Het medisch tijdschrift The Lancet besteedt zijn recent editoriaal aan tabak in China. Het gaat verder op een recent Chinees rapport
Het lijkt wel een nachtmerrie voor de volksgezondheid: een land waar roken nog sociaal aanvaard wordt. Waar roken overal is toegelaten, zelfs in openbare gebouwen. Waar sigaretten goedkoop zijn en op de verpakking geen waarschuwing over gezondheidsrisico’s staat vermeld. Waar de overheid met belastinggeld dure sigarettenmerken aankoopt om als relatiegeschenk te geven. Waar de tabaksindustrie in de overheidsorganen zetelt, die het tabaksgebruik moeten controleren… Toch is dit de realiteit in China de dag van vandaag, beschrijft een recent rapport van het Chinese Centrum voor ziektebestrijding en preventie (1).
De statistieken in het rapport mogen dan ook niet verbazen. China telt 300 miljoen rokers en zo’n 740 miljoen niet-rokers zijn passief blootgesteld aan roken: tabak is de grootste doder. China heeft in 2005 wel de Kaderconventie over tabakscontrole van de Wereldgezondheidsorganisatie ondertekend, maar dat lijkt vooral symbolisch. De praktische toepassing van deze conventie is zwak, met een score van slechts 37 op 100 punten. Het ontbreekt aan politieke wil om het tabaksgebruik en de tabaksindustrie aan te pakken.
Het rapport stelt dat de tabaksindustrie in China een tegenoffensief voert tegen de Kaderconventie. Zo werd de Chinese versie van de conventie vertekend (vervormd), wetenschappelijke bewijzen over gezondheidsrisico’s ontkend, machtsposities misbruikt om tabakscontrole te verhinderen en tabaksgebruik aangemoedigd door verborgen reclame en sponsoring.
De Chinese overheid liet deze situatie betijen omdat de nationale tabaksindustrie wordt gezien als een erg belangrijke werkgever en belastingbetaler. Dat is op zich wel waar, maar – zo stelt het rapport – een meer globale analyse van kosten en baten valt duidelijk negatief uit. Want de economische winst van de tabaksindustrie weegt niet op tegen de snel stijgende medische kosten en het productiviteitsverlies veroorzaakt door tabaksgerelateerde ziekten.
Het editoriaal van de Lancet (2) besluit dat China in het verleden al heeft getoond dat het in staat is ernstige bedreigingen van de volksgezondheid aan te pakken, zoals bij de vogelgriep of bij de AIDS-epidemie. Nu is het moment gekomen om tabaksgebruik aan te pakken, het grootste gezondheidsrisico en een ernstig economisch gevaar.
(1) Chinese Centre for Disease Control and Prevention report
see http://www.chinacdc.cn/n272562/index.html
(2) Editorial. China’s unhealthy relations with big tobacco. The Lancet 2011,377, Page 180, 15 January 2011.
