Tijdens zijn eerste buitenlandse reis trok de Amerikaanse buitenlandminister Marco Rubio naar Panama. Onder zijn druk beloofde de Panamese regering de relaties met China terug te schroeven. De Chinese ambassadrice reageert. Intussen haalt China de banden met Nicaragua aan.
Tijdens zijn eerste buitenlandse reis bezoekt Marco Rubio vijf landen in de achtertuin van de VS: Panama, San Salvador, Guatemala, Costa Rica en de Dominikaanse Republiek.
Terwijl president Trump zegt het Panamakanaal desnoods militair te willen recupereren, ging Rubio de directe eisen van de VS op tafel leggen. Mulino, de rechtse president van Panama, kon weinig weerstand bieden.
Betrekkingen met China terugschroeven
President Mulino beloofde dat er een onderzoek komt naar de positie van Hutchison Ports. Dit betreft een privé-multinational uit Hongkong, die sinds 1997 een terminal uitbaat aan elk van de twee ingangen van het Panama kanaal, in Balboa en Cristobal. Volgens Trump controleert China het Panamakanaal. Mulino zei dat voortaan Amerikaanse bedrijven bij de havenactiviteiten zullen betrokken worden. Rubio had hem immers gezegd dat de huidige toestand voor de VS onaanvaardbaar was en onmiddellijk moest veranderen.
In 2017 knoopte Panama tegen de zin van de VS diplomatieke betrekkingen aan met China. In datzelfde jaar trad het toe tot het Chinese Belt and Road Initiative, dat wereldwijd financiering en know-how ter beschikking stelt voor belangrijke infrastructuurprojecten. Na het gesprek met Rubio maakte Mulino bekend dat het toetredingsakkoord niet zal verlengd worden.
Er komt verder ook een verbetering van de samenwerking tussen het kanaalbestuur en de VS om bij de doorvaart voorrang te verlenen aan de Amerikaanse marine.
Terwijl de Panamese regering over de toestand discussieerde, vonden in Panamastad betogingen van vakbonden, middenveld en studenten plaats onder de slogan ‘Ons land is niet te koop’. Ook de aartsbisschop van Panama riep in zijn zondagse preek op om zich te verenigen voor de soevereiniteit van het land.
Een beetje respect aub
De Chinese ambassadrice in Panama heeft op het bezoek van Rubio gereageerd in een lokale krant onder de titel: ‘Leer aub respect tonen’. We citeren:
‘Panama is zo belangrijk voor de VS dat het niet kan tolereren dat het land samenwerkt met China. De VS zijn in 1979 diplomatieke betrekkingen met China aangegaan, dus waarom maakt Panama’s besluit om 38 jaar later hetzelfde te doen de VS woedend? De totstandkoming van diplomatieke betrekkingen tussen China en Panama verliep transparant, zonder achterkamerdeals of financiële lokkers. (…) Waarom ziet de VS Chinese ondernemingen die in Panama actief zijn als een bedreiging?'(…)
‘Sinds de aanknoping van diplomatieke betrekkingen heeft China een relatie ontwikkeld die gebaseerd is op gelijkheid, respect en wederzijds voordeel, en heeft het nieuwe ontwikkelingsmogelijkheden gecreëerd voor Panama.’ (…)
‘De enige keer in de geschiedenis dat het kanaal werd geblokkeerd, was door de VS zelf’ (bij de invasie door het Amerikaans leger in 1989, red).
‘Het kanaal is een vitale waterweg die zorgt voor een vlotte doorstroming van de wereldhandel. Alleen de VS vormen een bedreiging voor het kanaal, en dit is niet alleen een bedreiging voor Panama, maar voor de hele wereld’ (…) ‘Het respecteren van de permanente neutraliteit van het kanaal blijft een hoeksteen van China’s buitenlands beleid.'(…)
‘In de internationale gemeenschap zijn alle landen gelijk en hebben deze het recht om onafhankelijk diplomatieke betrekkingen te ontwikkelen. Niemand heeft het recht om anderen te dicteren of bevelen uit te vaardigen. Als de VS een gouden eeuw van Amerika willen creëren, moeten ze eerst andere landen respecteren en naar de visie voor de toekomst van de Latijns-Amerikaanse landen luisteren.’
Sterkere partijbanden met Nicaragua
Toeval of proactieve maatregel tegenover de toenemende agressie van de VS in de regio? Half januari trok Fidel Antonio Moreno Briones, de organisatieverantwoordelijke van het Sandinista National Liberation Front (FSLN) van Nicaragua, naar Beijing voor besprekingen met Liu Jianchao, Minister van de Internationale Afdeling van de Communistische Partij van China (IDCPC).
Volgens het Chinese verslag verklaarde Liu dat China en Nicaragua een sterke ontwikkeling van hun bilaterale relaties hebben doorgemaakt. In 2023 zijn ze officieel een strategisch partnerschap aangegaan, waarbij de voordelen van de hervatting van de diplomatieke betrekkingen in 2021 gerealiseerd worden. Hij zei dat de CPC en het FSLN elkaar, ondanks de verschillende schaalgroottes, altijd als gelijken hebben behandeld en elkaar hebben gerespecteerd. De twee partijen hebben vergelijkbare ervaringen en gedeelde standpunten in de strijd tegen imperialisme, kolonialisme en hegemonie.
Moreno stelde dat sinds de hervatting van de diplomatieke betrekkingen tussen de twee landen vruchtbare resultaten zijn behaald inzake praktische samenwerking op verschillende gebieden, wat tastbare baten voor het Nicaraguaanse volk heeft opgeleverd. Een voorbeeld is de levering van in China geproduceerde bussen: deze hebben immers de ontwikkeling van het openbaar vervoer van Nicaragua een belangrijke impuls gegeven. Nicaragua wil de praktische samenwerking met China op het gebied van economie, handel, transport, geesteswetenschappen en andere gebieden blijven versterken. De CPC, een honderd jaar oude partij, heeft het Chinese volk ertoe aangezet grootse prestaties te leveren op het gebied van armoedebestrijding, milieubescherming en economische ontwikkeling, wat een belangrijke inspiratie en referentie betekent voor het FSLN.
Bronnen: Junge Welt, Global Times, Friends of Socialist China