Zondag heeft de China een plan bekend gemaakt voor de hervorming van de olie- en gassector. De markt moet een grotere rol spelen zodat de sector efficiënter wordt. Gedeeltelijke privatiseringen worden aangemoedigd.
‘Geprivatiseerde’ tankstations
De richtlijn is goedgekeurd door het Centraal comité van de CPC én door de regering, wat het belang onderstreept. Een cruciale passage luidt: ‘ De markt moet een beslissende rol spelen in het toewijzen van de middelen en de regering moet haar rol spelen om de nationale energieveiligheid te waarborgen, de productiviteit te verhogen en aan de noden van de bevolking te voldoen’
De plannen voor de sector passen in het geheel van de hervormingen van de staatsbedrijven, waarvan de richting naar meer marktgerichtheid al door het Centraal Comité in 2013 beslist is. Ze passen ook in het vijfjarenplan 2016-20
Een belangrijk aspect van de hervormingen is een aantal staatsbedrijven een gemengd aandeelhouderschap te bezorgen. Het opnemen van privépartners moet het management aansporen om soepeler en efficiënter in te spelen op de behoeften van de markt.
De gedeeltelijke privatiseringen proberen sinds 2013 een remedie te vinden voor het verwijt dat staatsbedrijven vandaag weinig efficiënt zijn, hun monopoliepositie misbruiken, onvoldoende rekening houden met de wensen van de klant en te veel kansen voor corruptie bieden.
Privatiseringen stuiten echt er op ideologische weerstand. Zullen de privépartners wel voldoende rekening houden met het algemeen belang? Bovendien wil de overheid de uiteindelijke controle behouden, waardoor de tot nog toe voorgestelde privatiseringen weinig of geen privé-aandeelhouders konden aantrekken. Eén van de grootste hervormingenprojecten tot nog toe was het opnemen van nieuwe aandeelhouders in de afgesplitste afdeling tankstations van Sinopec; die nieuwe aandeelhouders zijn echter zelf vooral staatsbedrijven of filialen.
Wat gebeurt er concreet?
De olie- en gassector moet gereorganiseerd worden in gespecialiseerde eenheden. Engineering bedrijven en fabrikanten van machines voor de sector moeten afgesplitst worden van de oliegiganten.
De grote staatsbedrijven in de sector moeten sociale nevenactiviteiten afstoten, en ‘historische problemen’ (te veel personeel) oplossen.
De sector wordt gedomineerd door de drie staatsbedrijven CNPC, Sinopec en CNOOC. Van oorsprong was CNPC vooral ontginner van ruwe olie, Sinopec eerder verwerker en CNOOC offshore specialist, doch nu overlappen hun zaken elkaar.
Voortaan zullen andere goedgekeurde bedrijven een aandeel kunnen nemen in de prospectie naar en het oppompen van olie- en gas. Men verwacht dat ook buitenlandse bedrijven goedgekeurd gaan worden. China krijgt immers vanuit het Westen het verwijt dat zijn energiesector grotendeels gesloten is voor buitenlandse multinationals.
Gasbedrijven moeten stapsgewijze hun verkoopactiviteiten afsplitsen van het vervoer per pijplijn. De overheid hoopt dat daardoor een meer op de markt gericht prijsmechanisme tot stand komt. Ook de prijzen van stookolie en diesel moeten de markt volgen, en de overheid zal alleen tussen komen wanneer er abnormale schommelingen zijn.
Privékapitaal is welkom in de opslag van olie en gas.
De eerste concrete voorstellen worden al gelanceerd. Sinopec wil privépartners aantrekken voor de verkoop van geraffineerde producten. CNPC gaat privépartners tot maximum 49% deel laten nemen in olie-exploratie.
China wil tegen 2020 zijn olieproductie opdrijven tot 200 miljoen ton en de gasproductie tot minsten 360 miljard m³
Bron: China Daily, Caixin
