sectoren. Daardoor kan China bepaalde sectoren nog sluiten voor buitenlandse investeerders. Het is op dit punt dat De Gucht meer toegevingen van China wil. Hij wil ook bescherming tegen opgelegde technologietransfers of minima voor lokale toegevoegde waarde.
Of een akkoord ook meer Chinese investeerders naar Europa zal brengen is een open vraag. In theorie is de EU immers al open voor buitenlandse investeerders. Als de EU meer Chinezen wil aantrekken, zal de unie eerder de van land tot land verschillende regels en normen moeten standaardiseren waarin buitenlanders vast komen te zitten en die in de praktijk discriminerend werken.
In afwachting van de besprekingen heeft het Europees parlement een motie goedgekeurd: ze stelt dat Chinese bedrijven in Europa beter behandeld worden dan Europese in China. Die zouden daar gediscrimineerd worden en gedwongen joint ventures met lokale bedrijven af te sluiten. Onderhandelingen kunnen alleen beginnen wanneer China vooraf te kennen geeft dat het de toegang voor Europeanen wil verbeteren. Bovendien wil het parlement dat de besprekingen volledig transparant gebeuren en dat het parlement er op elk ogenblik toezicht over heeft. Chinese bedrijven mogen geen toegang krijgen tot de Europese audiovisuele en culturele sectoren. Goederen vervaardigd in Chinese gevangenissen mogen geen voordeel halen uit de deal en er moet een beoordeling komen van de impact van een eventueel akkoord op de mensenrechten in China. In een aparte motie dezelfde dag vraagt het parlement dat de EU tegelijk ook zijn economische banden met Taiwan aanhaalt. Al met al is het een agressieve nota die niet echt zorgt voor een positieve sfeer bij de aanvang van onderhandelingen. Ook is de band tussen vrije investeringen en gevangenisproductie, mensenrechten of relaties met Taiwanweinig duidelijk en lijken deze voorwaarden eerder bedoeld als gratuite politieke sneren. De toelating aan commissaris De Gucht om te onderhandelen, op initiatief van de Commissie, moet komen van de Europese raad van ministers, maar het parlement moet een akkoord in laatste instantie goedkeuren.
Bronnen: AFP
