Over BRICS, marine-oefeningen en Amerikaanse dreigementen

De VS heeft bezorgdheid geuit over mogelijke Chinese militaire steun aan Rusland. Vandaag beginnen China, Rusland en Zuid-Afrika gezamenlijke marine-oefeningen voor de kust van de laatste. De BRICS-landen komen binnenkort bijeen om te beslissen over toelating van nieuwe leden. Dit commentaar verbindt deze drie zaken.

Marineschepen tijdens de oefening; foto Xinhua (disclaimer)

Bezorgdheid

Zowel de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Blinken als de Vicepresident Harris hebben zich de afgelopen dagen bezorgd uitgesproken over mogelijke Chinese militaire steun aan Rusland. Harris voegde toe dat dit het Amerikaanse doel Rusland te verzwakken zou tegenwerken. Deze uitspraken liggen duidelijk in het verlengde van de Amerikaanse handelsoorlog tegen China, maar toch zouden beide politici moeten inzien dat het zinloos is China aan de ene kant economisch steeds harder aan te vallen en aan de andere kant te verwachten dat China de VS in zijn strijd tegen Rusland zou steunen. Waarom horen we deze uitspraken juist nu?

Oefeningen

De directe aanleiding van deze uitspraken moeten we waarschijnlijk zoeken in de gezamenlijke militaire oefeningen tussen de marines van China, Rusland en Zuid-Afrika die vandaag voor de kust van Zuid-Afrika beginnen en een week zullen duren. Het is de tweede keer dat de drie landen dergelijke oefeningen houden. De VS kijkt uiteraard met argusogen naar dergelijke acties. Behalve dat dit uitgelegd kan worden als militaire steun van China aan Rusland, bevestigt het ook nog de stijgende invloed van beide landen in Afrika. De Chinese regering legt in een verklaring uit dat deze oefeningen in het kader van BRICS gevoerd worden met als doel het versterken van de bescherming van internationale goederenstromen over zee.

BRICS

BRICS, een samenwerkingsverband van Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika, is allang niet meer beperkt tot deze landen. Met name tijdens de jongste conferentie van BRICS-leden toonden meerdere landen interesse in aansluiting. Genoemd worden o.a. Algerije, Bahrein, Bangladesh, Egypte, Indonesië, Iran, Mexico, Nigeria, Pakistan, Saoedi Arabië, Sudan, Syrië, Turkije, de UAE, Venezuela en Zimbabwe. BRICS zal binnenkort beslissen over toelating van Saoedi Arabië en Iran. BRICS is in de eerste plaats een economisch samenwerkingsverband. Echter, gezien de situatie in de wereld is het niet onredelijk dat de leden ook nadenken en afspraken maken over het beschermen van de onderlinge handelsstromen. Daarmee wordt ook een militair aspect toegevoegd.

BRICS logo; bron BRICS (disclaimer)

Vicieuze cirkel

Zo vormen ogenschijnlijk verschillende brokjes nieuws een organisch geheel. Helaas leggen ze ook de vicieuze cirkel bloot die de westerse landen onder leiding van de VS in beweging gezet hebben. In een eerder commentaar meldde ik dat de houding van het westen naar China toe laat zien dat wat voorheen gepropageerd werd als ontwikkelingshulp in feite tegenwerkingshulp is. Niet-westerse landen mogen zich wel ontwikkelen, maar niet het westen voorbij streven. China, en in mindere mate ook India, nemen in steeds meer technische en academische gebieden de leiding. Dat verontrust het westen dat tegen China een handelsoorlog begon, hopende dat rivaal India zich bij het westen aan zou sluiten. BRICS is echter sterker dan men dacht. Daarbij vormt de oorlog in de Oekraïne, de facto een proxy-oorlog tegen de R in BRICS, een complicerende factor. Het westen kan BRICS niet alleen niet openbreken, BRICS breidt zich ook uit en wordt, nog steeds door het westen, gedwongen ook militair te gaan samenwerken. Het is daarom aan de westerse landen deze vicieuze cirkel te doorbreken. De VS zal voorlopig niet veranderen. De EU-landen zouden wel een verschil kunnen maken, maar dan zouden zij de sterke banden met de VS moeten verslappen.

Bronnen: China Daily, Global Times, CNN, infobrics.org.