Donderdag werd bekend dat de Chinese economie gedurende het derde kwartaal met 6,8% was gestegen. Hoewel gouverneur Zhou Xiaochuan zondag nog in Washington voorspelde dat de groei tijdens het tweede semester 7% zou bedragen, waarschuwde hij op het partijcongres tegen te sterk groeiende schulden. Dit gaf de beurzen in Azië een ferme tik.
Het was oorspronkelijk goed nieuws dat donderdag bekend werd. De Chinese economie was tijdens het derde kwartaal met 6,8% gegroeid. Dit was weliswaar een tiende procent minder dan het vorige kwartaal, maar toch nog altijd meer dan het beoogde groeicijfer dat dit jaar 6,5 % bedraagt. Hoewel het kwartaalcijfer solide lijkt, toch waarschuwen economisten dat de economie dit jaar profiteerde van een duidelijke monetaire- en financiële stimulering vorig jaar die nu vruchten afwerpt. Er wordt verwezen naar een aangroei van hypotheekleningen op de huizenmarkt en ook naar de lokale besturen die geld leenden voor de aanleg van infrastructuur.
Voorts groeiden tijdens de 3 kwartalen de investeringen van privébedrijven maar met 6% aan terwijl de staatsbedrijven 11% meer realiseerden. Hoe dan ook, de gouverneur van de Nationale Bank Zhou Xiaochuan was tijdens het weekend op de jaarvergadering van IMF en de Wereldbank in Washington optimistisch door te verklaren dat de Chinese economie gedurende het tweede semester wellicht met 7% zou groeien en dit dank zij een toenemend gezinsverbruik.
Minsky-moment
Toen de gunstige statistische cijfers op het partijcongres bekend werden, sloeg Zhou meteen een andere toon aan. Blijkbaar wilde hij niet dat het optimisme tot euforie zou leiden. Zhou zei letterlijk: “Wanneer er te veel pro cyclische factoren in een economie zijn, zullen cyclische fluctuaties verergeren. Als we te optimistisch zijn wanneer het goed gaat, bouwen zich spanningen op die kunnen leiden tot een scherpe correctie die we het ‘Minsky moment’ noemen”. Het ‘Minsky moment’ is genoemd naar de Amerikaanse economist Minsky die geloofde dat financiële markten inherent instabiel zijn. Zo kan optimisme leiden naar het aangaan van onverantwoorde schulden.
Een overdreven schuld en speculatieve investeringen zijn ongetwijfeld zaken waar de gouverneur voor wilde waarschuwen. In augustus had het IMF China nog bedenkingen geuit over ‘gevaarlijke’ schuldenbergen. Moody’s en Standard & Poor vonden deze de reden voor een lagere ranking van de Chinese ratings. Zhou gaf nu letterlijk toe dat de bedrijfsschulden in China erg hoog liggen en dat de schuld van de gezinnen hoewel die nog laag is, sterk stijgt. ‘Dat moeten we in de gaten houden’, aldus nog Zhou. Hij meende nog dat de schuld te verminderen een pijnlijk proces wordt waarbij de financiële regulering zeer strak zal worden. Zhou kan het zich permitteren dat te zeggen want na het congres wordt hij vervangen. Volgens de meestal goed ingelichte SCMP zou Zhou opgevolgd worden door Guo Shuqing die nu het kontrolecomitée op de banken voorzit.
Nadat Zhou gesproken had, sloot de Hong Kong Hang Seng index met 1,9%, de grootste daling sinds twee maanden. De China Enterprises Index dook met 2,3% en dit was de sterkste achteruitgang sinds midden december. Vooral vastgoed was duidelijk minder in trek. Ook de VS-beurzen waren eerst onder de indruk, maar konden later het verlies beperken. De prijs van het koper daalde na het bekend maken van de Chinese cijfers voor de derde dag op rij.
Bron: FT, China Daily