Het Nationaal Volkscongres (NPC), het Chinese parlement, en de Raadgevende Vergadering (CPPCC), de Chinese senaat, hebben hun jaarlijkse algemene vergaderingen – bekend als ‘de twee zittingen’ – beëindigd. Twee resultaten van de algemene vergaderingen springen in het oog: een wijziging van de kieswet en de goedkeuring van het regeringsprogramma.
Volgens de gewijzigde kieswet zal het aantal burgers dat vertegenwoordigd wordt door een afgevaardigde in het NPC voortaan even groot zijn voor inwoners van het platteland als voor inwoners van de stad. Er worden ook wijzigingen aangebracht in de manier waarop verkiezingen verlopen en aan het passief en actief stemrecht. Zoals bekend zijn er volkscongressen (raden) op alle administratieve niveaus van de maatschappij (dorpen, kleine steden, stadsdelen, dictricten, autonome regio’s, provincies en megasteden gelijkgesteld aan een provincie en tenslotte nationaal). De verkiezingen voor de volkscongressen op het laagste niveau gebeuren rechtstreeks, de andere verkiezingen zijn getrapt.
In de eerste periode van de geschiedenis van het politieke systeem van volkscongressen in de Volksrepubliek China (1949 – 1995) was het aantal plattelandlandsbewoners per afgevaardigde acht maal dat van het aantal stadsbewoners. In 1995 werd die verhouding teruggebracht tot vier tegen een. Op de jaarlijkse zitting van 2009 werd afgesproken dat men zou onderzoeken of een gelijkschakeling verantwoord was en hoe die tot stand moest komen. Dit jaar is de wetswijziging dus aangenomen.
De reden voor de oorspronkelijke ongelijkheid lag bij de samenstelling van de bevolking. De volkstelling van 1953 had uitgewezen dat maar 13% van de bevolking op dat moment in de steden woonde. De politieke leiding wilde vermijden dat het platteland te zwaar op de besluitvorming en de wetgeving zou wegen en heeft het aantal vertegenwoordigers van de plattelandsbewoners dus beperkt. Naarmate de urbanisatie vorderde werd de noodzaak van die ongelijkheid in het gewicht van een politieke stem steeds minder. Op dit ogenblik zou het percentage stadsbewoners in China 46,6% zijn.
De argumenten voor de gelijkschakeling waren, naast de verstedelijking van het land, een streven naar democratisering en naar gelijkberechtiging van het platteland en van de gebieden met etnische minderheden tegenover de steden.
Ook werd er aangevoerd dat de volkscongressen op alle niveaus in de loop der jaren veel ervaring en deskundigheid hadden opgedaan in het politieke bedrijf.
Wijzigingen aan het verloop van de verkiezingen houden onder meer in dat er meer persoonlijke contacten zullen moeten zijn tussen kandidaten en hun achterban, zodat kandidaten hun voornemens bekendmaken en antwoord geven op de vragen van hun kiezers.
Ook de praktische inrichting van de verkiezingen, stemhokje, kiescolleges zal worden verbeterd om de verkiezingen eerlijker te maken en omkoping uit te bannen.
De amendementen aan de kieswet zijn goedgekeurd met 2.747 ja-stemmen op de 2.909 aanwezige en stemgerechtigde afgevaardigden.
Het andere belangrijke resultaat van de twee zittingen was het aannemen van de budgetten en van de beleidsvoornemens (2.836 ja-stemmen) die premier Wen Jiabao namens de regering had naar voren gebracht.
De opvallendste punten zijn: de doelstelling om 8% groei te realiseren, in de steden negen miljoen banen te creëren en de stijging van de consumptieprijzen beneden de 3% te houden.
Het stimuleringspakket met staatsinvesteringen voor de economie, aangenomen eind 2008, zal gedurende de voorziene twee jaar van toepassing blijven.
In de loop van de debatten zijn er 15 belangrijke wijzigingen aangebracht aan het programma dat de premier op 5 maart had voorgelegd. Veel aandacht ging naar de term ‘grijs inkomen’. Men is het niet eens geworden over de definitie van die term die slaat op bonussen en geschenken voor eenmalige diensten, bovenop het salaris, waar veel kritiek op is onder de bevolking. De onenigheid heeft te maken met een richtingenstrijd tussen afgevaardigden die alle vormen van grijs inkomen illegaal vinden en dus willen uitroeien en anderen die vinden dat bepaalde vormen van grijs inkomen gelegaliseerd kunnen worden en belastbaar gemaakt.
Men heeft gekozen voor verwijdering van de term uit het regeringsprogramma en verdere agendering van het punt. De discussies op internetfora zouden hierbij van enige invloed zijn geweest.
Wen Jiabao noemde 2010 een moeilijke en belangrijk jaar voor de economische ontwikkeling en riep op tot inspanningen om alle doelstellingen van het 11e vijfjarenplan te halen en een stevige fundering te leggen voor het 12e plan (2011-2015).
Commissies van volksvertegenwoordigers gaan nu aan het werk om maatregelen te nemen waarmee de aangenomen wetten en het goedgekeurde beleid in de praktijk gebracht worden en om nieuwe wetsontwerpen en amendementen voor te bereiden.
Bron: Xinhua, Global Times
