Zoals Amerikaanse en Taiwanese media hadden voorspeld bezoekt de Amerikaanse parlementsvoorzitter Pelosi wel degelijk Taiwan om Tsai Ing-wen, de politieke leider van het eiland, te ontmoeten. ‘Gevoelige zaak’ of ernstige provocatie? (UPD)
Eerste reacties van China
De volledige tekst van de protestverklaring die het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft uitgegeven kan u lezen via deze link: https://english.news.cn/20220802/df586fce79c04a9282c05cd26e997bb3/c.html
Alle wetgevende en raadgevende instellingen en de instellingen met activiteiten richting het Chinese eiland Taiwan hebben intussen scherpe verklaringen gepubliceerd. De ambassadeur van de VS in China is ter verantwoording geroepen. China zal de geplande militaire oefeningen rond het eiland voortzetten en misschien grootscheepser maken. Het Volksbevrijdingsleger heeft de media toestemming gegeven om een kaart te publiceren met daarop de coördinaten van de gebieden waar de oefeningen (met echte munitie) zullen plaatsvinden. Welke maatregelen China op diplomatiek vlak zal nemen valt af te wachten. Het is echter duidelijk dat de Chinese regering de regering Biden helemaal verantwoordelijk acht voor deze roekeloze actie en de gevolgen ervan en dat ze een plan zal uitwerken om de hereniging van Taiwan met het moederland China nu in een stroomversnelling te brengen.
Pelosi en Witte Huis op één lijn met … Beijing
Wat de verantwoordelijkheid van Washington betreft lijken Pelosi en het Witte Huis dezelfde visie te hebben als Beijing. In een opiniestuk van Pelosi dat de Washington Post publiceerde na haar aankomst in Taiwan, schrijft ze dat haar bezoek ‘op geen enkele manier in tegenspraak’ is ‘met het al lang bestaande beleid van de Verenigde Staten’. De parlementsvoorzitter van de VS is het hier dus eens met de visie van Beijing dat haar bezoek niet een persoonlijk avontuur is maar een onderdeel van het ‘China en Taiwanbeleid’ van de VS. De woordvoerder van het Witte Huis John Kirby bevestigde dat met zoveel woorden tegenover CNN: ‘Er is geen reden om dit in conflict te brengen. Er is geen verandering in ons beleid. Dit is absoluut in overeenstemming ermee.’
Riskant
Mainstream media, o.a. in Japan en het Verenigd Koninkrijk plaatsen vooraf al de berichten over een bezoek van Pelosi aan Taiwan dat eerst niet op het officiële programma stond. Zij citeerden ‘hoge functionarissen van de VS en Taiwan die anoniem willen blijven’. Dit reisonderdeel, dat in strijd is met het officieel en door Biden met de mond beleden Eén-China beleid van Washington, bleef dus toch op het programma staan van het nummer 3 van de Amerikaanse politiek. Hooggeplaatste Amerikaanse functionarissen zouden mevrouw Pelosi enkel gewaarschuwd hebben voor de risico’s, dus geen echte bezwaren hebben aangetekend. Andere politici van de beide grote politieke partijen hebben de parlementsvoorzitter juist aangemoedigd om ‘door te zetten’.
Het Amerikaanse leger waakt
Het Amerikaanse leger heeft voorbereidingen getroffen om bescherming te bieden aan Pelosi, die op een vliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht vliegt. Dit is beloofd door generaal Mark Milley, de ‘voorzitter van de gezamenlijke stafchefs’ van het leger van de Verenigde Staten. Volgens Chinese media is de USS Ronald Reagan, de Filipijnse Zee binnengevaren met het doel Pelosi te escorteren. De Financial Times merkt ook de aanwezigheid op van de USS Tripoli, een groot amfibisch aanvalsschip dat straaljagers vervoert. De Britse zakenkrant geeft hierbij de volgende interessante informatie: als China straaljagers stuurt om Pelosi’s vliegtuig te onderscheppen, kunnen de Amerikaanse luchtmacht en marine jagers van schepen op zee of van bases in de regio erheen sturen om de Chinese vliegtuigen dan weer te onderscheppen. Een anonieme defensiefunctionaris zei dat het Pentagon de vluchtschema’s niet hoefde te wijzigen om Pelosi te beschermen. ‘Dat is de reden waarom we daar troepen hebben en waarom we ervoor pleiten om die troepen daar te houden. Dan hoeven we niet overhaast te reageren in het geval van een crisis’.
Waarschuwingen in de wind?
Verschillende belangrijke actoren in de VS zijn bereid om een riskante provocatie gericht tegen China te ondersteunen, te verdedigen of op zijn minst goed te praten. Dit ondanks de ernstige waarschuwingen dat de bevolking, de regerende partij en de regering van China dit niet kunnen en willen accepteren. Waarschuwingen die in ondubbelzinnige verklaringen zijn uitgegaan van president Xi Jinping, het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken en het Volksbevrijdingsleger.
Taiwan is China
We bekijken de ernstige bezwaren van China even. Taiwan is een gebied van China, dat sinds 1949 de facto autonoom functioneert, vooral dankzij de bescherming van het Amerikaanse leger en met wapens van de Amerikaanse wapenindustrie. Wie het streven naar ‘echte’ onafhankelijkheid van de separatisten op het eiland steunt schendt de soevereiniteit en de territoriale integriteit van China. De overgrote, en nog groeiende, meerderheid van de staten in de wereld, en organisaties zoals de Verenigde Naties, de Europese Unie en de Wereldgezondheidsorganisatie, erkent dat er 1 China is, met als hoofdstad Beijing, waar Taiwan een onderdeel van is. Staten en instellingen onderhouden daarom geen diplomatieke betrekkingen met de leiders van het eiland in de hoofdstad Taipei.
