Met een nationale bevolking van 1,4 miljard mensen die veroudert en verstedelijkt, stijgt het aantal bewoners in rustoorden snel en neemt de vraag naar medische ouderenzorg toe. Aan die vraag voldoen wordt een grote uitdaging
Door de stijgende vraag naar ouderenzorg ontstaan er nieuwe mogelijkheden voor bedrijven en initiatieven met een specifiek aanbod voor ouderenzorg. Volgens het Chinees Onderzoekscentrum over Veroudering zal de nationale marktwaarde voor oudere consumenten pijlsnel toenemen van 4.000 miljard ( 4 biljoen) yuan in 2014 naar 106.000 miljard (106 biljoen) yuan in 2050.
Plaats in rustoord
Sleutelrol in die groeiende markt zijn de rustoorden. Nationaal telde de centrale overheid rond 140.000 rustoorden in 2016, bijna 21% meer dan het jaar ervoor. Maar zal deze opstoot van nieuwe rustoorden zich in de toekomst blijven doorzetten, om te voldoen aan de enorme vraag naar faciliteiten voor ouderen?
Demografisch zal dat niet makkelijk zijn: meer dan 230 miljoen Chinezen zijn 60 plussers. Volgens de Wereldbank zal dat aantal aanzwellen tot 400 miljoen in 2050. Het segment ouderen in de samenleving stijgt sinds de jaren ’60 door het lagere geboortecijfer en door de verbeterde leefomstandigheden. De Wereldbank stelt dat door de één-kind-politiek het geboortecijfer in 2015 was gezakt tot 1,6 tegenover 6 geboortes per vrouw in 1965. En de Wereldgezondheidsorganisatie stelt dat de gemiddelde levensduur verder stijgt: in 2015 is de levensverwachting in China al 76,1 jaar terwijl het wereldgemiddelde maar 71,4 jaar is.
Voldoende personeel
Ook de nood aan verzorgend personeel is groot. Chai Yuang van de Beijing Normal University schat dat 10 miljoen extra zorgkundigen nodig zijn om het huidig personeelsbestand van enkele honderdduizenden aan te vullen. Het gebrek aan voldoende opgeleid zorgpersoneel wordt soms als mogelijke reden naar voor geschoven waarom sommige rustoorden altijd vol zijn en andere veel lege bedden hebben. De nationale regering moedigt de uitbreiding van personeel in de ouderenzorg aan door in 2015 de diplomavereisten voor verzorgers te verlagen.
Een studie van de DBS-bank van Singapore stelt dat er geen tekort is aan woonruimte voor ouderen. De regering telde 7,3 miljoen bedden in rustoorden in 2016, of 8,6% meer dan het jaar ervoor. Maar China heeft wel een tekort aan zorgbedrijven en opgeleid zorgpersoneel voor de noden van ouderen die selectieve wensen hebben waar ze willen wonen en die de financiële middelen hebben voor een aangenaam verblijf. De algemene regel is: in buitenwijken en op het platteland zijn meer bedden vrij terwijl in de stadscentra vrije bedden schaars zijn.
Betaalbare zorg
Het onderzoeksbureau Deloitte Consultancy stelt vast dat de meeste privé-zorgfaciliteiten voor ouderen gericht zijn op midden en hoge inkomensgroepen, terwijl de meeste ouderen een laag inkomen hebben en op het platteland wonen.
Sociaal stigma belet veel ouderen om te kiezen voor een rustoord: ze willen niet dat hun buren denken dat hun kinderen hen verwaarlozen.
Ook de kosten zijn een beperking, hoewel ouderenzorg in China minder kost dan in veel andere landen. Een bed in een privé-rustoord in Beijing kan duizenden yuan per maand kosten, terwijl openbare rustoorden veel minder kosten.
De meeste rustoorden bieden enkel basiszorg aan, met hulp bij wassen en eten. Medische zorg maakt zelden deel uit van het zorgpakket. En wat meestal volledig ontbreekt in het aanbod zijn uitstapjes, educatieve programma’s, spelletjes en ontspanning.
Zowel valide als invalide ouderen, inclusief hun familie, verkiezen een goed bereikbaar rustoord, in een stedelijk district. Maar veel rustoorden liggen eerder afgelegen, in buitengemeenten. Gao Huijun, beheerder van 5 rustoorden in het centrum van Beijing, vertelde aan Xinhua Nieuwsagentschap dat de meeste van zijn bedden bezet zijn en dat ze werken met wachtlijsten. Gesofisticeerde privé-rustoorden met alles erop en eraan – zoals het Gongheyuan in Beijing met kostprijs van 9.800 tot 30.000 yuan per maand – zitten ook vol en hebben wachtlijsten.
Openbare rustoorden zijn relatief betaalbaar en kennen een grote vraag. Maar er zijn specifieke toegangsvoorwaarden, zoals een erg laag inkomen hebben of totaal alleenstaand zijn zonder familie. Zo kan slechts een klein deel van de ouderen terecht in deze openbare rustoorden.
