De eerste inlichtingenwet van China is een feit. Het personeel van de Chinese inlichtingendienst heeft nu bevoegdheden om onderzoek te verrichten naar buitenlandse burgers en organisaties en naar hun mogelijke binnenlandse medewerkers.
De Nationale Inlichtingenwet is officieel gericht tegen spionnen en moet de nationale veiligheid beschermen.
Inlichtenwet is nu van kracht
De meeste landen hebben een inlichtingenwet. Een Chinese wet van die aard is deze week goedgekeurd door het Permanent Comité van de wetgevende vergadering, het Volkscongres. Hij is sinds gisteren, 28 juni, van kracht. Voorlopig is de officiële volledige tekst alleen in het Chinees vrijgegeven. Chinalawtranslate.com (een internationale vertalerscommunity) heeft voor een Engelse vertaling gezorgd.
Wettelijke basis
De Inlichtingendienst rekruteert medewerkers bij het ministerie voor Staatsveiligheid, het leger en de Bureaus voor Openbare Veiligheid. Aan hun werk moet de wet een wettelijke basis en reglementering geven. Het is de bedoeling dat ze ook gaan samenwerken met veiligheidsdiensten van andere landen. Zij kunnen proactief ingrijpen tegen personen die een gevaar betekenen voor de nationale veiligheid. In dat opzicht gaat de inlichtingenwet een stap verder dan de Wet op de Contraspionage van 2014, die louter defensief was. De Chinese inlichtingenwet geeft de overheden op alle niveaus verder een richtsnoer voor hun opvatting en ontwikkeling van activiteiten op veiligheidsgebied.
Bevoegdheden en beperkingen
Agenten van de inlichtingendienst krijgen meer bevoegdheden en de toestemming om spionnen op te sporen en het werken onmogelijk te maken. De agenten zullen onder bepaalde voorwaarden zones en gebouwen waarvan de toegang verboden is, mogen betreden en ‘documenten en materialen’ onderzoeken en in beslag nemen. Het personeel van de inlichtingendienst mag voorstellen om bij de douane en aan de grenzen inspecties uit te voeren. Ook kunnen verdachten in quarantaine gehouden worden. Wie de inlichtingenwet of de handhavers ervan hindert kan tot 15 dagen in administratieve hechtenis worden gehouden en wettelijk vervolgd. Het personeel van de inlichtingendienst zal niet meer per geval om toestemming voor zijn activiteiten moeten verzoeken. Dank zij de wet zou er anderzijds strenger toezicht komen, zodat agenten van de inlichtingendienst hun macht niet kunnen misbruiken.
Van ontwerp tot wet
Wapen van ministerie van Staatsveiligheid
In mei is het ontwerp gepubliceerd voor een consultatieronde onder bevolking. De raadpleging en de discussies onder de wetgevers namen voor Chinese begrippen niet veel tijd in beslag. Vaak zijn er twee of drie ronden nodig voor een wetsontwerp een effectieve wet wordt. De bewoordingen van de wet zijn sinds mei wat getemperd. Zo is een artikel geschrapt over de vervolging van buitenlandse personen en groepen. Er zijn bepalingen toegevoegd over de bescherming van tipgevers en andere medewerkers van de inlichtingendiensten en tegen personen die zich voordoen als veiligheidsagenten om anderen af te persen. Het is mogelijk het ontwerp van mei en de uiteindelijke wettekst met elkaar te vergelijken. Er zijn Engelse vertalingen beschikbaar, onder het voorbehoud dat die niet van officiële instanties komen. Het ontwerp van mei is te vinden op de website ‘China copyright and media’. De Engelse vertaling van de wet zelf staat op Chinalawtranslate.com (zie boven).
Waarschuwingen
De eerste Chinese inlichtingenwet blijft met zijn 32 artikelen echter vrij kort en algemeen, vergeleken met westerse tegenhangers . Dat is een reden voor kritiek en waarschuwingen vanwege dissidenten en westerse regeringen en media. Volgens hen is de wet niet specifiek genoeg over de rechten en plichten van de veiligheidsagenten. Zij denken dat de wet ingezet zal worden tegen personen die kritiek leveren op het staatsbestel. Staten beschuldigen anderen echter wel vaker van activiteiten waar ze ook zelf schuldig aan zijn. Dat blijkt uit de verwijten die Australië en China elkaar over en weer maken over infiltratie onder elkaars bevolking.
Achtergrond
Vanuit Chinees standpunt is het duidelijk dat de eerste inlichtingenwet geschikt en noodzakelijk is voor de nationale veiligheid. Volgens Chinese experts noodzaakt de verspreiding van het terrorisme China om ook informatie in het buitenland te verzamelen en het personeel van zijn inlichtingendienst daar echt heen te sturen. Er zouden veel buitenlandse spionnen actief zijn in China. Ook tegen hen en hun medeplichtigen is de nieuwe wet volgens die deskundigen gericht.
straitstimes.com (Singapore), Xinhua, Global Times, Reuters, Qz.com (Quartz), Chinalawtranslate.com, Chinacopyrightandmedia.wordpress.com
