Premier Li Keqiang is in Maleisië voor bijeenkomsten van ASEAN en partners. Op die Oost-Aziatische topconferenties pleit Li vurig voor de nieuwe zijderoutes waarin China met $ 10 miljard leningen wil investeren. China is ook voor meer onderlinge vrijhandel, in het bijzonder met het RCEP. Li heeft een vijfpuntenvoorstel voor de Zuid-Chinese Zee en brengt verder een officieel bezoek aan Maleisië.
Maleisië is onder de ASEAN-landen al 7 jaar China’s belangrijkste handelspartner en omgekeerd is China voor het land zelf de grootste handelspartner. De bilaterale handel overschrijdt jaarlijks $ 100 miljard. Gedurende zijn bezoek aan het land hield Li een toespraak voor een bilateraal economisch forum, ging hij naar de Maleisische deelstaat Malakka en ondrertekende hij een reeks samenwerkingsdocumenten. Hij beloofde dat Cjhina meer staatsobligaties van het land zal kopen terwijl Maleisie voor 50 miljard yuan in China mag investeren onder het Qualified Foreign Institutional Investor schema. Li’s doel is de promotie van bilaterale samenwerking met handel en investeringen. De Chinese premier wil ook verder werk maken van het ‘One belt, One road’-project (OBOR). Voor de landen van ASEAN komt daarbij dan vooral de zijderoute over zee in beeld, m.a.w. de ontwikkeling van maritieme industrie en infrastructuur. Tijdenz zijn bezoek werd ook bekend dat China General Nuclear Power Group $2.3 miljard wil neertellen voor energie-activa het staatsinvesteringsfonds 1MDB dat allicht hiermee een deel van zijn $ 10 miljard schulden kan afbetalen.
Topconferenties
Het hoofdmenu van Li’s bezoek was echter de deelname aan drie Oost-Aziatische topconferenties met ASEAN en de regionale partners van die organisatie. Li pleitte voor een ontplooiing van de nieuwe zijderoutes waarvoor China $ 10 miljard leningen wil toekennen en ook voor een verbreding en verdieping van de vrijhandel met ASEAN. Tot nog toe is de kwaliteit van de handelsbetrekkingen vrij laag. Beide kanten proberen voor het jaareinde een akkoord over een upgrading te bereiken. De bilaterale handel met ASEAN bedroeg gedurende de eerste 10 maanden $ 400 miljard.
Met de Laotiaanse premier had Li het over het opstarten van de spoorweg door Laos. Aan de Australische premier premier Malcolm Turnbull zei Li te hopen dat het op 17 juni afgesloten vrijhandelsverdrag tegen het jaareinde in werking kan treden. Hij beloofde voorts Australië voor 14 miljoen hulp voor het verder zoeken naar de MH370, een Maleisisch vliegtuig met vele Chinese passagiers aan boord, dat nog altijd vermist is. Li Keqiang drong bij de Nieuw-Zeelandse premier John Key aan op een verdieping van het bestaande vrijhandelsverdrag tussen China en zijn land. Aan de Indische premier Modi zei Li dat beide landen meer moeten samenwerken aan betrekkingen met wederzijds voordeel. Een kernonderdeel hiervan is de economische corridor Bangladesh-China-India-Myanmar .
President Xi Jinping heeft tijdens de APEC-top niet gescoord met zijn voorstel voor een snellere aanpak van de FTAAP vrijhandelszone. Li probeert nu de aarzelende landen te bewegen tot meer voortvarendheid bij het tot stand komen van het Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP). Dit is bedoeld voor de landen waarmee ASEAN al individuele vrijhandelsakkoorden heeft afgesloten: Australië, China, India, Japan, Nieuw Zeeland en Zuid Korea. Overeengekomen werd dat de studie hierover volgend jaar moet af zijn. Li noemde in de Maleisische kranten de verhoudingen tussen China en ASEAN een grote hoeksteen voor vrede, ontwikkeling en voorspoed in de regio. Volgend jaar bestaat het partnerschap tussen China en ASEAN 25 jaar.
