Vanaf vandaag tot donderdag komt het Centraal Comité van de CPC bijeen voor zijn vierde voltallige vergadering, voor het eerst rond het thema van de rechtsstaat. Naar verwachting zal ook het lot worden bezegeld van topfiguren die van corruptie worden verdacht. De prominentste is Zhou Yongkang, die nu net aan het hoofd stond van het politie- en gerechtelijk apparaat.
De 370 leden van het Centraal Comité komen hoofdzakelijk bijeen om te bespreken hoe ze de rechtsstaat beter kunnen laten functioneren. Het gebeurt vaak dat beslissingen van lagere gerechtsinstanties beïnvloed worden door lokale politici die menen dat zij een verpersoonlijking van de wet zijn. De vraag naar een meer onafhankelijke justitie wordt ook gesteund door het bedrijfsleven, niet in het minst buitenlandse firma’s die van oordeel zijn dat zij te weinig verhaal hebben tegen justitiële beslissingen. Onlangs kwam een reeks van antitrustzaken voor waarbij buitenlandse bedrijven betrokken partij waren. Voorzitter Jörg Wuttke van de EU-Kamer van Koophandel in China stipt aan dat tegen geen van de uitspraken in die zaken beroep kon worden aangetekend voor de lokale rechtbank. Er bestaan nu pilotprogramma’s, onder andere in het zakencentrum Shanghai, waarin rechters de mogelijkheid krijgen een vonnis te vellen zonder de toestemming van de hoogste rechter van hun hof. Rechtbanken zouden in de toekomst eerder door de provincies of de regering gefinancierd worden dan met geld uit de begroting van de lokale overheden. Het vierde plenum zal over dit alles allicht meer duidelijkheid brengen.
Hoe het in de toekomst moet, is inderdaad het hoofdprobleem. Zeker 
is dat het niet zal gaan in de richting van de scheiding der machten zoals in het westers model. Een professor aan de China University of Political Science and Law stelt wel in de China Daily dat er nood is aan een justitieel systeem dat onafhankelijk is van de bestaande overheidsstructuren. Volgens sommige bronnen zouden de Disciplinecommissies meer macht gaan krijgen. Ook meer doorzichtigheid van de besluitvorming wordt verwacht. Hoe dan ook, de overdreven afhankelijkheid van het hof, het openbaar ministerie en de politie van lokale overheden moet worden gecorrigeerd. Dat zal gebeuren onder impuls en toezicht van hogere overheidsinstanties. Sommigen bestempelen dat als een recentralisatie.
Verwacht wordt dat de vierdaagse vergadering ook het lot zal bezegelen van een zestal toppolitici die aangeklaagd worden voor corruptie. De belangrijkste onder hen is Zhou Yongkang die als lid van het permanent comité van het Politiek Bureau aan het hoofd stond van uitgerekend justitie en het ordehandhavingsapparaat. Met zijn veroordeling zal de CPC de boodschap willen overbrengen dat niemand boven de wet staat.
generaal Liu Yan
De doorgaans goed ingelichte SCMP voorspelt dat Zhou uit de partij zal worden gestoten en dat zijn dossier vervolgens naar het gerecht zal gaan. De Wen Wei Po meent dat na het ontslag van vicevoorzitter Xu Caihou van de Militaire Commissie, ook in de legertop orde op zaken zal worden gesteld. Naar verluidt staat generaal Liu Yan -de zoon van Liu Shaoqi- er het best voor om Xu op te volgen.
Bronnen: SCMP, China Daily, wantchinatimes
Lees ook de special van China Daily
