De hoogste Japanse politicus brengt een bezoek aan een plaats waar onder andere oorlogsmisdadigers worden geëerd. Dat China en Zuid-Korea woedend zouden zijn had hij kunnen weten. Ook de VS is ‘not amused’.
Abe in Yasukuni (foto Xinhua)
De Japanse premier Shinzo Abe heeft gisteren een bezoek gebracht aan Yasukuni. In dat heiligdom, een ‘schrijn’ wordt eer betoond aan de zielen of geesten van meer dan twee miljoen Japanners die in oorlogen zijn omgekomen. Honderden onder hen zijn echter veroordeelde oorlogsmisdadigers uit de Tweede Wereldoorlog, onder andere de oorlogspremier, een generaal die in 1948 werd geëxecuteerd. Mr. Abe, ging vandaag naar het Yasukuni-schrijn en liet dat live op televisie uitzenden. China heeft direct heftig geprotesteerd tegen de actie van de Japanse regering. Zuid-Korea uitte woede en verdriet erover. De VS is teleurgesteld en vreest dat Japan hiermee de spanningen met zijn buurlanden zal verergeren. Enkele citaten uit de officiële Chinese verklaring, die uitgaat van Buitenlandse Zaken: ‘…met schaamteloze minachting voor de sterke tegenkanting van Chinese zijde, heeft de Japanse premier op schaamteloze wijze eer betoond in het schrijn waar oorlogsmisdadigers van de ergste soort worden herdacht. De Chinese regering is zeer verontwaardigd over dit …gedrag dat op grove wijze de gevoelens kwetst van het Chinese volk en andere volkeren in Azië, die het slachtoffer zijn geweest van de oorlog…en van het Japanse volk zelf dat erg heeft geleden.’
De visie van China en van anderen
De woordvoerder van Buitenlandse Zaken noemt Yasukuni een intellectueel werktuig en symbool van het Japanse militarisme en ziet het bezoek als een poging om de geschiedenis van agressie en kolonialisme goed te praten. Een stroming in de Japanse politiek schendt volgens Beijing de afspraken ten gevolge van WO II en noodzaakt tot waakzaamheid bij de buurlanden. Deze actie van premier Abe past volgens de Chinese regering in en reeks van provocaties rond eilanden in de Oost-Chinese Zee, de mythevorming over een ‘Chinese dreiging’. Volgens de Chinese verklaring is er alweer een politieke hindernis bijgekomen die de verbetering en de ontwikkeling van de betrekkingen tussen Japan en China bemoeilijkt. Premier Abe heeft zich willen verrechtvaardigden door te stellen dat de boodschap van zijn bezoek juist is ‘nooit meer oorlog’, dat hij als privépersoon handelt en dat hij de gevoelens van de mensen in China en Korea niet heeft willen kwetsen. Dat lijkt in China weinig indruk te maken, maar ook uit de reacties van Zuid-Korea, de VS en uit analyses in buitenlandse media en media in Hongkong komt naar voren dat velen de uitleg van Tokio niet erg geloofwaardig vinden. Volgens de BBC begrijpen vele Japanners niet hoe een dergelijk bezoek aan het Yasukuni-schrijn overkomt omdat in vele geschiedenislessen de Japanse oorlogsmisdaden, letterlijk, slechts een voetnoot zijn en omdat revisionistische historici enige invloed hebben.
Bronnen: Xinhua, www.fmprc.gov.cn/eng/default.shtml (Ministerie van Buitenlandse Zaken), BBC, SCMP