Zuid-Chinese Zee: 5 voorstellen
De Amerikaanse president Obama heeft de Zuid-Chinese Zee te berde gebracht en Li Keqiang herhaalde later het Chinese standpunt dat ‘buitenlandse machten van deze kwestie een hype willen maken’. De Filipijnse president Aquino zei op een besloten bijeenkomst dat de gehele wereld toekijkt of China zich gedraagt als een verantwoordelijke wereldspeler. De ASEAN landen stelden dat hun algemene betrekkingen niet mogen lijden onder de problemen.
Premier Li Keqiang deed een voorstel in vijf punten om te vrede in de Zuid-Chinese Zee te bewaren en riep landen die niet tot de regio behoren op om zich afzijdig te houden (n.v.d.r. een van de bedoelde landen is Japan. De indruk wordt gewekt dat Japan en China alleen in de Oost-Chinese Zee met elkaar in aanvaring komen, maar de regering Abe heeft ook besloten de Filippijnen met wapenleveringen te steunen. Daarom kan het interessant zijn dat Li Keqiang in de wandelgangen een kort gesprek heeft gehad met Abe).
Vooreerst dienen, voor Li Keqiang, alle landen zich achter de principes van het UN-Charter te scharen, om de uitkomst van de Tweede Wereldoorlog te respecteren, de naoorlogse orde te bewaren en te streven naar vrede. Ten tweede moeten de betrokken landen door vriendschappelijke raadpleging en overleg proberen het soevereiniteitsprobleem te regelen volgens het internationaal recht, onder andere de UNCLOS van 1982. Ten derde zouden China en de ASEAN partners zich moeten verbinden tot het volledig uitvoeren van de Verklaring over een Gedragscode in de Zuid-Chinese Zee en moeten zij ernaar streven om een volwaardige Gedragscode versneld op te stellen en om mechanismen in te stellen voor het wederzijds vertrouwen en de samenwerking. Het vierde voorstel is dat landen van buiten de regio geen activiteiten ondernemen die de meningsverschillen laten escaleren en dat die landen de positieve inspanningen voor vrede in de regio in de hand niet belemmeren. Ten vijfde zorgen alle landen op basis van de internationale wetten voor vrije doorgang in de zee en voor het recht het gebied te overvliegen.
De Chinese onderminister van BuZa Liu Zhenmin heeft daar tijdens een persconferentie commentaren aan toegevoegd. ‘De Chinese bouwprojecten in de Zuid-Chinese Zee zijn nodig om de woon- en werkomstandigheden van het personeel daar te verbeteren en te zorgen voor een goede openbare dienstverlening, waarvan de buurlanden ook profijt zullen hebben’. Liu wees er nog eens op ‘dat drie buurlanden maar liefst 42 Chinese eilanden en riffen in de regio illegaal bezet houden’ (n.v.d.r. het gaat hier dus om gebieden die China als zijn territorium beschouwt, maar waarvan de Chinese claims worden betwist). ‘Natuurlijk moeten wij ook zorgen voor de veiligheid, maar dat is geen militarisering van het gebied. Van militarisering is eerder sprake bij de activiteiten die de VS er ontplooit’… ‘in al die jaren hebben 100.000 handelsschepen de wateren doorkruist, nooit is er enig probleem geweest. China heeft vele grensconflicten met buurlanden tot nog toe vreedzaam kunnen oplossen en staat een dubbel tweesporenbeleid voor: bilaterale onderhandelingen en onderhandelingen over de Gedragscode tussen ASEAN en China’.
Bron: China Daily, Xinhua, BBC
Video http://news.xinhuanet.com/english/video/2015-11/23/c_134843976.htm
Lees ook artikel “President Xi waarschuwt tegen versnippering door veelheid Vrijhandelszones.”
Over de nieuwe zijderoutes lees ons dossier