Rioololie, de top van de ijsberg?

Voor het eerst is een bende die in in grote delen van China ‘rioololie’ (gerecycleerde spijsolie) verkocht  door de politie opgerold. Te vrezen valt dat dit nog maar het begin van een lang gevecht is.

De bende  verwerkte olie uit keukenafval en uit vetafscheiders voor afvalwater. 32 verdachten zijn aangehouden in de provinces Zhejiang, Shandong  en Henan, maar de bende had vertakkingen in 14 provincies.Voor het eerst werden aanhoudingen verricht in alle fasen van de recyclage, van het ophalen van de afval over de verwerking tot de verdeling in de kleinhandel.
Twee jaar geleden gingen er voor het eerst geruchten over gerecycleerde spijsolie. Het ministerie van voedselveiligheid had echter de geruchten over  gerecycleerde  spijsolie  afgedaan als onwaar: ze gingen ervan uit dat het recycleren meer zou kosten dan het produceren van goede olie; fout dus!
Het netwerk begon bij ophalers van keukenafval en olie uit vetafscheiders. In een eerste bewerking wordt die afval gefilterd en gedecanteerd in kleine ateliers. De ruwe olie wordt dan verkocht voor ongeveer 5.000 yuan per ton aan raffineerders.Die raffineren, verwijderen stinkende componenten en verminderen het gehalte aan vetzuren en peroxides. Dat eindproduct gaat dan naar groothandelaars voor 8 à 9.000 yuan per ton, vergeleken met 10.000 yuan voor een correct product. In juli werden al zes ondergrondse verwerkers en twee onwettige raffinageeenheden opgerold.In één firma in Shandong werd meer dan 100 ton afgewerkt product aangeslagen.
Slechte spijsolie kan bij langdurig gebruik maagklachten, diarree of zelfs kanker veroorzaken. Maar de huidige Chinese normen voor spijsolie laten nauwelijks toe te ontdekken of olie uit sesamzaad komt of rioololie is. Men kan overtreders dus moeilijk op het eindproduct pakken maar moet hen op heterdaad in het productieproces betrappen. Zelfs personen die afval opkopen kunnen moeilijk gestraft worden, want zij kunnen beweren dat de eindbestemming biobrandstof of veevoeder is. Eén van de betrapte raffineerders is trouwens een producent van biobrandstof.
Professor He Dongping van de Wuhan Polytechnische Universiteit denkt dat tot 10% van de spijsolie op de markt gerecycleerd is en dat het tot 10 jaar kan duren om de plaag uit te roeien. Hij vindt dat de overheid het verwijderen van afvalolie beter zelf in handen neemt. Steden als Shanghai en Beijing zijn ook al begonnen met het beboeten van restaurants die hun afvalolie in het riool gieten. Spijsolie wordt in China veel meer gebruikt dan bij ons en is  een symbolisch dossier in de strijd voor meer voedselveiligheid