In de strategie van de VS om China te omsingelen is de NAVO een kernstuk. Japan en Zuid-Korea vormen de doelgroep van de week.
Japan, Zuid-Korea en Australië waren uitgenodigd voor de NAVO-top afgelopen juni. Dat was de bijeenkomst waar de NAVO China brandmerkte als een systemische uitdaging. Deze week krijgen Japan en Zuid-Korea bezoek van een belangrijke delegatie van de alliantie.
Stoltenberg komt
Jens Stoltenberg, de Secretaris-Generaal van de NAVO, is in beide landen. Stoltenberg zal de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol ontmoeten, zo heeft het Koreaanse Yonhap News Agency vernomen van een functionaris uit de entourage van de president. Naast Yoon zal de secretaris-generaal van de NAVO naar verwachting in Seoul de Zuid-Koreaanse minister van Buitenlandse Zaken Park Jin en andere hoge ambtenaren ontmoeten. Volgens Yonhap zal de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin volgende week ook Zuid-Korea bezoeken. Stoltenberg zal ook de Japanse premier Fumio Kishida ontmoeten in Tokio.
QUAD en AUKUS
Washington heeft al met zijn belangrijke stukken op het geopolitieke schaakbord in Azië geschoven: de QUAD en AUKUS. Van de QUAD maken behalve de VS ook Japan, India en Australië deel uit. Van AUKUS zijn behalve de VS, Australië en het Verenigd Koninkrijk lid. Nu is er sprake van dat in elk geval Japan misschien uitgenodigd wordt om toe te treden tot het pact dat Australië voorziet van door kernenergie aangestuurde onderzeeërs. Jenny Clegg merkt op: ‘Japan en Zuid-Korea worden met AUKUS al verbonden via een ‘Partners in the Blue Pacific’-project dat tot doel heeft de eilanden in de Stille Oceaan te bewerken’. (tijdens de conferentie van Stop the War Coalition en de Britse vakbonden) En Jenny Clegg vraagt zich dus af: ‘zal Japan zich aansluiten bij AUKUS? Het lijkt erop dat er steeds minder belemmeringen zijn, nu Japan de militaire banden met alle drie de leden aanhaalt. Zal AUKUS – de Aziatische NAVO – zich aansluiten bij de NAVO om een nieuwe wereldwijde alliantie te vormen?’. Goed om te weten: het AUKUS-pact omvat ook samenwerking op het gebied van geavanceerde cybertechnologie, kunstmatige intelligentie en autonomie, kwantumtechnologieën, onderzeese capaciteiten, hypersonische en contra-hypersonische, elektronische oorlogsvoering, innovatie en het delen van informatie.
Japan maakt een eind aan het pacifisme
Tot voor kort was Japan gehouden aan Artikel 9 van zijn grondwet, de vredesclausule ingesteld na de Tweede Wereldoorlog, waarin Japan een van de agressoren was. Daarbij deed Japan afstand van oorlog en het gebruik van geweld als middel om geschillen te beslechten. In 2014 gaf Tokio een nieuwe interpretatie aan de grondwet om het leger de toestemming te geven te vechten ter ondersteuning van een aangevallen bondgenoot. Eind vorig jaar keurde het kabinet van de Japanse premier Kishida Fumio 6,82 biljoen yen (51,4 miljard dollar) aan defensie-uitgaven goed in het fiscale jaar 2023. Omgezet in percentages is dit, volgens The Diplomat ‘ongeveer 1,19 procent van het bruto binnenlands product (bbp) van het land, tegen 0,96 procent in het huidige fiscale jaar’. Deze ingrepen die van Japan opnieuw een militaire grootmacht zullen maken zijn gebeurd op instigatie van de VS en van de NAVO.
‘Hoera voor bewapening‘
De Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan reageerde dan ook tevreden op de Japanse verhoging van de defensie-investeringen die ‘het bondgenootschap tussen de VS en Japan zou versterken en moderniseren’. De Amerikaanse minister van Defensie, Lloyd Austin, vond dat de stap blijk geeft van ‘de onwankelbare inzet van Japan voor het handhaven van de internationale, op regels gebaseerde orde en een vrije en open Indo-Pacific.’ Het nieuwe budget van Japan zal nog worden opgetrokken volgens de eisen van de NAVO en zal uiteindelijk het jaarlijkse militaire budget van Japan (125,7 miljoen inwoners) opdrijven tot ongeveer 73 miljard dollar, het derde grootste in de wereld na de Verenigde Staten (332 miljoen inwoners) en China (1,412 miljard inwoners). NATO Secretaris-Generaal Stoltenberg heeft Japan ‘geprezen voor zijn nieuwe Nationale Veiligheidsstrategie en Nationale Defensiestrategie, die getuigen van een grotere ambitie, inclusief de nieuwe capaciteiten en verhoogde defensie-uitgaven’.
De motieven
De VS en de NATO geven enkele redenen om Zuid-Korea en Japan aan te moedigen tot verhoogde militaire uitgaven en samenwerking met de NATO: verdediging tegen buurlanden Noord-Korea en Rusland of verzet tegen wat het Westen ziet als een bondgenootschap tussen Rusland en China. Dat de voornaamste reden is: de rekrutering van Japan en Zuid-Korea om tegen China front te vormen wordt nauwelijks nog verhuld. De VS en de NATO verkopen de omsingeling van China door er te blijven op hameren dat dit land een bedreiging zou vormen, een bewering waar ze geen enkel bewijs voor kunnen leveren. Wil de VS met zijn militarisme echter niet vooral zijn wapensystemen verkopen? En zou China niet veeleer het doelwit zijn omdat het zich verzet tegen de alleenheerschappij en de voortdurende agressieoorlogen begonnen of aangemoedigd door de VS? Het lijkt er immers vooral op dat de VS en de NATO-landen China willen inperken omdat het alternatieven biedt voor hun conflictmodel (uitgedrukt in de NAVO-leuze ‘wie vrede wil moet bereid zijn om oorlog te voeren’)?
Bronnen: npr.org, The Diplomat, Global Times, South China Morning Post, dw.com, Al Jazeera, Friends of Socialist China, stopwar.org.uk, Wikipedia
