De Chinese rentevoeten voor interbancaire leningen op korte termijn blijven al een week erg hoog. Reuters interpreteert dit als een poging van People’s Bank of China (PBoC), de centrale bank, om de commerciële banken aan te sporen meer discipline aan de dag te leggen bij het verlenen van kredieten. Op de economische bladzijden van De Standaard vorige zaterdag was het echter een en al stemmingmakerij over de nakende financiële crisis in China die het blad om de haverklap voorspelt. Wie heeft gelijk?
Ook deze zomer was er al een rentepiek
Maandag steeg de kredietrente voor krediet tussen de banken onderling op zeven dagen tot 8,9%, na vorige vrijdag gemiddeld 7,6% met een piek tot 10%. Begin vorige week stond de rente nog op 4,4%. Wat betekent dit? Volgens Reuters versterkt de hoge rente het vermoeden dat de centrale bank overgeschakeld is op een strenger monetair beleid. Dit betekent minder geld in omloop brengen waardoor de kortetermijnrente stijgt wat de banken aanspoort om minder geld te stoppen in risicovolle kredieten, vooral in het systeem van schaduwbankieren en in kredieten voor speculatieve woningen die zorgen voor een vastgoedbel. Betekenisvol is dat de rente ’s morgens laag opende op minder dan 6%. Waarnemers vermoeden een discrete tussenkomst van de centrale bank, die aan het begin van de dag de rente op de eerste transacties naar beneden duwde. De bank maakte in het weekend ook bekend dat ze tussen 18 en 20 december 300 miljard yuan vers geld in omloop bracht via operaties op korte termijn. Verder heeft de PBoC gemeld dat de niet-gebruikte cash reserves in het banksysteem in totaal oplopen tot 1.500 miljard, historisch gezien een hoog bedrag. Met deze informatie wil de centrale bank de economische actoren gerust stellen dat er genoeg geld in omloop is en dat zij stevig het roer in handen heeft.
Signaal voor de commerciële banken
Dat desondanks de rente in de loop van de dag weer piekte wijst erop dat de banken nu meer kredieten uitstaan hebben dan de vorige jaren. Kort voor het jaareinde vervallen veel kredieten en daarbij zijn er veel die moeten verlengd worden waarvoor banken bij elkaar geld gaan zoeken. Insiders op de geldmarkt in Sjanghai gaan ervan uit dat de centrale bank die situatie wel kent maar een duidelijk signaal wil geven dat de banken meer op eigen middelen en minder op andere banken moeten rekenen. Vooral kredieten om te speculeren op verder stijgende vastgoedprijzen zijn een doorn in het oog van de regering, die aan het publiek belooft de prijzen onder controle te brengen zodat gewone jonge gezinnen zich een eigen woning kunnen veroorloven. Officieel heeft de centrale bank al vijf dagen na elkaar bij het begin van de dag geen cash meer in de markt gepompt.
De kalme benadering van Reuters steekt af tegen de paniekzaaierij in de Belgische krant De Standaard, die er een gewoonte van gemaakt heeft elk economisch nieuws uit China te interpreteren als het begin van een catastrofe. Ook nu weer lezen we “Er zijn onrustwekkende tekenen dat de enorme Chinese kredietzeepbel op elk moment kan barsten”.De krant wijst er in een ongesigneerd artikel op dat de beurskoersen van de Chinese banken dalen, en vindt dat de centrale bank slecht communiceert. De beursrubriek titelt over “Het gele gevaar” en als tussentitel “Hopelijk is dit niet het ploffen van de Chinese kredietzeepbel. Die is afschrikwekkend groot”.
“Schuldenbel” beheersbaar
Hoe zit het met die Chinese “schuldenbel”? Wat volgt is mijn eigen summiere analyse. De Chinese centrale overheid heeft een schuld van 35-40% van het bnp. De informatie waarover we beschikken betreffende de schuld van de lokale overheden is minder nauwkeurig. Die overheden hebben veel schulden voor infrastructuurprojecten ‘buiten budget’ geplaatst (wat ook Vlaanderen doet). Chinese bronnen – en die zitten er toch met hun neus op- schatten de totale schuld van alle Chinese overheden rond 60-65% van het BNP. Waarmee de Chinese overheid het veel beter doet dan Japan, de VS of België en in Europa bij de besten van de klas zou zijn. De Chinese particulieren zijn een beetje zoals de Belgen, spaarders. Hun schulden zijn erg beperkt en de grootste leningen – voor de aankoop van vastgoed- zijn niet te vergelijken met de Amerikaanse subprimeleningen. Blijven de Chinese bedrijven, met een geschatte schuld van 110-120% van het BNP. Daarmee zitten ze boven het gemiddelde van ontwikkelingslanden 60-70% en ontwikkelde landen 80-90%. Bij een ernstige vertraging van de economie ontstaat hier een probleem. Hoe ernstig is dat? De grootste bedrijven zijn staatseigendom, alle grote banken zijn staatseigendom. De staat kan daar overal tussenkomen om orde op zaken te stellen. Om te saneren. Om bijkomende bestellingen voor infrastructuur te plaatsen. Om eventuele grote verliezen aan te zuiveren. Met een lage schuldgraad heeft de Chinese staat daarvoor de middelen. En met een internationaal erg sterke munt kan China desnoods ook gewoon de geldpers laten draaien. De Chinese staat heeft dus wel degelijk hefbomen om het krediet onder controle te houden. Het lijkt er sterk op dat de maatregelen die nu genomen worden bedoeld zijn om bepaalde kredietsectoren die bij een verdere evolutie zouden kunnen ontsporen, beter onder controle te krijgen. Dat is ook de visie van Reuters. En het gaat in tegen de stelling van De Standaard dat de regering de controle dreigt te verliezen.
(Bronnen: Reuters, De Standaard)
Het artikel van reuters vind je hier
Het artikel in de beursrubriek van De Standaard vind je hier. Het ongesigneerde artikel verscheen hier in gewijzigde versie op de website van De Standaard
