China wil meer kwaliteitsproductie van magneten die de benedenstroom vormen in de sector van zeldzame aardmetalen. Vooral de Japanners staan sterk in de productie van kwaliteitsmagneten die lucratiever is dan de extractie. Tegen 2030 wordt bovendien wereldwijd een vervijfvoudiging verwacht van kwaliteitsvolle magneten, met meer vraag dan aanbod.
China dat lange tijd goedkope grondstoffen leverde aan westerse landen die er geavanceerde producten mee maakten, probeert nu deze productiestroom in de wereldwijde waardeketen om te keren. In de sector van de zeldzame aardmetalen omvat de zgn. ‘bovenstroom’ het ontginnen van de grondstof plus de extractie en de scheiding van hun oxiden. De ‘benedenstroom’ omvat voornamelijk de productie van permanente magneten die bv. gebruikt worden in EVs, in windmolens, robots en militaire wapens. Het F-35 gevechtsvliegtuig bevat bijvoorbeeld 417 kg zeldzame aardmetalen.
Door de snelle uitbating en ontginning van zeldzame aardlagen en een leidende positie op het gebied van scheidings- en winningstechnologieën domineerde China de export van ruwe ertsen en andere bovenstroomproducten. De prijzen lagen extreem laag en er was ernstige bezorgdheid over het milieu, wat leidde tot inspanningen om de industrie te verbeteren. In 2009 verbood China de export van ruwe ertsen en werden controles ingesteld op de binnenlandse productie van zeldzame aardmetalen.
Assistent-professor mondiale studies Duan Xiaolin aan de Chinese University of Hong Kong in Shenzhen, legt uit dat China het gebruik van zeldzame aardmetalen probeerde duurzaam te maken. ‘Deze inspanningen omvatten milieuregelgeving, productiecontrole en industriële herstructurering om de productie van zeldzame aardmetalen te consolideren wat heeft geleid tot een te laag aanbod van zeldzame aardmetalen in China’, aldus Duan.
Uit- en invoer
Hierdoor is het aandeel van China in de totale export van zeldzame aardmetalen gedaald van ongeveer 90 % tien jaar geleden naar ongeveer 70 % in 2022, volgens de Amerikaanse Geological Survey. Omdat er in China zelf te weinig zijn, moet de Chinese industrie meer vertrouwen op de invoer van bovenstroomproducten om deze te verwerken. De invoer is aanzienlijk toegenomen – van in totaal 14 274 ton in 2016 tot ongeveer 10 keer dat volume in 2022. De industrie importeerde in 2016 2 759 ton zeldzame aardoxiden, een toeleveringsproduct en in de eerste helft van 2023 10 keer zoveel. Ze ging ook van de invoer van slechts 2 ton ruwe ertsen in 2016 naar de invoer van meer dan 70.000 ton per jaar in de afgelopen drie jaar. ‘Chinese bedrijven importeren grondstoffen uit het buitenland en zijn actief op zoek naar diversificatie om aan hun behoefte aan grondstoffen te voldoen, met Shenghe Resources als een opmerkelijke pionier in dit opzicht, zei Duan.
Shenghe
Shenghe Resources kocht de volledige voorraad van Canada’s enige werkende mijn in zeldzame aardmetalen en verwierf 9,9% aandelen in Vital Metals het Australische bedrijf dat het project bezit. Shenghe voerde sinds 2016 zeldzame aardmetalen van Amerikaanse en Australische mijnbouwers in. China staat overigens op kop in verwerkingstechnologiën. Het zou volgens professor Neto aan de National University of Singapore zelfs 10 jaar van intense investeringen vereisen vooraleer de VS bijgebeend is in de verwerkingstechnologie. Shenghe kocht zich ook in bij twee Australische bedrijven in Groenland en Tanzania en zelfs in de grootste VS-mijn Mountain Pass die 15% vervaardigt van ’s werelds zeldzame aardmetalen. Van 2017 tot 2022 heeft het bedrijf jaarlijks $248 miljard uitgegeven voor zeldzame aardmetalen uit buitenlandse mijnen. Het maakt allemaal deel uit van de Chinese strategie om hogerop te komen in de waardeketen. De uitvoer van permanente magneten verdubbelde echter van 2016 tot 2023. Toch wil China zijn dominantie in de verwerking behouden. Na een uitvoerverbod van de verwerkingstechnologie uit 2020 heeft het land in december ook verboden de technologie uit te voeren om permanente magneten te vervaardigen.
Dominantie
Zeldzame aardmagneten waren in 2022 goed voor een wereldwijde omzet van $ 17,5 miljard en zullen naar verwachting blijven groeien, aldus Research and Markets. De magneten zijn de meest gewilde bewerkte producten van zeldzame aardmetalen. China’s export van zeldzame aardmagneten is de afgelopen twee jaar meer dan verdubbeld van ongeveer 27.000 ton in 2016 en ze waren volgens douanegegevens het meest geëxporteerde zeldzame aardmetaalproduct,
Volgens een rapport uit 2022 van het Amerikaanse ministerie van Energie domineert China elke fase van de toeleveringsketen van zeldzame aardmagneten van mijnbouw, scheiding en raffinage tot het maken van magneten. Het land had een aandeel van 92 % in de jaarlijkse wereldwijde magneetproductie in 2020 terwijl de VS minder dan 1 %. Volgens een door China geleide studie die in oktober 2022 in Ore Geology Reviews werd gepubliceerd, waren er buiten China ongeveer 67 verwerkingsinstallaties voor zeldzame aardmetalen in aanbouw of in bedrijf. Er zijn er daarentegen maar zes gebouwd voor de productie van magneten, terwijl de rest is ontworpen voor upstream-verwerking. De waardeketen lijkt voordelig voor China te evolueren.
Kwaliteit
Damien Ma van het Paulson Institute merkt op dat de magneten een sleutelbestanddeel zijn in de elektriciteit. Vermits energie en transport meer elektrisch worden, zullen magneten meer gevraagd worden. Volgens het Paulson Institute zal de vraag naar hoogwaardige neodymium iron boron (NdFeB) magneten vervijfvoudigen van 2020 tot 2030 zodat de vraag het aanbod zal overstijgen.
Hoewel China al lang Japan overvleugelde zowel in productie en export leidt China het laagwaardige magneten segment en Japan het hoogwaardige. De patentbarrière weerhoudt China ervan om de productie van hoogwaardige NdFeB-magneten aanzienlijk uit te breiden. Vermits de Chinese bedrijven in zeldzame aardmetalen weinig bewust zijn qua het beschermen van de intellectuele eigendom lijkt het recente technologie exportverbod een middel om het bewustzijn van het technologisch belang te verhogen. Niet tevergeefs zo blijkt. De stad Baotou waar meer dan 80 % van de Chinese afzettingen liggen, heeft deze maand bekend gemaakt dat de stad het onderzoek en ontwikkeling van hoogwaardige magneten bij grote fabrieken zal stimuleren. De stad ziet zich als het ‘Rare Earth Valley’ en streeft tegen 2025 naar een vervijfvoudiging van de productie uit 2020.
Bron SCMP