Na het Zuiden, het Westen en het Oosten is ook Noordoost-China getroffen door overstromingen: de Songhua, een machtige bijrivier van de Amoer, overstroomde in Jilin. Er dreigde bovendien een milieuramp. Intussen functioneert de Drieklovendam normaal.
In totaal hebben de overstromingen deze zomer in 28 provincies tot en met 2 augustus reeds 928 levens gekost en er zijn nog 477 vermisten. De directe materiële schade bedraagt 26 miljard dollar. Zo’n 875.000 huizen zijn verwoest, bijna 10 miljoen mensen moesten geëvacueerd worden en bijna 9 miljoen hectare oogst is minstens gedeeltelijk vernietigd.
Eind juli dreigde een milieuramp, toen 7000 vaten, de helft gevuld met giftige stoffen, uit een opslagplaats in Jilin de Songhuarivier ingespoeld waren. Met man en macht wordt gewerkt aan het recupereren van de vaten en meer dan 80 % was op 1 augustus al opgevist. Aan de grens tussen de provincies Jilin en Heilongjiang is een echte botenversperring aangelegd; daar werd op 30 juli een geringe en alsnog ongevaarlijke dosis gif in het water van de Songhua gedetecteerd. Verder stroomafwaarts liggen miljoenensteden als Harbin.
De grote wateroverlast deze zomer was de tot nu toe belangrijkste test voor de Drieklovendam op de Yangtze. Het stuwmeer is tot zijn maximumpeil gestegen, en de dam heeft op 20 juli en 28 juli een maximumhoeveelheid water van 40.000 m³/s laten doorstromen. Probleemloos.
De enige gemelde moeilijkheid is de aanvoer van afval. Ondanks de inspanningen voor waterzuivering in de regio stroomopwaarts is de hoeveelheid afval die zich achter de dam verzamelt groter dan verwacht: boomstammen, plastic flessen, huishoudelijk afval, … zouden indien ze zich ophopen de veiligheidsoverloop van de dam kunnen blokkeren. Op dit ogenblik wordt dagelijks 3000 ton verwijderd.
De dam dient om elektriciteit te produceren, om in de zomer de overstromingen te beperken en in de winter de droogtes, en om het scheepvaartverkeer voor grotere boten mogelijk te maken. Om dat te realiseren, laat men het waterniveau in het stuwmeer variëren tussen 145 en 175 m. In de zomer van 2009 kon de piekvloed van 55.000 m³/seconde dankzij de dam tot 40.000 m³/s teruggebracht worden. In de 6 jaar sinds men het meer begon te vullen, leverde de dam al 11 miljard m³ extra irrigatie- of drinkwater tijdens droogteperiodes. De elektriciteitsproductie alleen moet de volledige investering in het project in 10 jaar terugbetalen; met een capaciteit van 22.5 GW produceert de dam ongeveer 5 keer zoveel als het volledige kernpark van Doel.
De meerderheid van de huidige overstromingen dit jaar heeft niets te maken met de dam. De provincie Jilin ligt in het stroomgebied van de Songhua, duizenden kilometers van de Yangtze verwijderd. Shaanxi en Henan liggen in het gebied van de Gele Stroom en Xinjiang in het Tarimbekken. Sichuan, Yunnan, Guizhou bevinden zich stroomopwaarts van de dam, en zijn er niet door beïnvloed. En ook belangrijke zijrivieren die stroomafwaarts van de dam in de Yangtze uitmonden, de Xiangjiang, Zishui, Yuanshui, Lishui, Hanjiang, en Ganjiang, ondergaan geen invloed van de dam. Zo stond alleen al in de provincie Hubei het waterpeil van de stuwmeren achter 603 dammen op zijn maximum. De Drieklovendam buffert 41 miljard m³ water van de Yangtze stroomopwaarts van Yichang alleen, en beperkt zo overstromingen op de benedenloop van de hoofdstroom.
De piekaanvoer in het stuwmeer, 70.000 m³/s op 20 juli, was 20.000 m³ meer dan bij de grote overstromingen van 1998. De dam liet echter slechts 40.000 m³/s door en bufferde de rest. Begin augustus was de dreiging voor het stroomafwaarts gelegen Wuhan voorbij was en de scheepvaart door de sluizen van de dam kon hernemen.
De dam is ontworpen om het aantal grote stroomafwaartse overstromingen te verminderen van 1 in 10 jaar naar 1 in 100 jaar. Bij de overstroming van 1954 verloren 33.000 mensen in het Yangtzebekken het leven. In 1998 kwamen in dezelfde regio 4150 mensen om. De dam heeft er zeker toe bijgedragen de gevolgen van de extreme regenval dit jaar te beperken. Of hij volledig de gestelde verwachtingen heeft ingelost, zullen de experten moeten uitmaken. Speculaties daarover in sommige publicaties, zoals de Falungongkrant ‘Epoch Times’, blinken uit door insinuatie en gebrek aan feitelijke evidentie.
