Na 15 jaar discussie heeft het Permanent Bureau van het Volkscongres de wet op de geestelijke gezondheid in derde lezing aanvaard. Daardoor zullen zij die hulp nodig hebben beter worden kunnen verzorgd en worden achterpoortjes die leiden tot arbitrair opsluiten gesloten. De wet is maar de start voor de nodige uitbouw van psychiatrie geïntegreerd in het buurtgezondheidssysteem.
100 miljoen Chinezen leiden aan psychische problemen, waarvan 16 miljoen ernstig. Enkel de helft van hen ontvangt de nodige zorgen. Daartegenover staan maar 20.000 gediplomeerde psychiaters en 200.000 bedden voor personen die geestesziek zijn. Dit komt neer op 1,6 bedden per 10.000, terwijl dit wereldwijd 4,4 bedden bedraagt. Maar een op tien die lijden aan depressie wordt geholpen. Anderzijds erkent ook minister Chen Zhu dat de standaarden tot opsluiting te los konden worden geïnterpreteerd. Michael Phillips die het zelfmoordpreventie-centrum te Shanghai leidt, schat van zijn kant dat 80 % van de psychiatrische patiënten tegen hun wil opgesloten zitten.
De nieuwe wet zal de toegang van de geesteszieken tot het systeem vergemakkelijken want alle algemene ziekenhuizen worden verplicht een psychiatrische afdeling te hebben en daartoe personeel op te leiden. De wet tekent het wettelijk kader uit voor de verantwoordelijkheden van overheid en zorgverstrekkers. De nieuwe wet verbetert zowel de rechten van de doctoren als van de patiënten. Dit neemt niet weg dat vooral de kwaliteit van de zorgen op het basisniveau niet onmiddellijk zal worden opgelost. De wet bepaalt ook dat de instellingen en de individuen de privacy van de geesteszieken moeten beschermen doordat privé-informatie als namen, adres of beroepsstatus niet gelekt worden.
Gedwongen opsluiting wordt verboden. Uitzonderingen worden enkel toegestaan nadat een gediplomeerd psychiater hen als gevaar voor zichzelf of anderen verklaart. Patiënten of familie kunnen een tweede diagnose aanvragen indien ze dit nodig vinden. Onvrijwillige gezondheidsonderzoeken of verblijven worden in regel verboden. Ook de voorwaarden hoe een dispuut op te lossen, worden voorzien.
Dit neemt niet weg dat de nieuwe wet ook moet gevolgd worden door een aanpassing van het medisch protocol. Voorspeld wordt dat de nieuwe wet een exodus zou kunnen veroorzaken uit de instellingen. Niet alle families zullen hun al of niet vermeende geesteszieke kunnen opvangen en de buurtgebonden opvang heeft voorlopig onvoldoende middelen op deze op te vangen. Het tekort aan beroepskrachten op het vlak van de geestelijke gezondheidszorg kan zelfs niet opgelost worden op enkele jaren tijd.
Bronnen: China Daily, SCMP
