Je kunt dezer dagen geen site over China opzoeken of er staat op de home page minstens één opmerking over de succesvolle tweede tekenfilm met Ne Zha in de hoofdrol. Een aspect waarop de meeste van die rapportages het laten afweten is de oorsprong van de mythologische figuur. Dit artikel poogt deze hiaat aan te vullen.
Scene uit een tekenfilm uit 1979; foto Nature (disclaimer)
Mythologie
In de Chinese mythologie is Ne Zha een vroegrijpe tienergodheid die fungeert als patroonheilige van jonge volwassenen. Na drie jaar en zes maanden in de baarmoeder van zijn moeder te zijn gegroeid, werd Ne Zha geboren met bovenmenselijke kracht en het vermogen om te spreken. Zijn naam leende men oorspronkelijk van de Hindoeïstische god Nalakuvara. Dit woord translitereerde men in het Chinees naar Naluojiupoluo. Door het vele gebruik werd deze naar Chinese normen lange naam in de loop der jaren uiteindelijk verbasterd en ingekort tot Nazha. Vervolgens romaniseerde men hem in Pinyin als Nezha of Ne Zha.
Eigenschappen
Nezha wordt altijd afgeschilderd als een tiener die zijn lange haar gewikkeld in een knot van een krijger draagt. Men beeldt hem meestal af met een grote speer in de hand en een Vuurwiel aan zijn voeten.
Familie
Ne Zha zag het levenslicht als zoon van een militaire commandant genaamd Li Jing (die ook bekendstaat als de ‘pagodezwaaiende hemelse koning’) en een vrouw genaamd Vrouwe Yin. Ne Zha heeft twee oudere broers, Jinzha en Muzha genaamd. De middelste broer, Muzha, wordt uiteindelijk vermoord door Ne Zha terwijl hij probeert zijn vader te verdedigen tegen zijn jongere broer. Zijn oudste broer, Jinzha, wordt een leerling van de bodhisattva (een persoon die op weg is naar verlichting) Wenshu Guangfa Tianzun. Deze zou later voorkomen dat Ne Zha zijn vader zou vermoorden.
Geboorte
Volgens de Fengshen Yanyi, een historische tekst die bekendstaat als De Aanstelling der Goden, werd Ne Zha tijdens de Shang-dynastie geboren als zoon van een militaire commandant en zijn vrouw. Ne Zha had een uiterst gecompliceerde relatie met zijn ouders. Zijn moeder, Vrouwe Yin, was zoals vermeld drie jaar en zes maand zwanger van Ne Zha. Toen ze beviel, kwam er een vlezige bal uit haar lichaam. Haar man, die dacht dat zijn vrouw een demon had gebaard, sneed met zijn zwaard de vleesklomp open. Een volwassen jongen kwam uit de bal tevoorschijn en boog zich om zijn ouders te begroeten.
Geschokt door wat ze net hadden gezien verstijfden Ne Zha’s ouders van angst. Een Boeddhistische monnik genaamd Taiyi Zhenren, die meegeholpen had Ne Zha uit de vleesbal te verdrijven, vertelde hen echter dat ze zich geen zorgen hoefden te maken. Ze waren immers gezegend met een jongen die goddelijke krachten bezat. Taiyi Zhenren besloot toen om Ne Zha als discipel onder zijn hoede te nemen. Ondanks de vriendelijke woorden van de monnik, zouden Ne Zha’s ouders altijd een beetje onzeker blijven over hun jongste zoon.
Ne Zha doodt de zoon van de drakenkoning
Op een dag speelde Ne Zha in de branding en zag een jonge draak in de golven. Ne Zha was een erg eenzaam kind. Zeer weinig kinderen wilden immers met hem spelen vanwege de vreemde omstandigheden van zijn geboorte. Hij gooide een bal naar de drakenjongen en vroeg hem of hij wilde spelen. De draak, met de naam Ao Bing, was ook op zoek naar een vriend en ging met hem mee in zee. Ne Zha onderschatte echter zijn eigen kracht en doodde per ongeluk zijn nieuwe vriend tijdens een speels gevecht.
Hij wist niet dat de vader van Ao Bing de Drakenkoning van de Oostzee was, Ao Guang genaamd. Toen deze hoorde van de dood van zijn zoon, ontstak hij in woede. Ao Guang ging naar Ne Zha’s ouders en eiste vergelding – hij wilde dat Ne Zha zou sterven in ruil voor de dood van zijn eigen zoon. Stortregens begonnen uit de lucht te stromen en Ao Guang dreigde heel China te overstromen als hij niet zou krijgen wat hij vroeg.
Om zijn familie en alle anderen in het land te redden, koos Ne Zha ervoor om zelfmoord te plegen en zijn botten en vlees aan Ao Guang te geven als ‘betaling’ voor zijn wandaden. De regen hield onmiddellijk op. Ne Zha’s ziel bleef echter onrustig omdat hij op zo’n jonge leeftijd gestorven was en ze niet naar het hiernamaals kon oversteken. Op een nacht verscheen Ne Zha in een droom voor zijn moeder en vroeg haar een tempel voor hem te bouwen, zodat zijn ziel een plek zou hebben om te rusten.
Blij dat haar zoon niet echt dood was, stelde Lady Yin een tempel voor haar zoon in gebruik. Zijn vader vond echter dat Ne Zha te veel schaamte en schande over zijn familie had gebracht en brak de tempel weer af met een hamer. Toen hij zag wat zijn vader had gedaan, raakte Ne Zha vervuld van een moorddadige woede.
Tegelijkertijd miste Ne Zha’s meester Taiyi Zhenren zijn student zo erg dat hij besloot hem te reïncarneren uit een lichaam gemaakt van lotuswortels. Nadat Ne Zha was herboren, schonk de monnik hem een speer met een vuurpunt en het Vuurwiel, dat hem de mogelijkheid gaf zich met een ongelooflijke snelheid voort te bewegen. Ne Zha ging onmiddellijk op zoek naar zijn vader.
Toen Ne Zha’s vader hem de weg op zag komen, begon hij te rennen voor zijn leven. Hij vond zijn op één na jongste zoon, Muzha, en smeekte hem om hem tegen Ne Zha te verdedigen. Ne Zha doodde zijn broer zonder aarzeling. Hij stond op het punt zijn vader neer te slaan, toen hij werd tegengehouden door twee Boeddha’s, Wenshu Guangfa Tianzun en Randeng Daoren. Hoewel ze het erover eens waren dat Ne Zha niet eerlijk was behandeld door zijn vader, herinnerden ze hem eraan dat het doden van je ouders een ernstige zonde was. Ne Zha realiseerde zich dat ze gelijk hadden en besloot zich met zijn vader te verzoenen. Ne Zha’s verhaal is bedoeld als een voorbeeld van kinderlijke vroomheid en laat zien dat kinderen hun ouders onder alle omstandigheden moeten respecteren.
Populaire Cultuur
In de loop der tijden stelde men Ne Zha steeds vriendelijker voor. Hij stond bekend als een jongen die allerlei streken uithaalde (trickster). Ne Zha groeide ook uit tot een soort patroonheilige voor buitenbeentjes in de samenleving en is vooral populair onder tieners. Omdat hij op vurige wielen rondreist, is hij ook de favoriet van professionele chauffeurs.
In de loop van de vorige eeuw promoveerde Ne Zha tot een prominente figuur in de Chinese cultuur. Men zag hem in diverse tv-series, tekenfilms (zie foto) en strips. De meest recente tekenfilms maken hem nu ook buiten China bekend.
Bron: mythopedia
