Is er in de periode 2003-2011 vooruitgang gemaakt in de doelstelling van de Chinese overheid voor een universele ziekteverzekering in 2020? Onderzoekers (1) bestudeerden deze vraag op basis van de nationale bevolkingsenquête van 2003, 2008 en 2011.
Uit deze landelijk representatieve steekproef bij tienduizenden gezinnen komen positieve resultaten. Tussen 2003 en 2011 steeg het aantal verzekerden spectaculair van 29,7% tot 95,7%. De ziekteverzekering dekt nu 1,28 miljard Chinezen, bijna de totale bevolking. De terugbetaling van de hospitalisatiekosten door de ziekteverzekering steeg in diezelfde periode van 14,4% naar 46,9%. Het aantal zieken dat zelf het hospitaal verlaat om financiële redenen neemt sinds 2008 af. Het gebruik van de aangeboden gezondheidszorg nam toe: het aantal bevallingen in het ziekenhuis is in 2011 opgelopen tot 95,8%. Het aantal ziekenhuisopnames nam 2,5 keer toe: van 3,6% tot 8,8%. De kloof in gezondheidszorg tussen de rijkere (stedelijke) en armere (landelijke) regio’s verminderde. Ook de zorgkloof tussen de rijkste en armste bevolkingsgroepen nam af.
Naast deze opmerkelijke resultaten blijven er veel werkpunten.
De persoonlijke kosten bij ernstige ziekten, zoals kanker of diabetes, blijven te hoog. Hoewel de hervorming van de gezondheidszorg juist dat probleem wou aanpakken, zitten 12,9% van de gezinnen of 173 miljoen mensen bij ernstige ziekten met enorme persoonlijke kosten. Daarom heeft de regering recent het landelijk vergoedingsplafond bijna verdubbeld (van 3.600 dollar in 2007 tot minstens 7.692 dollar ofwel 50.000 Yuan). Dat plafond wordt algemeen beschouwd als de voornaamste handicap van het vergoedingssysteem om bescherming bij ernstige ziekten te bieden.
De heropbouw van de eerstelijnszorg, buiten het ziekenhuis, was een andere reden voor de hervorming van de gezondheidszorg. Maar blijkbaar gaan de zieken vooral naar het hospitaal: op 8 jaar tijd is het aantal hospitalisaties meer dan verdubbeld. Dit kan te maken hebben met het feit dat de huidige ziekteverzekering vooral gericht is op de terugbetaling van hospitalisatiekosten.
De medisch onverantwoorde toename van het aantal keizersneden tot 36,3% van alle hospitaalbevallingen kan te maken hebben met enerzijds de succesvolle campagne om zoveel mogelijk in het ziekenhuis te bevallen en anderzijds met prestatiegerichte betalingen (per ingreep) die gebruikt worden om het ziekenhuis draaiende te houden.
De onderzoekers stellen dat verdere hervormingen meest waarschijnlijk zullen mikken op de verbetering van zorgkwaliteit, vermindering van de prestatiegeneeskunde en verhoogde efficiëntie in het gebruik van zorg en medicijnen.
Tenslotte blijkt dat in de periode 2003-2011 het gezinsinkomen in de stad steeg met jaarlijks 9,2% en op het platteland met 13,1%. Gezondheidskosten maken gemiddeld 12,9% uit van het jaarlijks gezinsbudget.
(1) Meng Q et al. Trends in access to health services and financial protection in China between 2003 and 2011: a cross-sectional study. Lancet 2012; 379: 805-14.