‘Strategische dubbelzinnigheid’
Het is dus incorrect en eigenlijk tendentieus om in de media te beweren dat Beijing het eiland ‘nog altijd ziet als deel van China’, alsof het een vreemde gril of een buitensporige eis zou zijn van de Chinese regering. Ook de Verenigde Staten erkennen het Eén-China principe en hebben geen officiële banden met Taiwan. De afgelopen jaren heeft Washington dit beleid echter ondermijnd met aanzwellende stromen van nieuwe wapenleveranties, de roulerende stationering van troepen op Taiwan, de opening van ‘vertegenwoordigingen’ en allerlei politieke bezoeken over en weer, en de wijzigingen van diplomatieke documenten over de VS en Taiwan. Washington noemt dit zelf ‘strategische dubbelzinnigheid’ en zet het in als onderdeel van zijn grootscheepse offensief tegen de opkomst van China.
Tandje bij
Het feit dat Amerikaanse marineschepen regelmatig zonder toestemming door de Straat van Taiwan varen en dat een aantal landen de zelfverklaarde air defense identification zone (ADIZ) van Taiwan erkennen is op zich al een schending van de territoriale integriteit van China, vermits de Straat van Taiwan in principe tot het Chinese gebied behoort. Nu zet Pelosi voor de tweede keer in de recente geschiedenis een stap te ver en de hoogste wetgevende politicus van de VS zijn die Taiwan bezoekt sinds voorzitter Newt Gingrich in 1997 (een kwart eeuw geleden) naar het eiland ging en zo een crisis veroorzaakte in Amerikaans-Chinese betrekkingen.
disclaimer
China is voorbereid
Het klopt dus niet dat ‘de zaak gevoelig ligt’. Het bezoek is wel degelijk een ernstige provocatie en een inbreuk op de toezeggingen in het kader van het Eén-Chinabeleid, want een aanval op de soevereiniteit en territoriale integriteit van China. Hiermee dreigt Washington de betrekkingen tussen de VS en China te beschadigen of zelfs op te blazen. Beijing bereidt zich dan ook voor, zoals het al open en eerlijk heeft aangekondigd, om zowel op het politieke als op het militaire terrein (en misschien met economische ingrepen) te reageren. Welk karakter de acties van China zullen aannemen hangt af van de opstelling van de Amerikaanse regering en de verdere daden van mevrouw Pelosi en haar aanhangers.
Rond het eiland (UPD)
Verschillende Chinese straaljagers zouden volgens een Taiwanese functionaris dinsdagochtend al dicht bij de mediaanlijn in het midden van de Straat van Taiwan tussen het eiland en het vasteland hebben gevlogen. Het mag geen verwondering wekken als de jets die lijn zouden overschrijden. Vanuit het Chinese gezichtspunt is het een toegeving om rekening te houden met die mediaanlijn vermits de hele straat Chinees gebied is. China doet dat om de zaken niet op de spits te drijven, maar als de Taiwanese leiders zich door de VS laten aanmoedigen om te escaleren zal de Chinese luchtmacht het overschrijden van de mediaanlijn zien als een gepast antwoord. Militaire eenheden in het zuidelijke commando van het Volksbevrijdingsleger zouden volgens militaire functionarissen in twee buurlanden een hoge staat van paraatheid bereikt hebben. In de wateren voor de oostkust van Taiwan zijn de patrouilles van de PLA-marine de afgelopen 10 dagen naar verluidt geïntensiveerd. Ook de burgerluchtvaart in de regio past enkele schema’s aan. (UPD) Intussen heeft China al selectieve beperkingen opgelegd aan de invoer vanuit en de uitvoer naar het eiland. Ook zullen sancties worden opgelegd aan bedrijven en personen die steun geven aan het separatistische streven van de partij van Tsai Ing-wen.
In de VN
(UPD) Zhang Jun, de Chinese ambassadeur bij de Verenigde Naties, heeft op maandag, tijdens een persconferentie, over de kwestie gesproken. China neemt, volgens de beurtrol, in augustus het voorzitterschap van de VN-Veiligheidsraad waar. Zhang wees er op dat China herhaaldelijk aan de VS duidelijk heeft gemaakt dat het zich ernstig zorgen maakt over het mogelijke bezoek van mevrouw Pelosi aan Taiwan, en er zich krachtig tegen verzet. Zo’n bezoek is volgens hem duidelijk gevaarlijk en provocerend.
‘Het zal een ernstig verkeerd signaal afgeven aan de separatistische elementen die streven naar “onafhankelijkheid van Taiwan”, het één-China-principe ondermijnen, de soevereiniteit en territoriale integriteit van China ondermijnen, de vrede en stabiliteit in de Straat van Taiwan ondermijnen en de relatie tussen China en de VS ondermijnen’.
Bronnen: Global Times, Xinhua, Financial Times, Friends of Socialist China, CNN, Eracom.com (Taiwanese zender), thehillcom (VS), New York Times, VRT.nws, USAToday, BBC