Meer medische zorg
Bovenop de nood aan huisvesting voor ouderen, komt nog dat veel ouderen minder gezond zijn. Het Chinees Onderzoekscentrum over Veroudering stelt dat er 40,6 miljoen ouderen deels of volledig invalide zijn. Dat is 18,3% van de oudere bevolking in 2016. Oogziekten, kanker en cardiovasculaire ziekten komen veel voor.
De vraag naar medische zorg overtreft eveneens het aanbod. Een rapport van een Nationaal Comité over Veroudering van 2014 stelde vast dat slechts 10% van alle rustoorden ook gezondheidszorg en herstelzorg verlenen. Om dit probleem aan te pakken stimuleert de nationale overheid de rustoorden tot samenwerking met ziekenhuizen of tot medische zorg in het rustoord zelf. Momenteel werkt het ministerie met ziekenhuizen samen aan een omvattend gezondheidszorgsysteem voor ouderen tegen 2020. Hun ideaal plan gaat ervan uit dat 90% van de ouderen kunnen instaan voor zelfzorg of thuis kunnen blijven wonen met hulp van familie, dat 6% thuis medische zorg zou krijgen via huisbezoeken van artsen of lokale ziekenhuiszorg en dat maar 4% professionele medische zorg een rustoord zou nodig hebben.
De regering moedigt ook de omvorming van openbare ziekenhuizen aan om de medische ouderenzorg op te nemen, zoals het Longfu hospitaal deed. Vroeger was Longfu een basishospitaal, maar het werd gerenoveerd en in 2000 heropend als geriatrisch ziekenhuis. Recent opende Longfu twee bijkomende campussen in de omgeving en tekende het samenwerkingsovereenkomsten met 12 rustoorden in het Dongcheng district van Beijing.
De stad Nanjing, aan de centrale oostkust, is er in geslaagd om medische zorg en ouderenzorg te combineren. De zorgintegratie is doorgedreven tot op het niveau van de meeste rustoorden in de regio. En in de stad Shenyang, in het noordoosten, verschaffen 61% van de stedelijke rustoorden nu ook medische zorg.
Het Laowulao rustoord in Beijing stapte in de medische zorg door vorig jaar een privé-ziekenhuis te kopen. Het koppel Qianchu, gepensioneerde ingenieurs met een gezamenlijk maandpensioen van 10.000 yuan, besliste daarop om daar te gaan wonen. De man had een herseninfarct en de vrouw kon de zorg thuis niet meer aan. Ook de kinderen hadden het te druk om voor hen te zorgen. De kostprijs van 6.800 yuan per maand was haalbaar voor het bejaard koppel en ze zijn er tevreden.
Gezien de grote werkdruk op artsen in het algemeen en de lage salarissen in het bijzonder is het organiseren van medische zorg in het rustoord moeilijk, volgens dr. Chen van de Peking University. Volgens Chen is het een betere optie dat ziekenhuizen rustoorden gaan beheren. Ze zegt: “Qua kosten is het goedkoper dat een ziekenhuis rustoordvoorzieningen leidt dan dat een rustoord een ziekenhuis koopt of bouwt.”
Een ander geluid is te horen bij Lü Zhongying van het Beijing Social Welfare Institute. Hij pleit voor een medische staf in de rustoorden, gespecialiseerd in ouderenzorg. Artsen in algemene ziekenhuizen en poliklinieken zijn volgens hem onvoldoende vertrouwd met ouderenzorg. Hij spreekt vanuit tientallen jaren ervaring van zorg voor ouderen in hun openbaar instituut, in samenwerking met het vlakbij gelegen ziekenhuis. Een bed in dit instituut voor ouderen kost slechts 1.500 yuan per maand.
Meer investeerders
Veel experts denken dat meer privébedrijven kunnen instappen in de ouderenzorg door rustoorden te creëren voor ouderen zonder ernstige gezondheidsproblemen. Vastgoedontwikkelaars en verzekeraars hebben die oproep opgepikt: meer dan 30 Chinese vastgoedontwikkelaars zijn nu actief op deze markt en 80 anderen plannen dit te doen, volgens een Deloitte rapport.
Zo lanceerde de Poly Real Estate Group enkele projecten in Beijing en Shanghai. Het Beijing complex telt 200 kamers met 400 bedden en is uitgerust met een medische consultatieruimte, een ambulance en een fysiotherapielokaal.
Sins 2014 bestemmen lokale overheden, zoals de provincies Zhejiang en Fujian, sommige bouwgronden specifiek voor de bouw van faciliteiten voor ouderenzorg.
Maar Chai Yuang van het Beijing Normal University meent dat het regering meer zou moeten doen door strategische plannen te maken en de bouw van rustoorden aan te moedigen. De industrie rond ouderenzorg is nog niet rijp, maar Chai vertrouwt op de markt: over 10 jaar is die wel rijp.
Bron: Caixin