De animatie Ne Zha lijkt de meest succesvolle Chinese langspeelfilm van de laatste jaren te worden. Het verhaal spreekt verschillende soorten kijkers aan.
Het hoofdpersonage is een figuur uit de Chinese mythologie. Hij is een soort god, meestal in de gedaante van een jongeman. Ne Zha komt in opstand tegen zijn vader en voert zelfs een gevecht op leven en dood met hem, maar uiteindelijk verzoenen de twee zich. Rond dat gegeven is een groot aantal fantastische verhalen geweven, met al even fantastische gedaanteverwisselingen (bijv. van monster tot god). Ne Zha beweegt zich door de lucht op vurige wielen. Dus hebben allerlei mensen die zich in wagens verplaatsen hem als beschermgod aangenomen. Zo kun je een beeldje van hem vinden in vrachtwagens of andere voertuigen.
‘Je lot in eigen hand’
Al vaker zijn er van de verhalen over Ne Zha bioscoop- en televisiefilms of games gemaakt. Dit keer is hij als brutaal jongetje het middelpunt in een animatie van 110 minuten. Het personage komt als een soort duivel ter wereld, maar neemt zijn lot in eigen hand en verandert in een god. ‘Mijn lot ligt niet vast, het hangt van mijzelf af…als mijn lotsbestemming onrechtvaardig is, zal ik ze bestrijden tot het bittere eind ’. Het zijn enkele van Ne Zha’s uitspraken in de film die blijven hangen. Die gedachte is voor sommigen een uiting van de vrije wil, voor anderen een bewijs van de maakbaarheid van het bestaan en de ontembaarheid van een vastberaden persoon.
Kaskraker
Misschien is het feit dat ieder er iets van zijn gading in kan vinden wel een van de redenen waarom de film zo’n een hit is. Ne Zha blijkt inderdaad een fenomenaal kassucces te worden. Dat is het in de Chinese zalen sinds eind juli en het verschijnsel lijkt zich te herhalen nu de film sinds eind augustus ook in de VS te zien is. De opbrengst van de ticketverkoop lopen in de miljoenen yuans en dollars. Er zijn voorspellingen dat dit de meest winstgevende Chinese film aller tijden wordt. Het schijnt in elk geval de redding van het boekjaar te worden voor de wat kwakkelende Chinese filmindustrie. Zowel in China als in de VS zijn de recensies uiterst lovend. De populariteit en de prima ontvangst bij publiek en kritiek zullen vast ook te danken zijn aan de speciale effecten. Die zijn naar het schijnt geweldig goed.
Van de partij
Merkwaardig is dat ook partijkringen de film omhelzen, en niet alleen omdat het economische resultaten boekt. De officiële media Xinhua en China Daily zijn opvallend positief. Zelfs een nieuwssite van de CPC, dangjian.people.com.cn, brengt een lovend commentaar . ‘De kaderleden zouden hun innerlijke Ne Zha naar boven moeten halen’. Met andere woorden: de tekenfilmfiguur belichaamt waarden die actieve politici en ambtenaren kunnen inspireren. De interpretatie van de hierboven geciteerde uitspraak over het vermijdbare lot is: ‘laat je niet ontmoedigen, geef nooit op en zie problemen als uitdagingen’. Als Ne Zha beloond wordt omdat hij de adviezen van een leermeester heeft opgevolgd, is ook dat een na te volgen model. ‘Communiceer met je oversten, bespreek kleine fouten met hen voor ze groter worden’. Ook de goede omgang tussen Ne Zha en zijn ouders is prijzenswaardig: ‘familieleden moeten elkaar voor misstappen (zoals corruptie) behoeden’.
Van dumpling tot kunstenaar
De maker van Ne Zha, Yang Yu (38) uit Sichuan, kan tevreden zijn. Yang Yu, bekend onder de troetelnaam Jiaozi, was al altijd een fan van de bewonderde Japanse anime, tekenfilms. Jiaozi studeerde voor apotheker, maar dat lukte niet en toen koos hij voor het beroep waar hij al sinds zijn kindertijd van droomde. Hij leerde zichzelf tekenen en films maken. Na zes jaar werken aan zijn eerste langspeelfilm en een hardnekkige zoektocht naar financiering, bereikt hij zijn doel. In hoeverre het een mooi verhaal achteraf is, weten we niet, maar het lijkt wel een beetje op dat van zijn personage. Het gaat over tegenslag trotseren om je zelfgekozen pad te bewandelen.
Sixthtone.com, Rottentoematoes.com (Amerikaanse website met filmkritieken), Wikipedia, China Daily, South China Morning Post
Of dit de start is voor goede anime industrie in China is nog de vraag. Van Japanse animatoren is al bekend dat ze erg slecht betaald worden voor hun werk. Er zijn een paar uitzonderingen die wel goed betaald krijgen, maar die zijn jammer genoeg allemaal dood verbrand door een gek. De Chinese industrie was begonnen als goedkope arbeid voor Japan en de VS. Vraag je eens af welk land goedkoper dan China zou worden als zelfs Chinezen te duur worden.
Zelf nog niet gezien, maar iedereen is unaniem lovend.
Een lichtpunt bij de crisis die de Chinese filmindustrie dit jaar meemaakt. Alsmaar strengere censuur is nu eenmaal geen recept voor succes, het gevolg zijn lege filmzalen.